Júma, 29 Nauryz 2024
Alash arysy 5367 3 pikir 13 Shilde, 2017 saghat 09:52

Jany jaysang Jamaly

Ruhany janghyrugha betalghan tústa esilderimizding esimin atap, enbegin eskerip, qoldap-quattay almasaq eldigimizge syn bolar.

Jan-dýniyesi últym, qasiyetti qazaghym, sharapaty mol ata júrtym dep jarghaq qúlaghy jastyqqa tiymey jantalasyp, enbektenip jýrgen jaysandarymyz joq emes. Olargha keregi marapat pen danq emes, qúrmetpen qarasaq sonyng ózi jetkilikti. Sebebi, halyqtyng úly bolatyn azamat tókken terine bodau súramasy anyq.

Biz býgingi tanda әuesqoylyghymyzdyng qay dengeyge barghany turaly ózimizge súraq qoya almay jatatynymyz jasyryn emes. Onyng naqty dәleli kók jәshiktegi qisynsyz batyrlar men jer tepkilegen shou júldyzdarynyng sayqy-mazaghy, qala berdi últtyq dýnie tanymgha jat babalalargha arnalghan quyrshaq qoyylymdar tizbegi. Olardyng biri dinnen shyghua aparsa, biri shoqyndyrugha, baqagha, balyqqa, masa, shayangha tabynugha apardy...

Al óner turaly aitar bolsaq,  aqyl tarazysyna salyp ekshemegen shyghu tegi kýngirt nәrsening bәri ónerge ainalyp ketti. Soghan qaray jar salyp jahandanyp baramyz. Bir emeurin tanytyp, pikir bildirgen jan bolsa «Qasang iydeyada qalyp ketken» dep aghash atqa teris mingize salamyz. Sol ma bizding órkeniyetimizding ozyq ýlgisi.

Deytúrghanmen, shetting ónerining shekpenin teris ainaldyryp, últtyq sanagha iykemdep әkele jatqan aduyndy azamattar barda taghy shýkir etpey bolmaydy. Solardyng ishindegi jekpe-jek ónerin alghash qazaq topyraghyna әkelip qanatyn keng jaydyrudy maqsat tútqan belgili sportshy, taekvondodan qara belbeu 6 DAN iyegeri, QR taekvondo (WTF) federasiyasynyng negizin qalaushy, halyqaralyq dәrejedegi jattyqtyrushy. Mústafa Óztýrik bolsa, sol soqpaqtyng kóshin jalghaghan býginde aramyzda jýrgen Qazaqstan rekordtar kitabyna aty jazylghan Jamaly Dihanúly desek qatelespegen bolarmyz. Belgili ónertanushy, kino akteri, syrly sportshy, halyq ruhaniyatynyng joqshysy, foliklor zertteushi Jamaly Dihanúlynyng esimi kózqaraqty oqyrmangha etene tanys.

Shyghys jekpe-jegining týrli aila-tәsilderin kórsetu ýshin, júrt sekildi aq dambal, kók shapan kiyip, qyzyl beldik taghynbay, arnayy qazaqy oyly kiyim tiktirip kiiining ózi últyna degen úlar jýregini men nayzaghay namysynan  bolsa kerek.

Jamaly shyghys jekpe-jegining birneshe tarmaghynyng ishinen erekshelep sahna tórine alyp shyqqany, eng kýrdeli sirk óneri.  Aqtamaq  bolat nayzanyng úshyn qyzyl kenirdegine tireu arqyly adam toly jenil avtokólikti iyterip qozghaltu,  jýzi shar bolattay lypyldap túrghan pyshaqtyng jýzinen jalanayaq jýrip ótui, sol pyshaqtyng jýzinde túryp gir tasyn kóterui, qazaqtyng qasiyetti by óneri qara jorghany talmay nasihattauy, avtokólikting túmsyghyna jip baylap marjanday tisterimen sol jipti shegine tartu arqyly aldygha qaray sýireui, týrli tarihy kinolarda ról somdauy, búl jigitke jetpis ónerding az bolatynyn shynayy dәleldegendik bolyp esepteledi.

Jamaly Dihanúly: «Mening ómirim — ónerim, halyq sony baghalap jatsa odan asqan baqyt joq. Eshtenege tanyrqanugha kelmeydi. Tek jaratushynyng ghana hikmetteri tanyrqap, tanghalugha túrady. Biz pendemiz ghoy. Tek, qara túyaqtan hal ketkenshe, adamdyq atqa daq týsirmey, bireuding ala jibin attamay. Jaqtyrmaghandy syrtynan sybap dattamay ótsek bolghany. Er jigit eki sózdi bolmay, dara soqpaqty bolugha tyrysu kerek. Mening armanym qazaq bop ómirge keldik, salt-dәstýrimizdi, bay múramyzdy qadirlep qadirine jete bilsek, bizdi eshkim tarih sahnasynan óshire almaytynya senemin»,-deydi.

Ár neden sekem alyp, eliktey elendep túratyn «Segiz qyrly bir syrly seri jigittin» begzada bolmysynyng ózi dúshpanyn jasytyp, mysyn basatynday bolyp kórinedi. Sóilese oraghytyp, qara sózding qazanyn qaynatyp, janaryn jalt-júlt oinatyp qarsy aldynyzda túrghanda naghyz tekti atanyng úrpaghy degen oy keldi.

Respublika kólemindegi ýlkendi-kishili jiyn toylar men әdeby keshterding bel ortasynda jýretindigi ónerge degen asqaq sýiispenshiliginen bolsa kerek. Biz agha dosymyzdy qaljynmen qyjyrtyp keyde «Qakeng men Ghaken, Áziyalardyn  túraqty shoferi»,-dep qoyatynymyz bar. Onymyzdy  da jymyiyp qoyyp, ýndemey  jenip ketetini bar. Arda ónerding auyr jýgin kótergen atan jilikti azamatqa zor densaulyq tileymiz.

Kógeday Shәmerhan

Abai.kz

3 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1575
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2268
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3577