Júma, 29 Nauryz 2024
Aybyn 7462 3 pikir 16 Tamyz, 2017 saghat 16:17

Otan qorghau - paryzyn!

Biyl Qazaqstannyng Qaruly kýshterining qúrylghanyna 25 jyl. Dóngelengen data Respublika kóleminde atap ótilude. Qazaqstan armiyasy el tynyshtyghynyng kepili deymiz. Endeshe, 25 jyldyq qarsanynda QR Qorghanys ministrligining general-mayory Nikolay Qatovty sózge tarttyq.

Álem kartasynda jer kólemi jaghynan toghyzynshy oryndy iyelengen tәuelsiz Qazaqstan Respublikasy Qaruly Kýshteri jyl sayyn sapasy men sheberligin jetildirip, aldynghy qatarly armiya dәrejesine kóterildi.Songhy jyldary әskerge shaqyrylushylardy jan-jaqty irikteuge basa nazar audarylghan. Biyl alghashqy jarty jyldyqta, yaghny kóktemgi shaqyruda 18 ben 27 jas aralyghyndaghy 17 mynday azamat әsker qataryn tolyqtyrypty. Alda kýzgi shaqyrylym da jaqyn qaldy. Almaty qalasyndaghy әskerge shaqyru júmystary ótken mausymda qalay jýrgizilgenin bilu maqsatynda, Almaty qalalyq Qorghanys Departamentining bastyghy, general-mayor Nikolay Mambetúly Quatovqa  birneshe saualdar joldaghan bolatynbyz. Tómende sol súhbatty  oqyrmandar nazaryna úsynyp otyrmyz.


 -Dәstýr boyynsha biylghy kóktemgi mindetti әskery qyzmetin óteuge jastardy  shaqyru, olardy Qaruly Kýshterdin  týrli salalaryna mamandyqtary, densaulyghy, fizikalyq mýmkindigi boyynsha bólu júmystary 18-27 jas aralyghyndaghy azamattarmen jýrgizildi.Búl azamattardyng jaramdylyghy  fizikalyq, moralidyq-iskerlik sapasy, qol jetkizgen mamandyghy  qamtylghan, jalpy densaulyq dengeyining joghary dәrejesine baylanysty tekserildi.

Kóktemgi әskerge shaqyru mausymynda aqparattyq-imidjdik , yaghni, әskery ómirdin, qyzmetting qaltarysty jaqtaryn, jete týsindiru sharalary jýrgizildi.Sonyng nәtiyjesinde qogham men qarapayym halyq ókilderi Qazaqstan Respublikasy Qaruly Kýshterining qatarynda mindetti jedel әskery qyzmetterin óteushi jas jauyngerlerding jaghdaylary qanday dengeyde bolatynynan jan-jaqty habardar bolyp, ózderin mazalaghan keybir saualdargha jauap aldy.Búl júmystar, sharalar әskery basqarmanyng jergilikti úiymdarynyng әskery bólimshelermen, sonday-aq oqu oryndarymen  birlese jýrgizildi.

Jauynger bolu – atalardan qalghan amanat

-Biylghy jylghy mindetti әskery boryshyn óteuge shaqyrylushylargha qanday negizgi talap-tilekter qoyyldy?

-Áskerge shaqyru sharalary ýshin birneshe tapsyrmalar qoyylady.Búl, birinshiden, Qazaqstan Respublikasy Qaruly Kýshteri Bas Shtabynyng úiymdastyru-mobilizasiyalau júmystary Departamentining talaptaryna sәikes әskery bólimderdi uaqytynda jәne sapaly jasaqtau júmystary bolyp tabylady.

Ekinshiden, Qorghanys Ministrligining әskery bólimderin jogharghy jәne orta-arnauly bilimdi, әskeriy-tehnikalyq mektepterdi bitirgen әskerge shaqyrylushylarmen jasaqtau bolyp sanalady.

Ýshinshiden,- әskerge shaqyrylushylardy tolyqtay jan-jaqty medisinalyq tekserumen qamtamasyz etu.Ángimening basynda aitqanymday, - biz әsker qataryna densaulyghynyng jaghdayy әskery qyzmetti atqarugha jaramdy jastardy ghana shaqyramyz.

Tórtinshiden, - shaqyrylushylardyng arasyndaghy ishimdik pen esirtkilik zattardy paydalanugha beyimdelgen azamatttardyng sozylmaly aurularyn  der kezinde anyqtau bolyp tabylady.

Besinshiden, - belgilengen zandylyq boyynsha tirkelmegen partiyalardyn, qoghamdyq úiymdardyng jәne dәstýrli emes diny aghymdardyng qúramynda , tiziminde túrghan azamattardy armiyagha shaqyrugha jibermeu kerektigi eskerilgen.

Jalpy qoryytyndylap aitar bolsaq, 2017 jyly Almaty qalasy qorghanys Departamenti jәne qala audandary qorghanys basqarmalarynyng mindetti әskery boryshyn óteushilerdi shaqyru sharalaryn qamatamasyz etui men ótkizui, Preziydentting Jarlyghynyng әskery qyzmet pen әskeriylerding mindetterining mәrtebesi  turaly zandarynyng talaptarynyn  jәne Almaty qalasy әkimdigining qaulysy negizinde jýzege asyryldy.

-Nikolay Mambetúly, jastardy әsker qataryna shaqyru sharalaryn joghary sapaly dengeyde úiymdastyryp, ótkizu jolynda sizding tikeley basshylyghynyzben qanday naqty júmystar atqarylghany turaly taratyp aitsanyz?

-Eger de dayyndyq júmystary turaly aitsaq, birinshiden, jastardy әskerge shaqyru men ony ótkizuding naqty sharalaryna  dayyndyq jan-jaqty úiymdastyru sharalary jasaldy.Áriyne  auyzsha aita salghan osy bir auyz sózdin  arghy jaghynda qanshama  qyruar atqarylghan, jappay jýrgizilgen úiymdastyru júmystary jatyr desenizshi?!Bizder arqyly shaqyrylushylardyng dispanserlik esepte túrghan medisinalyq mekemelerden mәlimetter jinaqtau, sonday-aq shaqyru komissiyasyna basshylyq jasaytyn Almaty qalasy әkimdigining orynbasary basshylyghyndaghy komissiya bazasynan  derekter teru,memlekettik mekemeler men úiymdardyn  jetekshilerining qatysuymen, qalalyq jәne audandyq әskerge shaqyru komissiyalarynyng mýshelerimen núsqaulyq-әdistemelik sabaqtar jýrgizildi.Almaty qalasy audandarynyng qorghanys júmystary boyynsha Basqarmalaryna Qazaqstan Respublikasy Qaruly Kýshterinin, basqa da әskerlerinin, әskery qúrylymdarynyng jasaqtaluynyng barysy turaly jan-jaqty habardar etildi.

Sonymen qatar bizder әskerge shaqyrylushylardy әskery bólimderge tandauda jauapkershilik ýshin jauap beretin  Almaty qalasynyng audandarynyng әkimderining orynbasarlarymen, audandyq Qorghanys isteri boyynsha  Departamentterinin, Ishki Ister Departamentinin, Últtyq Qauipsizdik Komiyteti Departamentinin  ókilderimen, «Ontýstik» aimaqtyq komandovaniyesinin, Qazaqstan Últtyq Úlany ókilderimen keneytilgen jinalystar ótkizdik.Búl sharalar aldaghy kýzgi  әskerge shaqyru  nauqanynda da qaytalanatyn bolady.

Kýn tәrtibinde ótken shaqyrylym kezinde oryn alghan, әskerge shaqyrylushylar arasynda kezdesetin týrli kemshilikter men manyzdy mәselelerdi sheshu joldary  qaraldy. Negizinen shaqyrylushylardy sapaly týrde tandau, jasaqtau júmystaryna basa nazar audaryldy.

Búl mәselelerdi qarastyrghan sәtte, olardy boldyrmaudyng sharalaryn birden qolgha aldyq.Búl – әskerge shaqyrylushylar punktterin joghary sapaly, zamanauy medisinalyq jabdyqtarmen, medisinalyq dәri-dәrmektermen der kezinde jabdyqtaudy qamtamasyz etu bolyp tabylady.Búl – әskerge shaqyrylushylardy әskery bólimderge shygharyp saludyng aldyndaghy mindetti narkologiyalyq testileuden ótkizu jýmystaryn naqty jýzege asyru.Sonday-aq, әskerge shaqyrylushy jas buyn ókilderin gepatiyt, tuberkulez aurularyn aldyn alu maqsatynda mindetti týrdegi laboratoriyalyq tekserulerden ótkizuge qatang talap qong, «Aq súnqar» psihodiagnostikalyq әmbebap keshenin paydalana otyryp, әskery psihologtardyng júmystaryn avtomatizasiyalau negizinde, әsker qataryn jas tolyqtyrushylardy tandaudaghy kәsibiy-psihologiyalyq tandau júmystaryn jaqsartu sharalary jýzege asyryldy.

Sonday-aq, eng manyzdysy – әskerge shaqyrylushylardyng moralidyq-iskerlik, densaulyq dengeyin, fizikalyq órkendeuin, janúyalyq jaghdayy, jalpy bilimining dengeyi  men arnauly mamandyq boyynsha dayyndyghyn zertteu júmystaryna da basymdyq beriledi.Jogharyda atalghan osy erekshelikter bolashaq jauyngerding әskery qyzmetke shaqyrylatyn bólimderge óz dengeyine say baruyna ýlken әserin tiygizedi. Demek,jyl sayyn jas jauyngerlerdi irikteu júmysynyng sapasyna erekshe baqylau sapasy jetildirile týsude. Búl sharalar aldaghy әrbir  әskerge shaqyru mausymdarynda da nazardan tys qalmaydy.

- Ótken 2016 jylmen salystyrghanda jastardy әskerge shaqyru sharalaryn úiymdastyruda, ótkizude qanday erekshelikterdi, aiyrmashylyqtardy  aitar ediniz?

-Áriyne, 2016 jylmen salystyrghanda biylghy shaqyrylymdardy qalalyq әkimshilik pen qorghanys júmystary boyynsha departamentteri tarapynan úiymdastyruda tyng ózgerister boluda: әskerge shaqyrylushylar shoghyrlanu kóbeydi, tekseru komisiiyasynyng sapasy artty.Áskerge shaqyrylushylarmen jergilikti biylik ókilderi men qorghanys isi jónindegi departamentining ókilderi jan-jaqty pikir almasu, týsindiru júmystaryn joghary dengeyde jýrgizdi. Almaty qalasy әkimdigining basshylyghymen komandalardy әskerge jiberuding aldynda shaqyru komissiyasynyng basshysy men mýsheleri, sonday-aq tekserushi medisinalyq saraptamasy ókilderinin  qatysuymen mandattyq komissiyasy ótkizildi. Mine, osy sharalardyng barlyghy jas azamattardy әskerge shaqyru júmysynyng jan-jaqty, joghary dengeyde jýrgizilip otyrghanyn kórsetedi.

Býgingi tanda әskerge shygharyp salu sharalary búqaralyq aqparat qúraldary ókilderining qatysuymen saltanatty týrde jýrgiziledi. Búl sharagha shaqyrylushynyng tuystarymen qatar, jergilikti aqarushy biylik pen ardagarler úiymdarynyng ókilderi, sonday-aq, Almaty qalasy audandarynyng qorghanys isteri jónindegi departamentterini basshylary qatysyp, jas Otan qorghaushylargha aq tilekterin bildirip, qúrmetpen shygharyp salady. Búl iygi isterding jas jetkinshekterding sanasyna әskery borshyty óteuding asa manyzdylyghyn sinirude beretin әseri az bolmasa kerek.

-Sizderding júmystarynyz balalardy әskerge shaqyru, komsissiyadan iriktep ótkizip, shygharyp salu siyaqty sharalarmen ghana shektele me? Jalpy, olardyng Armiya qataryndaghy jaghdaylary, taghdyry ýshin kim jauap beredi?

 Ókinishke oray, kópshilikting belgili bir bóligi osylay oilaydy. Jeme-jemge kelgende olay emes.Biz Qazaqstan Respublikasy Qaruly Kýshteri bólimderindegi әskery tәrtip pen qúqyq tәrtibining búzyluynyng aldyn alyp, boldyrmaugha belsendi týrde aralasyp túramyz.Búl júmystardy naqty retteu ýshin Almaty qalasy qorghanys isteri jónindegi Departamenti arqyly «Mindetti әskery boryshyn óteushi әskeriylermen jәne olardyng ata-analarymen keri baylanys» jobasy úiymdastyrylghan.

Jobanyng maqsaty – jas buyn ókilderin әskery qyzmetke beyimdeu, moralidyq-psihologiyalyq jaghday qalyptastyru,ata-analardy qoldau bolyp tabylady.Bir sózben aitqanda – Departament balalrdyng әskery boryshyn óteuge shaqyrylu kezeninen bastap , qyzmetting songhy kýnderine deyingi jauyngerlerding jalpy jaghdayy turaly ata-analarygha altyn kópirding rólin atqarushy bolugha erekshe nazar audaryp otyr.

Atap aitsaq, olardyng bәrin qúqyq qorghau úiymdarynyng senim telefondarymen qamtamasyz etemiz, mindetti әskery boryshyn atqarushy jauyngerding qyzmetin óteu kezeninde ómirlerine , densaulyqtarynyna, mýlikterine, ar-namystaryna  núqsan keltirushi jaghdayattar oryn alghan sәtte jedel týrde tiyisti úiymdargha habardar etuding manyzdylyghy turaly jan-jaqty týsindiru júmystary jýrgiziledi.

Sonay-aq, qalalyq audandardyng әskery ister jónindegi basqarmalarynyng lauazymdy túlghalary jergilikti atqarushy biylik ókilderimen, ardagerler úiymdarymen birlese otyryp, jas jauyngerlerding Áskery ant qabyldaudynyng saltanatty  rәsimine qatysuy dәstýrge ainalghan.Mine, osynday jaqsy bastamalardyng nәtiyjesinde mausymdyq әskerge shaqyru sharalaryn jýz payyz kórsetkishpen, joghary dengeyde ótkizuge qol jetkizdik.Demek, jas jigitterding Otan aldyndaghy boryshyn óteuge degen qúlshynystary jyl sayyn artyp keledi. Qazirgi jastardyn  Otan qorghau isine asa bir jauapkershilikpen qaraytyn dәrejege kóterilui ata-babalardan kele jatqan otansýigishtik ruhtyng jalghasyn qayta tabuy desek, qatelespeymiz.

Jalpy esepke jýginsek, 2017 jylghy әskerge shaqyru boyynsha dayyndyq josparyn Almaty qalalyq qorghanys isteri jónindegi departamenti men basqarmalary tolyq oryndady.

Biylghy jyl boyynsha Qazaqstan Respublikasy Qaruly Kýshterining qatary 2000 adam shaqyruylushylarmen toltyru jýzege asyrylady.

- Almaty qalasynan әskerge shaqyrylushylar arasynda Olimpiada chempiondary bar degen sózderdi jii estiymiz. Osy aqparat qanshalyqty shyn?

 - Dúrys jәne der kezinde taraghan habar. Mәselen, ótken jylghy almatylyq shaqyrylushylar arasynda 2016 jylghy Olimpiada oiyndarynyng altynnan alqa taqqan chempiondary – jýzgish  Dmitriy Balandin men auyr atlet Nidjat Rahimov qatardaghy jauynger retinde Otan aldyndaghy әskery boryshyn atqardy.

Sport sanlaqtarynyng әskery boryshyn óteuge qúlshynystary  keyingi jas jetkinshekterge jaghymdy әserin tiygizetini sózsiz.

- Nikolay Mambetúly, kýzgi shaqyrylym nauqanynda  qanday mindetterdi jýzege asyru jolgha  qoyylghan?

-Kýzgi shaqyrylymgha  dayyndyq júmystary aiqyn. Taratyp aitqanda, azamattardy әskerge shaqyru sharalarynyng sapasy men sharttaryn jaqsartu, jergilikti әskery basqarmalarda shaqyru punktteri men medisinalyq saraptama jasaytyn komissiyalardyng joghary sapaly boluyn qamtamasyz etu bolyp tabylady.

Sonday-aq,shaqyru nauqany bastalghangha deyin medisinalyq komissiya qúramyn dәriger mamandarymen, kerekti qúral-jabdyqtarmen, mýliktermen, tiyisti dәri-dәrmektermen qamatamasyz etu, shaqyyrylushylar arasynan aldyn ala dayyndalghan komandalar dayyndau, tiyisinshe olar әskery bólimshelerdi aldyn ala zerttep, әsery bólimderining ókilderi retinde úsynu sharalary jasaldy.Demek, búlar әskerge shaqyrylushylardyng naqty qay әskery bólimge, qanday mamandyq boyynsha, qay salagha baratynyn anyqtaytyn bolady.

Býgingi tanda әskery qyzmetke jastardy shaqyrudy jan-jaqty úiymdastyru, ýgit-nasihat júmystaryn azamattar arasynda dúrystap jýrgiziu, jәne osy mәselelerdi búqaralyq-aqparat qúraldarynda keninen, jan-jaqty jariyalau sharalary asa manyzdy ekeni ras.

Atalarymyzdan úrpaqtan úrpaqqa ghasyrlar boyy jalghasyp kele jatqan amanat -  Otandy qorghau jolynda besaspap jauynger bolyp qyzmet etu býgingi kýnning basty talaptarynyng biri desek qatelespeymiz.Endeshe, Atalar amanatyna adal bolu sizderge paryz, jas buyn, Qazaqstan sarbazy!

-Nikolay Mambetúly, uaqytynyzdy bólip, saualdarymyzgha jauap bergeniniz ýshin rahmet.El qorghany – jas jauyngerlerdi jasaqtau jolyndaghy jauapkershiligi mol júmystarynyzgha sәttilik tileymiz!

Janabek Toybazarov

Almaty qalasy

Abai.kz

 

3 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1580
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2280
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3606