Júma, 29 Nauryz 2024
46 - sóz 4179 5 pikir 13 Aqpan, 2018 saghat 10:11

Erteng janghyrugha bólingen aqshany da jep qony mýmkin

Murat Baqtiyarúly ózining FB paraqshasynda tómendegidey oy tastapty.
«Qazaqstan territoriya kólemi jaghynan әlemde 9-oryndy iyelenedi. Búl jermen 300 mln halyqty azyq-týlikpen tolyq qamtamassyz etuge bolady. Alayda osynday jerden jylyna nebary 2mlrd dollar kóleminde ghana azyq-týlik ónimin alady. Al jer kólemi japyrqtay Gollandiya memleketi shetelderge 100 mlrd dollar azyq-týlik ónimderin satady. Onyng basym bóligi gýlder men irimshikter. Osynday ýlken aiyrmashylyqtyng basty sebebi júmysty dúrys úiymdastyra almaushylyq pen osy salany jaulap, shyrmap alghan jemqorlyq dep bilemin. Osydan tez arada aryluymyz kerek» depti.
Osyghan oray kópten oida jýrgen pikirlerimdi ortagha salugha týrtki boldy.
Ruhany janghyru, sanany jana sapagha kóteru turaly kóp aityldy. Alayda eskiden arylmay, janany sinire almaymyz. Sondyqtan últtyng damuyna birinshi kezekte keri әseri bar әdetterden arylu qajet. Onsyz azyq-týlik óndirisi bolsyn, basqa qay sala bolsyn adymy ashylmaytyn bolady.
Sol arylugha tiyis әdetting biri - JEMQORLYQ!
Eger últtyq janghyrugha, damyghan elder qataryna ene almauymyzgha bir kedergi aldymyzdan shyghar bolsa, ol – jemqorlyq. Tәuelsizdikting 25 jyly ishinde jemqorlar memleketting neshe milliondaghan aqshasyn jep qoydy, talan-tarajgha saldy. Aldy shet elge qashyp ketti. Qalghandary әlemning eng bay adamdary qatarynda jýr. Qanshasy ústalyp, sottaldy. Biraq jemqorlyq toqtar emes. Memleketti tonauy bylay túrsyn, mýgedekterdin, jetimder men qarttar ýiining nesibesin jegender, zeynetaqy qoryna qol salghandar da bar. Halyqtyn, siz ben biz siyaqty salyq tóleushilerding esebinen jalaqy alyp otyrghandar qalay millionerler qatarynan kórinip jýr? Olar halyqtyng nesibesin qay kezde, qalay, kimning kómegimen úrlap ýlgerdi? Osynyng súrauy boluy tiyis.
Erteng últtyq janghyrugha bólingen aqshany da jerine jetkizbey jep qoyy da mýmkin ghoy.
Áriyne, biz qay bir elder siyaqty jemqorlyqpen ústalghandargha atu, úrlyq jasaghandardyng qolyn kesu siyaqty jazalar qoldana almaymyz. Jastardyng sanasynda «ýlken qyzmetke qol jetkizsem, ýlken aqsha úrlap, bangyma bolady eken-au» degen oy sýieksindi bolyp barady.
Eger últ sanasyn janghyrtamyz desek, eng aldymen jemqorlyqty týp tamyrymen jongdyng eng qatal әri ymyrasyz jolyn tandauymyz jәne bala-baqshadan bastap jemqorlyqty jek kórip ósetindey tәrbie beruimiz qajet.

Ádilbek Qaba

Abai.kz

5 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1582
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2281
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3611