Kardiologiya jәne ishki aurular ghylymiy-zertteu institutynyng Joghary bilim  aludan keyingi jәne qosymsha bilim beru departamentining basshysy, medisina ghylymdarynyng doktory, professor Sәule Kasenova COVID-19-dan bolatyn ólim sanynyng dýniyejýzilik statistikasy osy aurudan qaytys bolghandardyng arasynda arteriyalyq giypertoniya, jýrekting iyshemiyalyq auruy, qant diabeti sekildi ilespeli aurulary bar egde jastaghy adamdardyng jii bolatyndyghyn dәleldedi deydi.

Sәule Layyqqyzynyng aituynsha, egde adamdar virustyq infeksiyany auyr kóteredi jәne osynyng saldarynan bolatyn jaghymsyz boljam bar. Ókpening sozylmaly obstruktivti auruy, bronh demikpesi, ókpening interstisialdyq aurulary  siyaqty tynys alu joldarynyng sozylmaly aurulary bar pasiyentter birinshi kezekte «tәuekel tobynda» bolady, sebebi olardyng tynys alu jýiesining virustyq jýktemege qarsylasu qabileti óte tómen. 

Osy túrghydan, pulimonolog dәriger densaulyqqa múqiyat qarau kerek dep kenes beredi, ol ýshin:

- dýnie jýzinde ózining tiyimdiligin kórsetken karantin sharalaryn oryndau qajet;

- dýkenge aptasyna 2 ret tek qana qajetti azyq-týlikke shyghu kerek;

- qoqysty meylinshe, basqa adamdarmen qarym-qatynastyng bolu mýmkindigi az uaqytta - tanerteng erte nemese keshki uaqytta shygharghan dúrys;

- teledidardy kýnine tek qana qajetti aqparatty alu ýshin 2 saghattan artyq kórmegen dúrys;

- tynys alu joldarynyng epiytelialyq jasushalaryn qorghaytyn A, E jәne S vitaminderin qabyldau qajet;

- gigiyena sharalaryn oryndau kerek.

Oqshaulanu otbasy mýshelerimen birge kóp uaqyt ótkizuge mýmkindik beredi. 

- Stresti óz betinshe jenip shygha almaytyn jalghyz basty egde adamdardy, balalardy, jasóspirimderdi qoldanyzdar. 

- Negativti stress adam immuniytetine keri әser beretindikten ýreyli kónil-kýiden alshaq bolynyzdar. 

Ziyandy әdetterden, әsirese temeki shegu, jastar ishinde payda bolghan elektrondy sigaretter men kaliyan sheguden bas tartudyng uaqyty keldi.

Qauipti uaqyt ta bitedi, ómir de óz qalpyna keledi, ol ýshin ózinizding jәne sizdi qorshaghan adamdardyn  densaulyghyn saqtau qajet. Ózderinizdi kýtip aman bolynyzdar!

Abai.kz