Qazaqstan Respublikasy Bilim jәne ghylym ministrligi Til sayasaty komiyteti Sh.Shayahmetov atyndaghy «Til-Qazyna» últtyq ghylymiy-praktikalyq ortalyghy «Qazaq tilin ýiretuding zamanauy әdisnamasy» taqyryby ayasynda onlayn rejimde әdistemelik seminar ótkizdi.  

Qazaqstan Respublikasynda memlekettik til sayasatyn iske asyrudyng 2020-2025 jyldargha arnalghan memlekettik baghdarlamasy ayasynda tildi oqytudyng bazalyq әdisnamasynyng negizderi men әlemdik tәjiriybelerdi basshylyqqa ala otyryp, balabaqsha, mektep, kolledj, joghary oqu oryndary, magistratura men memlekettik qúrylymdarda qazaq tilin  dengeylep ýiretu jýiesining jana joldaryn izdeu, әdisnamasyn qalyptastyrugha baghyttalghan is-sharany Til sayasaty komiytetining tóraghasy Ádilbek Qaba kirispe sóz sóilep ashty.

«Memleket basshysy Qasym-Jomart Kemelúly Toqaev: «Til komiytetin 2021 jyldan bastap Bilim jәne ghylym ministrligining qarauyna ótkizgen jón. Búl qazaq tilin oqytu әdistemesin әzirleu jәne ony ýilestiru isine qatysty әleuetimizdi bir ortalyqqa shoghyrlandyrugha mýmkindik beredi»,– dep tapsyrghan bolatyn. Osyghan oray, Bilim jәne ghylym ministrligi el azamattarynyn, әsirese jastardyng memlekettik tildi mengerui ýshin әdistemelik bazany jetildiru, ozyq әlemdik tәjiriybege negizdelgen oqu jәne oqu-әdistemelik qúraldar әzirleu mindetin aldymyzgha qoyyp otyr. Býgingi bas qosudyng maqsaty da Memleket basshysynyng tapsyrmasyna sәikes  qazaq tilin ýiretu prosesin janasha úiymdastyru, dengeylep oqytudyng jana joldaryn izdeu, әdistemesin jetildiru  mәselesin әdisker ghalymdarmen alqaly týrde aqyldasyp qarap, tiyisti qújat jobasyn әzirleude ortaq bir sheshim qalyptastyru»,– dedi ol.

Onlayn bas qosuda qazaq tilin oqytudyng qalyptasqan әdisnamasynyn   artyqshylyqtary men kemshilikteri sóz bolyp, qazaq tilin mengertude shet tilin ýiretuding jalpyeuropalyq qúzyrettilikterin basshylyqqa alu mәselesi saralandy. Sonday-aq qoghamnyng týrli salasynda qazaq tilin  oqytu jaghdayy taldanyp, Qazaqstan Respublikasy azamattaryna memlekettik tildi dengeylep  mengertu jýiesining strategiyasy men ony iske asyru tetikteri jayly mәsele qozghaldy.

Seminarda Sh.Shayahmetov atyndaghy «Til-Qazyna» últtyq ghylymiy-praktikalyq ortalyghynyng atqarushy diyrektory, filol.gh.k. Erbol Tileshov qazaq tilining әdisnamalyq strategiyasy, M.V.Lomonosov atyndaghy Mәskeu memlekettik uniyversiyteti Qazaqstan filialy Filologiya kafedrasynyng professory, ped.gh.d. Nesibeli Qúrman qazaq tilin oqytyp-ýiretuding HHI ghasyrdaghy әdisnamanyng negizderine toqtalyp,   funksionaldyq-grammatikalyq, kommunikativtik-grammatikalyq, psihodidaktikalyq, aqparattyq-kommunikasiyalyq teoriyalyq túghyrlaryn qalyptastyru jayly naqty, batyl úsynystarymen bólisti.

Nottingem uniyversiytetining (Úlybritaniya) doktoranty, filol.gh.k. Edilbay Ospan qazaq tilin  akademiyalyq baghytta oqytudyng ózektiligin,  nәtiyje beretin әdis-tәsilderdi jan-jaqty taldap berdi.  

QR Bilim jәne ghylym ministrligi «Mektepke deyingi balalyq shaq» respublikalyq  ortalyghynyng diyrektory, pedagogika jәne psihologiya ghylymdarynyng magistri Manara Adamova mektepke deyingi bilim beru jýiesindegi qazaq tilin oqytu negizderi, Y.Altynsarin atyndaghy Últtyq bilim  akademiyasy Orta bilim ortalyghynyng jetekshi ghylymy qyzmetkeri, filol.gh.k. Almagýl Múqysheva janartylghan bilim mazmúny ayasynda «Qazaq tili jәne әdebiyeti» pәnderin oqytudyng ózekti mәselelerine toqtalyp, jalpy bilim beru dengeyinde shet tilin mengeruding jalpyeuropalyq qúzyretterin   negizge alu kerektigi jayly túshymdy pikir aitty.

Nazarbaev ziyatkerlik mektebi «Lingvistikalyq baghyttaghy pәnder» bólimining agha menedjeri, filol.gh.k. Núrlygýl Dәuletkereeva Nazarbaev ziyatkerlik mektepterindegi qazaq tilin ýiretuding keshendi baghyttary, baghdarlamalardy jetildiru jayly aitsa,  M.S. Narıkbaev atyndaģy KAZGUU Unıversıtetiniń dosenti, filol.gh.k.  Qarlyghash Dýsipbaeva joghary oqu ornynda qazaq tilin mengertuding talaptary, studentterdi oqytu jәne sertifikattau tәjiriybelerimen bólisti.

QR Bilim jәne ghylym ministrligi Últtyq testileu ortalyghynyng Qaztest jýiesin damytu jónindegi basqarma basshysy, ped.gh.k. Mәnshýk Múqametqaly  tildik bilimdi baghalaudaghy «QazTest» jýiesining róli, bolashaqta ony damytu joldary, bilim beru salasyna engizu mehanizmderi jayly manyzdy aqparattarymen bólisti.

Respublikalyq seminar ZOOM platformasyndaghy tikeley efirden basqa, Sh.Shayahmetov atyndaghy «Til-Qazyna» últtyq ghylymiy-praktikalyq ortalyghynyng feysbuk, instagram jelisindegi paraqshasy arqyly ashyq kórsetildi. Sóitip búl sharagha «Mektepte deyingi balalyq shaq» respublikalyq ortalyghynyng mamandary,  orta, tehnikalyq jәne kәsibiy,   joghary bilim beru salasynyng qyzmetkerleri, Tilderdi damytu basqarmasy men oqytu ortalyqtarynyng әdisker-oqytushylarymen birge qalyng kópshilik qatysty.

Seminar sonynda spiykerler men qatysushylardyng úsynystary negizinde qazaq tilin ýiretu әdisnamasyn jetildiru boyynsha qarar qabyldandy.

Abai.kz