Semey men Óskemendegi kәsipkerler Shyghys Qazaqstan oblysynyng әkimi Danial Ahmetovtyng otstavkasyn talap etip jatyr eken. Búl turaly «31 arna» habarlady.

Juyrda aimaqtyng әr jerinen jinalghan kәsipkerler ónir basshylyghynyng is-әreketterinen zardap shekkenderin aityp, baspasóz jiynyn ótkizipti. Olar negizinen tender oinatudaghy zansyzdyqtar jayly sóz etip, tender oinatu kezinde Ahmetov әkimdigi ózderine jaqyn adamdardyng payda-mýddesin qorghap shyghatynyn aitypty.

«Biz ShQO әkimi Danial Kenjetayúly Ahmetovting lauazymyn bosatu turaly mәseleni qarastyrudy súraymyz. Ol memlekettik biylikting abyroyyna aitarlyqtay núqsan keltirude. Biz óz shyndyghymyzgha senimdimiz jәne aldaghy uaqytta ózimizding azamattyq ústanymyzdy saqtap qalamyz», – deydi «Metallist» JShS-nyng jetekshisi Serik Aydos.

Búghan qosa, narazy kәsipkerler pandemiya kezinde әkimdik tek bir merdigerden qajetti zattar satyp alghanyn algha tartady. Sózderinshe, búl jerde de is taza emes. Degenmen, әkimdik ókilderi múnyng barlyghyn joqqa shygharyp, aighaqpen dәleldeudi súrady.

«Aytylghan dýniyelerding barlyghy da qúr sóz, eshqanday dәlel keltirilgen joq. Mening oiymsha, aiyptaulardyng aq-qarasyn zangerler anyqtauy qajet. Bekerge әure bolyp, sóz qúrtudyng qajeti joq», – dedi ShQO әkimining kenesshisi Ermak Salimov.

AHMETOVTYNG QYZMETTIK KARERASY QALAY ÓSTI?

Ayta keteyik, Danial Kenjetayúly Ahmetov qazir 66 jasta. Ol 2014 jyldan beri Shyghys Qazaqstan oblysynyng әkimi. Onnan asa orden-medalidermen marapattalghan Danial Kenjetayúlynyng qyzmetine qatysty el pikiri ekiúshty.

Daniyal Ahmetov tәuelsizdik alghaly beri sayasy elitanyng bel ortasynda jýrgen aituly túlgha.  Bir kezderi Ýkimetting tizginin ústap ta kórgen. Artynsha Qorghanys ministri bolyp jýrip, sayasattan birneshe jylgha shettetilgeni el esinde.

Qazaqstannyng sayasy elitasynyng ishindegi «jartylay júmbaq adam» atanyp ketken Ahmetovtyng qyzmettik karierasy toqtausyz ósti, ras. Onyng baghyn ashqan Ekibastúzdyng kómiri edi. Olay deytinimiz, Danial Kenjetayúly eski odaqta apalan-topalang bastalyp, memleketting mýlki talan-tarajgha týsip jatqan shaq – 1992-1993 jyldary Ekibastúz basshylyghyna kelip jayghasty.  Qolynda biyligi bar jan ýshin qor jinap, qomdanyp qaludyng tapsyrmas sәti de sol shaq edi. Danial Ahmetov bir jyldyng ishinde Pavlodar oblysynyng әkimi boldy. «Dәl osy qyzmette jýrgende Danial Ahmetov evreylermen etene aralasyp, Aleksandr Mashkeevichting «maylykóilek» dosyna ainaldy», deydi sarapshylar.

Olay dep topshylaugha sebep te joq emes. Osy kezennen bastap Danial Kenjetayúlynyng sayasy karierasy údayy ósip otyrghan siyaqty. Soltýstik ónirding eki oblysyn basqardy, Ýkimetting eki tizgin, bir shylbyryn da qolgha aldy.

Ahmetovty naqaq aiyptap, attan audaryp týsiru maqsatymyz emes, dese de sol kisi osy qyzmetterde jýrgende elining iygiligi ýshin ne istedi degende bәrimiz kýmiljip qalamyz. Óitkeni oigha oralatyn, eske týsiretin eshtene joq sekildi. Tek «jas týrkilerge» qarsy maydanda «jarqyldap» kózge týskeni ghana esimizde.

Danial Ahmetovtyng jәne bir qyzmeti Qorghanys ministri. Ahmetov Qazaqstanda әskery sheni joq alghashqy qorghanys ministri boldy. Ol búl qyzmetke 2007 jyly qantarda premier-ministr qyzmetinen bosatylghannan keyin taghayyndalghan edi.

Ol kelgen song búrynnan basy daudan arylmaghan qorghanys salasy bylyqqa belsheden batyp, әskerde tәrtip әlsiredi. Onyng basty sebebin jogharyda aittyq. Ahmetov әskery qyzmetke ýsh qaynasa sorpasy qosylmaytyn salanyng mamany edi.

Danial Kenjetayúly búl kresloda kóp bógele qoyghan joq, eki jyl. Onyng qyzmetinnen alynuynyng basty sebebi – atalghan salada jemqorlyq gýldenip sala berdi. Áskeriyler «barmaq basty, kóz qystyny» әdetke ainaldyrghany sonshama, týieni týgimen, biyeni býgimen jútty. Áriyne, aighay-shudyng arty osy iske qatysy bar lauazymdy sheneunikterdi tútqyndaugha jalghasty. Ahmetovty emes, әriyne. Degenmen, óz erkimen qyzmetinen ketti. Jay ketken joq, maya shópke týsken iynedey izim-ghayym «joq» boldy. Eshbir sayasy jiyndardan, minberlerden boy kórsetken joq. Sayasy sarapshylar «onyng búrynghy bedeli joq, әupirimmen tútqynnan aman qaldy, sayasy karierasyna balta shabyldy, jýni jyghyldy», - degen auandaghy әrtýrli boljamdar aityp jatty.

Al 2010 jyly Ahmetov Vladimir Ny deytin kәris kәsipkerding jerliginde jýrgen jerinen kózge ilikti. Onan son, ile-shala Ahmetovtyng ekologiyalyq energetika salasy boyynsha kompaniya basshyghyna jayghasqanyn BAQ jazdy. Al 2011 jyly ony Euraziyalyq ekonomikalyq komissiyanyng energetika jәne infraqúrylym salasy boyynsha mýsheligine taghayyndaghany turaly aqparat shyqty. Tipti, bir jyldary «qyzmettik karierasyndaghy qúldyraudy «kótere almaghan» Ahmetov óz-ózine qol júmsamaq» degen de aqparat el ishinden qyzu talqy bolghan. Abyroy bolghanda búl daqpyrt bolyp shyqty.

Sóitip, 2014 jyly Danial Kenjetayúly Shyghys Qazaqstan oblysynyng әkimi deytin dәu lauazymgha taghayyndaldy. Sodan beri Ahmetov Shyghysta jýr.

2017 jyly eks-preziydent Núrsúltan Nazarbaev Danial Ahmetovtyng zeynet jasyna toluyna baylanysty arnayy Jarlyq shygharyp, Ahmetovke 2022 jylgha deyien júmys isteuge rúqsat bergen.

Aytpaqshy, osydan birneshe jyl búryn (2017 jyl) Danial Ahmetovting úly Talghat Ahmetov 145 mln. dollar dәuletimen Forbes.kz sayty týzip shyqqan qazaqstandyq qaltaly 50 biznesmennin qataryna qosylghan. Búl da qazaq qoghamynda әjeptәuir talqy bolghan.

Abai.kz