«Qasiretti qantar» oqighasy elimizde tútqyndaular men aiyptaulargha úlasty. Eng alghash bolyp ÚQK basshysy Kәrim Mәsimov tútqyndaldy. Mәsimov 6 qantar kýni tútqyngha alynghan edi. Oghan «memlekettik biylikti basyp almaq boldy jәne tónkeris úiymdastyrdy» degen aiyp taghyldy. 

Býginde Mәsimovting isin tergeu jәne tekseru qúpiya sanatynda jýzege asuda. Al Bas prokuror onyng kinәsi dәleldense 17 jylgha sottaluy mýmkin ekenin aitty. Mәsimov isine qatysty ózge de derekter shyqty. Bas prokuratura:

«Jyljymaytyn mýlikti zansyz alu derekteri, qymbat syilyqtar, onyng ishinde mәdeny qúndylyqtar, otandyq biznes-qoghamdastyq ókilderinen jәne sheteldik subektilerden qomaqty qarajat alu deregi qújatqa týsti.

Atap aitqanda, ÚQK tóraghasy lauazymynda Mәsimovtyng jabyq kelisimsharttardyng biri boyynsha shet memleket ókilderinen 2 million AQSh dollary somasynda para alu deregine tergeu jýrip jatyr», - delingen habarlama taratqan edi.

Atalghan qarajattyng Gonkongtan Qazaqstan Últtyq bankine qaytaryluy qamtamasyz etiletini aityldy. Mәsimov Premier-ministr lauazymynda bolghanda Elordada biznes-qúrylymdardyng birinen qúny 2,5 milliard tengege juyq elitalyq qonaq ýy men jer uchaskesin alu deregi boyynsha tergeu bastaldy. Mәsimov ústalghannan keyin, 2022 jyldyng qantarynda búl qonaq ýiden 17,2 million AQSh dollary, sonday-aq, kóptegen sәndi zattar - elitalyq saghattar, altyn qúimalar, antikvariat jәne taghy basqa zattar tәrkilengeni habarlandy. Odan bólek, biznes-klass sanatyndaghy 11 qymbat avtokólik tәrkilendi.

Sonymen qatar onyng AQSh-ta jýzdegen million dollar túratyn 16 zәulim ýii bary day aityluda. Tergeu júmystary Mәsimovtyng mýlkin tәrkileu, syrttaghy qarjysyn elge qaytaru júmystaryn jalghastyratyny aityldy.

13 nauryz kýni Qayrat Satybaldy ústalyp, uaqytsha tergeu izolyatoryna qamaldy. «Sybaylas jemqorlyqqa qarsy qyzmet lauazymdyq ókilettikterin asyra paydalanu jәne «Qazaqtelekom» AQ-nyng qarajatyn asa iri kólemde úrlau faktileri boyynsha qylmystyq isti tergeude. Atalghan qylmystardy jasady degen kýdikpen Qayrat Satybaldyúly ústalyp, uaqytsha ústau izolyatoryna qamaldy. Q. Satybaldyúlynyng memleket qauipsizdigine núqsan keltiretin basqa da qylmystargha qatystylyghy tekserilude», – delingen agenttik habarlamasy taratyldy. Tergeu jalghasuda. QPK-ning 201-babyna sәikes ózge aqparat tergeu mýddesinde jariya etuge jatpaydy.

Qayrat Satybaldy Elbasy әuletindegi eng yqpaldy túlghalardyng biri sanalady. Onyng qantar oqighalarana tikeley qatysy boluy mýmkin degen aqparatty san týrli BAQ kózderi jazuda. Al úzaq jyldar boyy Satybaldy elimizdegi radikalizmge tikeley qatysy bar adam retinde atalyp keledi.

Qayrat Satybaldynyng Kaspi.kz AQmynda aksiyalary bolghan. Sonymen birge ol «Alatau Kapital Invest» JShS arqyly «Qazaqtelekom» AQ-da ýlesi bar. «Amir LTD» JShS, «Dýnie Korporeyshn» JShS, «Dýniye-Kýzet» JShS, «Dýniye-Agro» JShS iyelik etken. «Týrki halyqtarynyng dәstýrli sport týrlerining halyqaralyq qauymdastyghy» zandy túlghalar birlestigining preziydenti qyzmetin atqarghan. Ashyq derekkózder boyynsha baylyghy 167 mln dollar kóleminde. Qayrat Satybaldy 2 aigha qamaugha alyndy.

Artynsha Qayrat Satybaldynyng júbayy Gýlmira Satybaldy da ústaldy. Ol 16 nauryzda ústalyp, Núr-Súltandaghy tergeu izolyatoryna qamaldy. Oghan reyderlikpen ainalysty degen aiyp taghyluda.

Qayrat Satybaldydan keyin aragha eki kýn salyp, Qayrat Boranbaev tútqyndaldy. Áygili «Qayrat» futbol klubymen kópshilikke tanymal Boranbaev sot sheshimimen eki aigha qamaugha alyndy.

«2022 jylghy 17 nauryzda Núr-Súltan qalasynyng mamandandyrylghan audanaralyq tergeu soty kýdikti Qayrat Boranbaevqa qatysty eki ay merzimge qamaugha alu týrindegi búltartpau sharasyn sanksiyalady», - delingen arnayy habarlamada.

Sotaly tergep-tekseruding basqa derekteri Qylmystyq is jýrgizu kodeksining 201-babyna sәikes jariya etuge ​jatpaydy.

Qayrat Boranbaev Qazaqstan Últtyq paralimpiada komiytetining basshysy. Forbes Kazakhstan-nyng 2021 jylghy «Qazaqstannyng eng yqpaldy 50 kәsipkeri» reytingine enedi. Forbes mәlimetinshe, ol Qazaqstan, Belarusi jәne Reseyding birneshe ónirindegi McDonald's franshizasyna, sonday-aq, «Aleks-Saryaghash» miyneraldy su qúiy kompaniyasy, «Almaly» aktivterdi basqaru kompaniyasy» JShS, «Kemikal» qazaqstandyq múnay-himiya kompaniyasy» JShS, «QazTurboJóndeu» holding kompaniyasy» JShS-na iyelik etedi. Baylyghy 590 mln dollardy qúraydy.

Búl songhy tútqyndaular emes deydi sarapshylar. Olardyng payymdauynsha «Qasiretti qantar» oqighasynan keyin júmysynan alynghan kez kelgen túlghagha qatysty qylmystyq is ashyluy mýmkin. Barlyghy da tergeu júmystarynyng qanday aqparat tabatynyna tikeley baylanysty bolmaq.

Ashat Qasenghaliy

Abai.kz