Tәuelsizdikting alghashqy jyldary bolatyn. Ol kezde men Qazaqstan Syrtqy ister ministrining orynbasarymyn. Bir joly Týrkiyadan Shtab bastyghy keldi. Qasynda kóp әskeriyleri bar ýlken delegasiya eken. Olardyng sapary ayaqtaghan song Sovet Odaghynyng batyry, Armiya generaly jәne sol kezdegi Qazaqstannyng qorghanys ministri Saghadat Núrmaghambetovpen birge týrik әskeriylerin shygharyp saldyq. 

 Olar ózderining arnayy úshaghymen kelipti. Biz olardy úshaqtarynyng aldyna deyin aparyp, attandyryp salghan song әuejaydyng ekinshi basyndaghy kólikterimizge qaray birge kele jattyq. Ekeumiz ghana. Ádettegi qyzmet jaghdayynda bolsa ol kisining kóp nәrseni ashylyp aita bermeytini týsinikti. Óitkeni, ýstindegi әskery forma, kense degender adamdy eriksiz basyp, tek qyzmettik jaghdaydaghy sózdermen shekteydi. Biraq, men ol kisining ózge әskeriyler sekildi tek әmir-búiryq qana berip, dýnkildep, zirkildegendi ghana biletin adam emes, aitary bar, oiy tereng túlgha retinde sanaytynmyn. 

Sonymen men qatarlasyp kele jatqan generalgha «agha», - dedim, - qyzmet babyndaghyday aty-jónin aitqan joqpyn, - «eger bizge Qytay shabuyl jasaytyn bolsa әskerimiz oghan qauqary jete me?»,-dep súradym. 

«Joq, ústap túra almaydy» dedi. «Al, Resey shabuyl jasasa she?» «Onda da ústap túra almaydy». «Bolashaqta ózbek, qyrghyzdarmen arada qaqtyghystar boluy mýmkin be?». «Onday bolmaydy». «Eger Qytay men Reseyden qorghana almasaq, al, ózbek, qyrghyzdar onsyz da bizge tiyispeydi eken, onda bizge osynsha mol qarjy shyghyndap, әsker dayyndap, qaru-jaraq satyp alyp ne qylamyz? Memleketting budjeti de az?»,-degen súraq qoydym. 

Sonda general oilanyp kele jatyp, «Qytaydyng әskeri bizden kóp bolghanymen olardyng qazir kýshpen basqa elge shabuyl jasau oiy mýlde joq, al, qyrghyz, ózbek elderi bizge tuysqan, olardan qauip kýtu orynsyz bolar edi, biraq, Qazaqstannyng qauipsizdigi men tәuelsizdigine qater tóndiretin birden-bir memleket Resey bolady, týbi sodan saqtanu ýshin әskery dayyndyqqa kirise beru kerek» dedi. 

IYә, búl mening de oiymdaghy dýnie edi. Biraq, myna sózdi Qorghanys ministri Saghadat Núrmaghambetov aitqanda tanghalyp qaldym. Ol kisining Sovet әskery mektebinde tәrbiyelengen adam bolghanymen, ýlken patriot, memleketshil túlgha ekenin tolyq tanydym. Rasynda ol kisi ministr bolghanda orystargha kóp jaqyndaghan joq. Ofiyserler oqytu, qaru-jaraq alu mәselesinde kóbinde olardan aulaq jýrip, Týrkiyamen jaqyn baylanysta boldy. Al, S.Núrmaghambetov ketken song Reseymen әskery baylanysta óte tonnyng ishki bauynday bolyp kettik. 

Búl diplomat, qogham qayratkeri Saylau Batyrsha-úlynyng aitqan әngimesi. Býgingi Reseyding Ukrainagha qaratqan sayasaty ardager túlgha, naghyz әskery qayratker Saghadattardyng qaupi qalay dәl kelgeni qayran qaldyrady. Býgin de sol General Saghadattardyng dengeyinde oilaytyn әskery qolbasylyrymyz, generaldarymyz bar ma eken? Óitkeni, sonday tabandy, ústanymy berik memleketshil generaldardyng qanshalyqty qajet ekenin Resey bizge óz әreketimen aiqyn anghartyp otyr...

Múrat Almasbekúly

Facebook-tegi paraqshasynan