Jyl sayyn әlem júrtshylyghy 19 qarashany –  Dýniyejýzilik dәrethanalar kýni retinde atap ótip keledi. Áriyne, búl bizding qalamyz ýshin әzirge tansyqtau «mereke» ekendigi ras. Tek, atalghan ózekti mәsele jóninde, yaghni, shaharda qoghamdyq dәrethana­lardyng joqtyghyna baylanysty qazaq basylymdary arasynda alghashqylardyng biri bolyp osydan 4-5 jylday búryn «Almaty aqshamy» gazeti mәsele kótermese, búl taqyryp әli kýnge deyin «jabuly qazan jabuly» kýiinde qalatyn ba edi?!

Atap ótetini, «Aqsham» gazetining ózinde alghash ret qalada qoghamdyq dәrethananyng tapshylyghy jónindegi mәsele osydan birneshe jyl búryn qarasha aiynda qozghalghan bolatyn. Odan beri bizding basylym búl taqyrypty jyl sayyn jazudayyn jazyp-aq keledi. Biraq, búl mәselege oray tiyisti oryndar tarapynan kónil bólinbegendey synay tanytylyp kelgen-di. Sodan da megapoliste әrkim ýiler qaltarystarynda, aghashtar tasasynda qajettilikterin óteudi әdetke ainaldyrugha daghdy aldy. Sóitip, bir kezderdegi әsem shahar sasyp, jaman iyisterge bógetin boldy.

Al, búl mәselege elordamyz – Astana qalasy әkimdigining ózi mәn bere qarap, tiyisinshe sharalar qoldana bastady. Mәselen, ótken jyly Astana әkimdigi qaladaghy barlyq ministrlikter men vedomstvolar, kópshilik oryndar men sauda ortalyqtary, joghary oqu oryndary men mәdeniyet oshaqtary janynan qoghamdyq dәrethanalar ashugha bel sheshe kirise bastaghanyn syrt «qúlaqtardan» estip qaldyq. Kerek deseniz, olar búl mәseleni jyldam sheshu maqsatynda qalada ishinde dәretha­nasy bar 50-den astam jyly ayaldamalar saludy da jospargha engizip jiberipti. Sóitip, astanalyqtar bizding gazet kótergen bastamagha kóz júma qaramay, tez arada jýzege asyra bastady.

Áriyne, búl kezde Almaty qalasynyng әkimdigi de qalada dәrethanalar salu mәselesine nemqúraydy qarap, qol qusyryp otyrmaghany býgingi tanda belgili bolyp otyr. Óitkeni, osy jaqynda ghana shaharda ortalyq su qúbyry jelisi men kәriz jýiesine qosylghan alghashqy ýsh birdey biodәrethana paydalanugha berilgenin estidik. Olar Maqataev – Uәlihanov kósheleri qiylysynda, sonau «Orbita» yqshamaudanyndaghy Mústafin kóshesining boyynda jәne «Qazaqstan» qonaq ýiining janynda ornalas­qan. Múnymen qoymay, jyl ayaghyna deyin Almaty qalasynda taghy 10 dәrethana payda bolady dep kýtilude. Osylay keler jyly megapoliste kóshe dәrethanalarynyng sany 100-ge jetedi dep jospar­lanyp otyr. Ayta ketetini, búlardyng bәri memlket­tik-jekemenshik әriptestik negizinde jeke investordyng kýshimen jýzege asyrylghan eken. Búl rette, atalghan bir biodәrethanany salugha әlgi kәsipker 7 mln. tengedey qarjysyn júmsapty.

Qoryta aitqanda, Almaty – býginde dýnie jýzi turisteri ýshin tartymdy qalagha ainalu jolynda tynym tappay júmys istep jatyr. Al búl ýshin aru shaharymyz – jangha jayly, taza, kórer kózge kórikti, sayabaqtary men gýlzarlarynan júpar iyis anqyp, kósheler men aulalary sasyq ta kýlimsi iyisterden ada bolyp túruy kerek. Búl túrghyda dәret­hanalar – joghary mәdeniyettilikting bir belgisi sanala­tyny anyq. Osyghan deyin, qalamyzda dәret­ha­nanyng joqtyghy mәdeniyetsizdik pen úyatsyzdyqtyng beleng aluyna әser etip kelgen edi. Endigi jerde búl kemshilik kelmeske ketetin sekildi. Osy rette, mәdeniyeti men salt-dәstýrin qatty qúrmet tútatyn japon halqy dәrethanany, bayaghydan-aq – erekshe tynyghu,  tipti, tereng oilar men әserli sezimderge jeteleytin, keremet ólender men shygharmalar oigha oralatyn, jana bastamalargha bastaytyn airyqsha oryn retinde baghalaghanyn aita ketken jón dep bilemiz. Mine, sondyqtan  bizder de dәrethanagha joghary tazalyqtyn, ýlken mәdeniyettilikting belgisi dep qaray biluimiz qajet!..

abai.kz