Dýisenbi, 28 Qazan 2024
Alang 7316 45 pikir 22 Jeltoqsan, 2017 saghat 11:41

AQSh banki Qazaqstan Últtyq qorynyng 22 milliard dollaryn búghattady

"Mәssaghan bezgeldek" degenning kókesi mine boldy. AQSh-tyng "New York Mellon" (BK.N) banki Qazaqstannyng Últtyq qoryna tiyesili 22 milliard AQSh dollary kólemindegi aktiyvin búghattaghanyn habarlady. Búl sheshim Qazaqstan ýkimeti men moldovalyq investordyng arasyndaghy dau órshigen kezde qabyldanghan. Búl aqparat "regnum.ru" saytynan alyndy. Sonday-aq, "RBK"-nyng ukrain qyzmeti de búl aqparatty rastap otyr. "Reyters" agenttigi de atalghan aqparatqa sholu jasapty.

Moldovalyq kәsipker Anatol (Anatoliy) Staty men oghan tiyesili birneshe kompaniya Qazaqstan ýkimetin ózderin shyghyngha úshyratty degen aryz boyynsha búghan deyingi bir sotta jenip shyqqan. Banktegi derek kózining aituynsha, endi aryzdanushy shyghynyn óteu turaly shaghym týsirip, Qazaqstannyng múnay tabysynan qúralghan Últtyq qorynyng 40 payyzyn búghattaugha qol jetkizgen. Búl 500 million dollardyng isi.

Niyderlandy-Britaniya-AQSh-Shvesiya-Stokgolim

Búl janjaldyng tuuyna Qazaqstan ýkimeti men moldovalyq әkeli-balaly kәsipkerler Anatol jәne Gabrieli Statiylerding arasyndaghy birneshe jylgha sozylghan sot prosesi sebep bolghan.

Kәsipkerler Qazaqstannyng múnay men gaz salasyna investisiya salghan song memleketting ózderine ýlesterin arzangha sat dep qysym jasaghanyn mәlimdegen.

Qazaqstan biyligi búl aiyptaudy teriske shygharady. Biraq Anatol men Gabrieli Statiyler jәne Ascom Group S.A. men Terra Raf Trans Traiding Ltd. atty taghy eki kompaniya Qazaqstan ýkimetin halyqaralyq sotqa berip, jenip shyqqan. Sot Astanany 500 million ótemaqy tóleuge mindettegen.

Últtyq bank dәl osy moldovalyq kәsipkerlerge qatysty 500 million dollardyng isin qayta qaraugha Britan sotyna ótinish jazyp, shaghymdanghan eken.

AQSh-taghy sot prosessinde Halyqaralyq tribunal Qazaqstannyng Últtyq bankine qarsy sheshim shygharghan bolatyn.

Al Shvedsiyadaghy appelyasiyalyq prosess moldovalyq kәsipker Statiylerge qarsy shaghymdy qaramaghan. Búl turaly 26-qazanda QR Ádilet ministrligi mәlimdegen edi. Al 9-jeltoqsanda "Svea" appelyasiyasy arbitrajdy sheshimdi kýshinde qaldyrdy.

Búdan keyin Qazaqstan taraby Stokgolim sotyna qayta shaghymdanatynyn mәlimdedi.

Al janaghy Staty isinen keyin Qazaqstan Últtyq qorynyng 40 payyz aktiyvi búghattaldy. Osyghan deyin Europada qazaqstandyq kompaniyalardyng aktivteri búghattalghany mәlim bolghan.

Ásirese, Amsterdam soty QR Últtyq qordyng qarjysyna shekteu qoyghan.

Londondaghy Legal & General Investment Management kompaniyasnyng investisiya boyynsha sarapshysy Saymon Kuidjano-Evans búl shekteu sharasyn búryn-sondy bolmaghan oqigha dep sanaydy.

- Eger últtyq qordyng 40 payyzy búghattalyp qalsa, ony ashudyng joly tabylmasa, sayasatkerler alandaytyn tyqyr tayandy degen sóz, - dedi sarapshy "Reyterske".

Búl habar jariyalana sala Qazaqstandaghy dollar baghamy әlsirep, tenge 0,6 payyzgha kýsheygen.

- Teoriya boyynsha búl qor - memlekettik institut, sol sebepti elding ortalyq bankteri men әl-auqat qorlary qayta oilanugha mәjbýr boluy tiyis. Óitkeni búghan deyin búl aktivterge salystyrmaly týrde qauip joq ekenine senip kelgen, - dedi Kuidjano-Evans.

Nazarbaev sheteldegi aqshany elge qaytarudy eskertken

Bir apta búryn Qazaqstan preziydenti Núrsúltan Nazarbaev ýkimet mýshelerinen iri memlekettik kompaniyalardyng shettegi kapitalyn elge qaytarudy talap etip, qatqyl sóilegen. Múnaygha bay elding basshysy derek kózin aitpay keltirgen mәlimetke sәikes, "otandyq 18 kompaniya 12,5 milliard dollar qarjysyn shetelde ústap otyr.

Qazaqstan preziydenti naqty qanday aqsha turaly aityp otyrghanyn atap kórsetpedi. Biraq ol: "Erkelegenderiniz jetedi. Yahta satyp aldynyzdar, basqa elderde ýi, kottedjderiniz bar. Biz әli eshkimdi teksergen joqpyz, aqsha tauyp alsyn dep mýmkindik bergimiz keldi. Biraq múnyng barlyghyn sizderge memleket bergenin úmytpanyzdar. Eger premier-ministr ainalysa almasa, ózim ainalysamyn" dep qatty sóilegen.

Núrzat Toghjan

Abai.kz

45 pikir