Qúrmetti aghayyn!
Qazaq ónerining qarashanyraghy –M.Áuezov atyndaghy Qazaq Memlekettik akademiyalyq drama teatrynyng diyrektory Erlan Bilәlding basyna týsken myna jaghday kýlli qazaq ónerine jasalghan qiyanat dep bilemin.

Jalpy, Erlan Bilәl kim?

Erlan Bilәl – óner akademiyasyn tәmamdaghan týlekterding ishindegi mandayy jarqyraghan, kózinde oty bar, týr-túlghasy kelisken akter retinde kózge týsip, aldynghy agha-buyn akterlerding yqylasyna bólenip, olardyng tәrbiyesin alghan azamat.

(Erlan Bilәl)

Ákemteatrdyng akterlik qúramyna qabyldanghan ol, «Turandot hanshayymdaghy» Kalaf, «Enlik-Kebektegi» Kebek, «Qozy Kórpesh-Bayan súludaghy» Qozy, «Abayda» Abay, «Jaujýrekte» Baluan Sholaq, «Otelloda» Otello jәne taghy da basqa últtyq jәne әlemdik klassikada, zamanauy jәne audarma shygharmalarda basty roliderden kórindi. Bolmys-bitimi, minezi qym-qighash, bir-birine úqsamaytyn keyipkerlerding jan-dýniyesin asha bilu ýshin, akterge talant, izdenis, týr-túlgha, dauys, kәsibiylik pen bilim qajet. Onsyz basty roliderden kórinip, elding yqylasyna bólenu mýmkin emes. Al, Erlan Bilәl búl mektepten, búl kezennen sýrinbey ótti. Qúday bergen talanty men enbegining nәtiyjesinde oinaghan basty rolideri halyqtyng jýreginen oryn aldy. Akter retinde ózin joghary dengeyden kórsetip, kәsiby sheberligin tanytty.

​Qazaq óneri ýshin jan ayamay, adal qyzmet etip jýrgen azamattyng teatr basshylyghyna kelui bizding újymdy shyn quantty. Basshy qyzmetine taghayyndalghan kezinen bastap, teatrdyng otymen kirip, kýlimen shyghyp, tannyng atysy, kýnning batysy teatrdan tabyldy. 92 jyldyq tarihy bar teatrymyzda nebir talanttar, enbek sinirgen qayratkerler,halyq artisteri enbek etude. Al, olardy basqaru onay sharua emes. Akterler, shygharmashylyq pen tehnikalyq qúramdy asqan biliktilikpen basqaryp, teatrdyng sharuashylyq júmystaryna deyin qadaghalauda ústap, әrbir qyzmetkerining jay-kýiin baqylap otyrdy. Auqymdy mәdeny sharalardyng barlyghynda delik ózining úiymdastyrushylyq qabiletimen tanyldy. Teatr újymynyng birlikpen, úiymshyldyqpen joghary dengeyde óner kórsetui ýshin baryn saldy.

Teatr újymy bir apta búryn ghana Japoniyadaghy gastrolidik saparynan oraldy. Qazaq óneri Japoniya, Tokioda saltanat qúrdy. Japondardyng belgili teatr synshylary, dramaturgter, jalpy halyq qoyylymdy, konserttik baghdarlamany jaqsy qabyldady. Álemdik dengeydegi synshylar qazaq ónerin, akterlerding sheberligin joghary baghalady. Tabighatynda emosiyasyn eshkimge kórsete bilmeytin halyq, shyn jylady. Eki memleket arasyndaghy mәdeny baylanys әri qaray jalghasyn tabuy ýshin, kelissózder de jýrgizildi. Al, múnyng barlyghynyng úiymdastyryluynda teatr diyrektory Erlan Bilәlding enbegi úshan-teniz. Japondardy tebirentken «Aqtastaghy Ahiko» spektakli Astana, Qaraghandy qalalarynda da halyqty tolqytqan edi. Al, sol gastrolidik saparlardyng úiymdastyryluy Erlan Bilәlding jemisti enbegining nәtiyjesi. Áuezov teatrynyng sahnasynda Ahiko Tesuronyng taghdyryn sahnalau turaly iydeya osy Erlan Bilәldiki. Erlannyng teatr ýshin atqarar sharualary әli de kóp... Qazaq ónerine kerek azamat...

Erlan Ábdildaúly diyrektor bolghaly teatr újymy teatr bәigelerinen ýzdikter qatarynan kórinip, bas jýldeni qanjyghasyna baylap jýr.
Erlan Bilәl osy teatrda ósip-jetilgen, teatrdyng shynayy janashyry. Qazaq ónerin janymen sýietin azamat. Sondyqtan da, basyna týsken myna jaghdaygha aldynghy agha buyn retinde ýn qospay túra almadym. Ol mening tuysym da, rulasym da, jerlesim de emes! Tek, óner ýshin óz densaulyghyna da qaramay, azannan kesh jalyqpay enbek etip jýrgen azamat taghdyrynyng talqygha týsip jatqany, janyma batty. Jýregim auyrdy.

Búl belgili bir adamdardyng qolynan shyqqan, úiymdastyrylghan is bolsa, sol adamdargha aitarym: ainalayyndar sender bir adamnyng taghdyryna balta shauyp otyrghan joqsyndar, qazaq ónerine qiyanat jasap otyrsyndar! Óz isine myghym, bilikti basshy, adal adamdy qaralau «adam óltirgenmen ten» auyr kýnә dep týsinemin!

Múnday jaghday kezinde Alash arystarynyng da basynan ótti. Búl da bir-synaq...

Erlan Bilәl – qazaq ónerine kerek azamat! Búl sózimdi onymen qyzmettes, әriptes jandardyng rastaytynyna senimdimin!

Er jigitting basyna neler kelip, ne ketpeydi? Biz әrqashan janyndamyz!Sabyrly bol, bauyrym!

Bolat Ábdilmanov
Qazaqstannyng enbek sinirgen qayratkeri

Abai.kz