Jyloy audany Resey qúramyna kirip ketti me?
Myna ýlken jol boyyndaghy qorshaugha ýlken әrippen battityp túryp orys tilinde jarnama jazyp qoyghan. Maqsattary tek óz saudalaryn jandandyru ghana. Qalghan últ pen úrpaq mәseleleleri, til men jer taghdyry búlar ýshin kók tiyn! Jalpy búl jarnama qay últqa baghyshtalghan? Orysqa ma, qazaqqa ma?
Orysqa deyin desen, Jyloy ónirin mekendeytinder týgel óz qarakóz qazaqtarymyz emes pe? Álde jarnama iyesining kózqarasy boyynsha Jyloy audany týgel orystanyp boldy ma? Mýmkin kózine kókten linza saldyryp, qazaq atauly orys kórinip jýr me eken? Óz tilin túnshyqtyryp, ózge tildi úlyqtaghan múnday kәsipkerler últy ýshin qanday da bir ziyanyn tiygizbese paydasyn kórsetedi dep eshuaqytta oilamaymyz! Álde bizding qazaq qazaqsha týsinbey me, qazaq әrpin tanymay ma? Álde búl "Memlekettik til - qazaq tili" degen bos sózding kuәsi me? Sonsha jaghympaz, sonsha jәdigóy boludyng qanday qajettiligi bar? Óz jerimizde, óz elimizde otyryp múnday sormanday kýy keshuimizge ne sebep?
Jyloy audany Resey qúramyna kirip ketti me? Qazaq últynyng qaymaqtaryn qúrtqan osy orys imperiyasy emes pe? Ýsh mln. jarym qazaqty joyghan da osy Resey emes pe? Olardyng óz tili, óz dini, óz salt-sana ústanymdary bar emes pe? Dәl sol siyaqty bizding de óz tilimiz, óz saltymyz ben dinimiz, qazaqy ústanymdarymyz bar! Osy eskertpelerdi midan shygharyp almaghan jón! Biz orys emespiz! Biz qazaqpyz, músylmanbyz!
Óz jerimizde túryp óz ana tilimizde erkin jaza almasaq, erkin sóiley almasaq, óz dinimizdi erkin ústay almasaq, úrpaqqa qazaq ekenimizdi tanyta almasaq, onda qazaqqa ómir sýrip ne kerek? Biz myna týrmen jer betinen joyylyp, ózgening aranyna jútylyp keteyin dep túrghan shalajansar el bolghanymyz ba? Onda anau tekesaqal býlikshi, arandatushy Limonovtyn: "Qytay men orys birlesip qazaq elin bólip alu kerek" degen sandyraghy dәl keleyin dep túrghany ghoy. Búl oryssha jarnama úrpaqqa kórsetken ýlgi nasihat pa? Álde qazaq namystylaryna, úl janashyrlaryna kórsetilgen qyr ma? Qazaq jerinde ómir sýrip, qazaq elining nanyn jep auasyn jútyp jýrip óz ana tilin satqan opasyzdardan bolashaqta ne kýtuge bolady? Olardyng úrpaqtary da arbanyng aldynghy dóngelegine eretini sózsiz qúbylys qoy. Ákimshilik ishinde dәl osynday isterge tosqauyl bolatyn qazaq tili qoghamy sekildi janashyr úiymdar bar ma? Álde búlardyng bәri auyzdary buylghan ógiz be? Sonda olar ne qyzmet atqarady? As iship ayaq bosatar, asyndy isheyin, angharyna tyshayynnyng tap ózderi me? Til ýshin bitireri bolmasa onday boskeudelerdi qúraqqa jayghan siyr qúsatyp ol jerge ústap qaytpekpiz?
Tili ketken últtyng dili ketedi, dili ketkenning dini ketedi. Bizding qazaq qashan oyanar eken? Jarnama iyesining keudesinde iynening jasuynday namystyng jarqynshaghy bolatyn bolsa, osy maqaladan qanday da bir týiin týier degen oidamyz!
Bolat Qarabolat
Atyrau oblysy, Jyloy audany, Qúlsary qalasy
Abai.kz