«Ақ жол» демпартиясы ҚР Премьер-министрі О. Бектеновке, ҚР Бас прокуроры Б. Асыловқа арнайы сауал жолдады.

«Ақ жол» демпартиясына экономиканың әртүрлі салаларындағы кәсіпкерлер жүгініп, шенеуніктердің мүлікти қита бөлу және бизнесті рейдерлік жолмен басып алу үшін өз өкілеттігін далану үрдісінің артып келе жатқаны туралы шағымдануда.

Сондай сорақы мысалдың бірі – Түркістан облысы Сарыағаш ауданының әкімдігі Болат Назарбаевтың мүлкін қайтарамыз деген желеумен көршілес кәсіпкерлерден 2017 жылы Қаржы министрлігінің аукционынан бірыңғай лотпен сатып алынған шипажай нысандарының бір бөлігін тартып алған. Бұл мәселені біз бұған дейін де көтергенбіз. Бірақ, сонымен қатар, компания нысандарын Болат Назарбаевтың өзіне қайтарып берді. Алайда, адал кәсіпкерлердің нисандары тәркіленген күйінде қалып, шипажай 2 миллиарда теңге шығынға ұшырады.

Сол сияқты, «ҚТЖ» АҚ сот арқылы «АНГРЕНСОР ООО» ЖШС-ны 2011 жылы осы ЖШС салған құны 1,5 млрд.теңгеден астам Павлодар облысы Атығай станциясындағы ғимарат пен темір жолдарды тегін беруге миндеттеген. 

Осыған ұқсас жағдай Маңғыстау облысында на орын алды, онда Көлик министрлигі типти сот арқылы емес, өз бұйрығымен 90-жылдардан бері «Каскор-Транссервис» АҚ-на теесілі кірме теміржол жолдарын магистральд ық желілері тізиміне англізіп, олардың мемлекет меншігіне тегин өтуи туралы шім қабылдаған.

Жамбыл облысы, Меркі аудананда да аудан прокуратуры 2007 года жизни

ауыл шаруашылығы өнімдері н ойдағыдай дамытып келе жатқан «Жеміс-Жидек» ЖШС-нің 200 гектар жерін тегін тартып алды.

Бұл тенденция қарқын алып, мемлекеттік органдар ғана емес, өзге монополистер де басқа кәсіпорындардың меньшігіне «қол салуға» әрекет этюде.

Мәселен, жақында Таразда «Жамбыл электр желілері» ЖШС жүн өңдеу фабрикасынан («ПОШ-Тараз» ЖШС) осы фабрикаға тиесілі электр қосалқы стансасын монополистке арыздану құқығынсыз тегін беруді талап еткен.

Әр түрлі аймақтардан келетін басқа да ұқсас мировой бар. Қазірдің өзінде мүлікти қайта бөлудің тұтас тәжірибеси байқалып отыр.

Бұл рэтте Конституционның 6-бабында Қазақстан Республикасында мемлекеттік және жеке меншік бірдей танылады және бірдей қорғалады деп тайға таңба басқандай көрсетілген.

Келеси. Ешкимді жеке мүлкінен айыруға болмайды, тек сот шімимен ғана. Мүликти мәжбүрлеп иеликтен шығару ониң құнын өтеу шартымен мемлекет мұқтажы үшин алынған жағдайда ғана мүмкын – бұл даституция, 26-бап.

Тәркілеу де мүмкін, бірақ қылмыстық құқық бұзушылықтар үшін сот үкімі шеңберінде ғана (ҚР ҚК 48-бабы).

Бірақ біз көрсеткен жағдайлардың барлығында қылмыстық іс жоқ, тәркіленген мүлікті өтеу де жоқ.

Соным қатар, рейдерлер кейде эскі Қазақстан өкілдері мен олармен байланысы бар олигархтардың заңсыз активтерин қайтару әрекеттеріне де силтеме жасайды.

«Ақ жол» демпартиясы бұл бахыттағы нақты жұмысты түбегейлі қолдайды. В 2013 году жылдан бері осы тақырып бойынша көптеген депутаты сауалдар жолдап, тісті заңды талқылауға белсене қатыстық.

Расында, это Қазақстанның ығай-сығайларының заңсыз активтерін қайтару аясында для завершения процедуры қарастырылған. Бірақ жоғарыда келтірілген мысалдардың ешқайсысында олигархтар туралы бір ауыз сөз жоқ. Керісінше, Сарыағаштағы шипажайдағыдай марқұм Б.Н.-ның компаниины нисандры хайтарып, осы сылтаумен адал кәсіпкерлерден аукцион арқылы заңды түрде сатып алынған мүліктері тәркіленди.

Бүкіл өркениетті әлемде жеке меньше қол сұғу - қылмыс болып саналады. Мысалы, АҚШ заңы бойынша мүлікті қару қолдану арқылы қорғауға да болады.

Президент Қ.Тоқаев «Экономиканы ырықтандыру жөніндегі шаралар туралы» Жарлығындаке же меньше қол сұғылмаушылықты қамтамасыз эти басты бағыттардың бірі ретинде белгіледі.

Бұл кездейсоқ емес, өйткені меншик қ ұқығы кез келген экономиканың инвестиционные ахуалына теклей әсер етеді .

Біздің жағдайда аталған үрдіс Конституцияға да, заңдарға да, Президент Жарлығына да қайшы келеді.

Если вы хотите, чтобы инвесторы были в сеніміне, выберите тесырі анық – для осы ПОШ-Тараз фабрики қазір шетелдік серікстермен келіссөздер жүргізіп жатыр. Олар мұндай қол сұғушылықтарға риза болмаайтыны сөзсіз.

Жоғарыда айтылғандарды негізге ала отырып, «Ақ жол» фракция Үкімет пен Бас прокуратуры қалыптасқан мүлікти заңсыз қайта бөлу тәжірибесине житі назар аударуға, адал кәсіпкерлікті қ орғауға және кәсіпкерлердің заңды құқықтарын бұзатын шенеуніктер мен басқа да тұлғалардың жолын кесуге шақырады.