Jeltoqsan kóterilisi turaly jazghan Devid Remnikpen kezdeysoq kezdesu
1986 jylghy Jeltoqsan oqighasy turaly batys basylymdaryn oqy otyryp, Vashington Post gazetining Mәskeudegi menshikti tilshisi Devid Remnik jii kózge týsti. Taqyrypqa sol jauapty bolghan kórinedi, birneshe material arnapty. Osy jurnalistke jolyghu kerek dep oiladym da qaldym.
Pulitser premiyasyn taghayyndaudyng qyzyq prosedurasy bar. Ádil qazy retinde tandalghan jurnalister men redaktorlar bizding uniyversiytette júmys jinalysyn ótkizetin boldy da, studentterge bonus retinde sol kisilermen bir saghattyq kezdesu úiymdastyryldy. Júmys tobynyng jiyny saghat 8:00 uaqytynda bastalsa, studenttermen kezdesu bir saghat búryn ótetin boldy. Demek, tanghy caghat 7-de.
Aqpannyng 20 kýni Vashingtongha barghanmyn. Magistrlik júmysymnyng keyipkeri Ásiya Sardarbekpen, Jeltoqsan oqighasy turaly zertteu jýrgizgen Human Rights Watch úiymynyng búrynghy qyzmetkeri Ketrin Kosmanmen kezdestim. Kosman da Remnikpen jolughyda úsyndy. 21 aqpan Niu-Yorkke jolgha shyqqanmyn.
Álgi kezdesu bastalghanda úiqyly otyrghanmyn. Sol kezde panelige qatysyp jatqanda ózderin tanystyryp jatyr. Men "Devid Remnikpin..." degende úiqym ashylyp ketti. Osynday da kezdeysoqtyq bolady eken-au dedim.
Studenttermen kezdesken song júmys tobyna asyghyp bara jatyr eken, jol jónekey tildesip ýlgerdim. Bar bilgenimdi sol kezde jazdym, kóp jaydy úmytyp qaldym dedi.
Myna maqalasyn 1990 jyly jazypty. Hasen Qojahmetovtyn, Múhtar Shahanovtyng jәne Oljas Sýleymenovtyng pikirlerin beripti. Taqyrybyn da әdemi qoyypty. "Jeltoqsan oqighasy imperiya aqyrynyng bastauy boldy" deydi.
Remnik Qazaq jerinde últshyldyq qozghalysynyng kýsheyip kele jatqany orys tildilerdi alandatady dep, "Edinstvo" tobynyng jetekshisi Yuriy Bunakovtyng pikirin beripti. Ol bolsa: "Qazaqstanda Berlin qabyrghasy payda bolyp keledi. Olar bәrimizding qazaqsha sóileuimizdi talap etude," depti.
Darhan Ómirbekting әleumettik jelidegi paraqshasynan
Abai.kz
