Keshe preziydent Toqaev progessivti tabys salyghyn engizemiz dep jariyalady. Atalghan aqpar qoghamda qyzu talqylanyp jatyr. El ishinde әrtýrli әngimeler aityluda.

Progessivti tabys salyghy degen ne? Onyng maqsaty men atqaratyn funksiyasy qanday? Naqtylyq joq. Esesine, boljamsózder kóp. Bireuler – «búl kólenkedegi qarjyny әshkereleydi» dese, ekinshileri – «shaghyn jәne orta biznesti óltiretin qadam» deydi. Qaysysy shyn?

Belgili jurnalist Baghdat Qojahmetov ózining әleumettik jelidegi paraqshasynda progessivti tabys salyghy turaly eki auyz pikirin jazghan eken. Oqyrman talqysyna úsynghandy jón kórdik.

Baghdat Qojahmetov:

- Progressivtik shkalany engizip, memleket jeke salyqty kɵtereyin dep jatyr. Týsinikti ghoy. Múnaydan týsetin aqsha edəuir azaydy. Ornyn toltyru qajet. Biraq sol jana salyqty kimning moyynyna ilmek?

Júmys berushige salmaq salsa ɵzi əreng túrghan biznes «kɵlenkege» qashady. Tabysyn jasyryp, enbek aqysyn «konvertke» tyghyp beredi nemese jabylady da qalady.

Nege deseniz, qazirding ɵzinde júmyskerge qolma-qol, mysaly 300 000 tenge jalaqy tóleu ýshin, onyng ýstinen 111 411 tenge salyq tɵlenedi (10% zeynetaqy, 10% jeke salyq, 1% medisina jəne shyqqan somanyng ýstinen qosymsha əleumettik salyq). Progressivtik shkalany engizse júmys berushige 141 000 tenge salmaq týsedi. Sol ýsh jýz mynnyng jartysy.

Al jana salyqty júmyskerge moyyndatsa onyng qolma-qol alatyn aqshasy azayady. Mysaly, 300 000 tengeden 270 000 tengege deyin azayady. Halyq ózi de jetisip jýrgen joq. 30 myng - bir aptagha jetetin azyq-týlik.

Endi ne isteymiz? Ýkimetting úsynysy mynau:

Kezinde múnaydyng baghasy sharyqtap túrghanda Últtyq qor qúryldy. Kɵptegen zauyttar men fabrikalardy tikeley efirde «knopkasyn» basyp, ashylyp edi. Sonyng bəri qayda? Kɵzboyaushylyq bolghany ma?

PS: Onday bolsa, jyldar boyy bizding kɵzimizge jaghylghan boyaudy qosymsha salyqtyng ornyna qyryp bereyik.

Abai.kz