Júma, 22 Qarasha 2024
Janalyqtar 3886 0 pikir 20 Qantar, 2012 saghat 12:13

Tabighat ABAILDAEV. Aytpasa sózding atasy óledi

Qúlandaghy «Núr Otannyn» filialy jylyna bir-aq mәrte bas qosatyn bolghany ma? nemese Seyitbekov partiyadan nege shygharyldy?

Auyldardaghy aghayyndar ýshin birneshe kýn boyy asta-tók «merekege» úlasqan (olay deuimizding bir sebebi kóp auyldarda ishimdikter, azyq-týlikter taratylypty) QR Parlamenti mәjilisi men әr dengeydegi mәslihat deputattarynyng kezekten tys saylauynyng ótuine bir-aq kýn qalghanda T.Rysqúlov audanyna qarasty Aqyrtóbe saylau okruginen baq synap jatqan kandidat Álen Seytbekov habarlasyp: «Bulletenimizdi týgel bermey jatyr» dedi. Kandidat habarlasqan song atalmysh auylgha bardyq, barghan song biraz jaytqa qanyq boldyq.

Qúlandaghy «Núr Otannyn» filialy jylyna bir-aq mәrte bas qosatyn bolghany ma? nemese Seyitbekov partiyadan nege shygharyldy?

Auyldardaghy aghayyndar ýshin birneshe kýn boyy asta-tók «merekege» úlasqan (olay deuimizding bir sebebi kóp auyldarda ishimdikter, azyq-týlikter taratylypty) QR Parlamenti mәjilisi men әr dengeydegi mәslihat deputattarynyng kezekten tys saylauynyng ótuine bir-aq kýn qalghanda T.Rysqúlov audanyna qarasty Aqyrtóbe saylau okruginen baq synap jatqan kandidat Álen Seytbekov habarlasyp: «Bulletenimizdi týgel bermey jatyr» dedi. Kandidat habarlasqan song atalmysh auylgha bardyq, barghan song biraz jaytqa qanyq boldyq.

Aldymen «pәlenin» bәri praymerizden shyqqanyn aita keteyik. Praymerizge Aqyrtóbe auylynan 15 adam tizim boyynsha tandalady da, Jaqsylyq auylynan 12 adam súryptalady. Sonymen, aqyrtóbelik saylaushylardyng sesinen qoryqty ma, әlde, qalayda partiya atynan Sәtjan Mamyrbaev degen kandidatty ótkizudi sheneunikter jaghy maqsat etti me, әiteuir, Aqyrtóbeden barghan saylaushylardyng tizimin kenetten ózgertip jiberedi. Dúrysy olargha praymerizding bolatyny eskertilmeydi. Nәtiyjesinde, E.Dәutәliyeva, E.Inkәrbekova degen «podstavnoy» adamdar praymerizge qatysqan. Sonday-aq, birneshe delegat praymerizden habarsyz bolyp, olardyng ornyna ózge adamdar dauys bergen. Arghy jaghyn óziniz týsinip otyrghan shygharsyz. Sonday-aq, eki saylaushygha bulleteni jetpey qalypty. Sonda sanap әkelingen bulletenider qayda ketti? Búl súraqqa kim jauap beredi? Apam da an-tan, jezdem de an-tan. Osy zang búzushylyqtardy rettestirudi súranghan hat audan әkimine joldanypty. Biraq, qoldanylghan shara qayda? Shara qoldanbaq týgili, Álen Seyitbekovti eki jeleu, bir syltaumen partiya qatarynan shygharyp tastaudyng jospary qúrylghan ba dep te oilaysyn...

Endi myna «anekdotty» qaranyz. «Núr Otan» HDP audandyq filialynyng tizginin ústap, «terlep-tepship» otyrghan shekpendiler aghymdaghy jyldyng 20 jeltoqsanynda birneshe azamatty partiya qatarynan shygharyp tastapty. Olardyng qatarynda Álen Álimqojaúly da bar. Osy jerden keri sheginip, hattamagha kóz jýgirteyik. «Núr Otan» Halyqtyq Demokratiyalyq partiyasy jarghysynyng 5 tarauy 5.2 babynyng 4 abzasyna sәikes, partiyalyq mindetterin oryndamaghan azamattardyng mәselelerin talqylay kelip, partiya T. Rysqúlov audandyq filialy Sayasy kenesining burosy qauly etedi» әri qaray «qara tizim».

Bayqadynyz ba, partiyalyq mindetterin deydi de, dәlme-dәl qay mindetter ekenin aitpaydy, aitqylary da kelmeydi. Jәy ghana «...partiyagha tiyesililigin dәleldeuge jәne onyng halyq arasyndaghy bedeli men yqpalynyng artuyna atsalyspaghany ýshin» dep qoyady taghy mәtinning bir bóligi. Keshirinizder, adam - tirshilik iyesi. Sol sebepti ol partiyagha tiyesili bola almaydy. Mýshesi bolady sol partiyanyn. Tiyesili degen sóz zatqa, jansyz dýniyege ghana qatysty aitylsa kerek. Sosyn partiyadan shygharu ýshin naqty qanday óreskel qatelikter jibergenderin anyqtau kerek emes pe? Myna mәtinde onday dәlel joq! Endi jogharyda aitqan «anekdotymyzgha» qayta oralayyq. Jiyrmasynshy jeltoqsanda toltyrylghan hattama degendi aityp qalyp edik. Sony qayta «qazbalayyq». Partiyanyng audandyq filialy jylyna bir-aq mәrte bas qosady eken. Sóitip, partiya mýshelerin qatardan shygharudy da jospargha qoyady. Olay dep opyna astarlauymyzdyng bir sebebi mynada. Hattama №1. IYә, 20 jeltoqsan kýni halyqtyq partiyanyng audandyq filialynyng sayasy kenesining mýsheleri «kenetten oyanyp» nómiri birinshi hattama toltyrypty. Jyl jabylar tústa. Múnyng mәnisin kim týsindirmek? Sonda audan әkimi Abdaly Núraliyev tóraghalyq etetin filial bir jyl boyy júmys istemegen bolyp shyqpaydy ma? Tap solay! Álde partiyanyng audandyq filialynda is-qaghazgha jauapty mamandar bәrin «bardak» qylyp jibergen be? Partiyanyng audandyq filialy tóraghasynyng birinshi orynbasary Berik Shamaev qayda qarap otyrghan? Migha qonbaydy ma, qonbaydy. Osydan baryp, búlardyng kóksegeni Álen Seyitbekovtyng ayaghyn «shylbyrlau» bolghan ba degen oigha shomasyn. Áytpese, sauatty, bilimdi, kózi ashyq azamat olargha kerek bolmay qaldy ma? Joq, olay emes, Álekeng halyq qalaulysy bolghan kezinde talay mәrte elding joghyn joqtaghan. Sol ýshin «ayypty» bolghan shyghar bәlkim... Biraq, qazir 37 - jyl emes qoy...

Endi búlbúl ornyna qargha qarqyldap, tauyq ornyna әtesh júmyrtqalaghanday әser «syilaytyn» saylaualdy ýgit-nasihattaghy ospadar qylyqtardyng «múrtyn» alyp, «saqalyn qyrayyq». Gazet - qoghamdyq pikir qalyptastyrady. Osy qaghidatqa sýiene otyryp, tura biyshe til qatayyq. Aqyrtóbe saylau okruginen Álen Seyitbekovke qarsy týsken kandidattardyng biri - jaqsylyqtyq Sәtjan Mamyrbaev bolatyn. «Qayqy» sharua qojalyghynyng tizginin ústaghan Mamyrbaev lizingke tehnika alyp, kәsipker retinde de biraz jetistikterge jetken. Sәkenning de iygi tirlikteri joq emes, bar. Biraq, biz óz prinsiypimizde qalyp, әngimening auanyn naqty-faktige búrayyq. Sәkenning ýgit-nasihat júmystary jýrgizilip jatqan kezde Qosapan bólimshesindegi túrghyndargha ún taratyp, qaraghaygha jaryq týsirgish qondyrghy (projektor) ornatyp bergenin ýsh auyl túrghyny rastap, óz qolymen qaghazgha týsiripti. Ol mәtinder qolymyzda túr... Árqaysysyn jeke-jeke gazet betine týsirip, әngimeni sozbay-aq qoyalyq... Endi soghan qatysty prokuraturanyng jauabyn oqyp kórelik. «...Óziniz tarapynan berilgen Qosapan auylynyng ýsh túrghynynyng týsiniktemelerin qarau barysynda, olardyng bireui - K. Bayagizova sizderding tarapynan alynghan týsiniktemeni tolyq qoldamady, azamattar B.Anarbaev pen A.Tapaevtardyng týsiniktemeleri basqa obektivti dәleldermen rastalmady. Sonymen, aryz qarau qorytyndysymen S.Mamyrbaevtyng әreketterinde Respublika azamattarynyng óz saylau qúqyghyn erkin jýzege asyruyna satyp alu jolymen kedergi keltirgeni turaly obektivti dәlelin tappady» depti audan prokurory, kishi әdilet kenesshisi S.Tóleuov. Dúrys qoy, kishi әdilet kenesshisining әdil bolghany da jón... Biraq, bizding qolymyzda qaraghaygha ornatylghan qondyrghynyng sureti bar. Ony týsinik berushiler rastapty. Sonda qaraghaygha qondyrghyny kim ornatty eken? Miymyz jetpey otyr bizdin... Jaraydy, ol mәselege bas auyrtpayyq, oqyrman ózi oy eleginen ótkize jatar.

Álen Álimqojaúly saylaugha bir kýn qalghanda auylyndaghy saylaushylardyng sanyna 180-ge juyq bulletendi jetkizbey bergenin aityp qalghan bolatyn. Artynsha ol olqylyqtyng da orny toltyrylghan bolar. Óitkeni, oblystan komissiya kele jatqan. Al, jetpey qalghan bulleteni sol boyda berilmese, ol endi sheneunikterding azamattyghyna, ar-úyatyna syn.

Áyteuir qasiyetinnen ainalayyn dep maqtanatyn Qúlanda saylau sayyn shataq shyghady. Biyl da solay boldy. Audandyq әkimdikting bas oryntaghynda otyrghandar men salyq basqarmasynyng bastyghy N.Toybaevtyng tirlikteri tipti kýlkindi keltiredi. Saylaudyng boluyna eki-ýsh aq kýn qalghan kezde «Núr Otannyn» atynan saylaugha týsip jatqan, praymerizde jeniske jetken, eki mәrte mәslihat hatshysy bolghan Pazyl Ábildaúly Sýleymenovtyng deklarasiyasynan shy shygha qalypty. Sóitip, bir kýnde «kommunizm» ornap, qúrylys saylau okruginen deputattyqqa kandidat Pazyl Ábildaúlynyng kandidaturasy syrghytylady. Qyzyq. Toybaev saylaudyng tirligi múrnynyng úshyna shanshylghansha týkti kórmey, bilmey kelipti. Ári-beriden keyin әrbir deklarasiya ýshin salyq basqarmasy jauap bermeydi me? Sosyn, Pazyl Sýleymenovtyng partiya atynan saylaugha týskenin aittyq. Sonda audandaghy partiyanyng basshylyghy óz kandidattarynyng deklarasiyasynan min shyqpauy ýshin mýddeli bolmaghany ma? Búl bir qaraghan adamgha partiyanyng atynan týsip jatqan kandidatty jaqtyrmaghan әldekimning ayaqtan shalghan pasyq sayasaty siyaqty kórinedi. Al, ayaqtan shalghan kim? Ony da oqyrmannyng ózi topshylasyn...

Jalpy, «Núr Otan» HDP audandyq filialy bolsyn, oblystyq filialy bolsyn birinshi kezekte partiya atynan baghyn synap jatqan kandidattyng shashbauyn kóterip jýrushi edi. Óitkeni, ol - Elbasynyng partiyasy. Halyqtyng partiyasy. Alayda, Qúlandaghy keybir bylyq-shylyqqa qarap, búlar olay oilamay ma dep te oilaysyn. Aytalyq, №5 Kógershin saylau okruginen audandyq mәslihattyng deputattyghyna kandidat (ol da praymerizde jengen) Seyitjan Óskenbaevtyng kandidaturasyn qoldap-qolpashtap jýrgen birde-bir «Núr Otannyn» shtabyndaghy azamatty kóre almadyq. Ol ol ma, saylauda shamamen 190 dauyspen jeniske jetken Óskenbaevtyng ayaghyna jarmasyp, jaramsyzdardyng qataryn tolyqtyrghan 390-gha tarta bulletenidi «urnogha» salyp jibergenderge ne deysin? Ol turaly tiyisti aktiler, hattamalar toltyrylypty. Prokuratura Óskenbaevtiki zandy ekenin de jazdy óz hatynda.

Kókdónen auylyndaghy saylau komissiyasynyng tóraghasy saylaushygha bulletenidi bergende tiyisti jerge komissiyanyng qol qoymaghanyn qalay týsindiremiz? Zandy bilmeydi dep pe? Zandy bilmese ol jerge nege otyrdy? Qúqyq qorghau organdary aldymen jaramsyz dep tapqan bulletenider nege sanaq biter tústa «urnogha» salyndy? Esepke alyndy? Jauap joq. Býgingi kýni bilikti pedagog Seyitjan Óskenbaev ózining zandy qúqyghyn әdil sot arqyly qorghap jatqan bolar. Al, mynanday ospadar әreketter, qolynnan kelse qonyshtan bastyng kerin keltirgen kebenek tirlikter audannyng tizginin ústap otyrghan sheneunikter ýshin abyroy әpere qoymas.

«Ar-Ay» gazeti

0 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1456
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3218
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5270