AQSh preziydenti Djo Baydennin mәlimdeuinshe, Shynjandaghy músylmandardy qudalau jónindegi Qytay sayasaty ýshin Pekinge "shara qoldanylady". Búl turaly Centralasian.org mәlimdedi. 

Bayden preziydent qyzmetine kiriskeli beri alghashqy kezdesuin Miluokiydegi (Viskonsin shtaty) saylaushylarmen ótkizdi. Jýzdesude syrtqy sayasat mәseleleri de sóz boldy.

"Qytaygha shara qoldanylady, ol búny biledi", - dedi Baydan, Qytay liyderi Sy Szinipindi sóz etip.

Sy Szinipin Shynjandaghy úighyr, qazaq jәne islam dinin ústanatyn basqa da últ ókilderin "qayta tәrbiyeleu lagerlerine" mәjbýrlep jibergeni ýshin әlemdik qauymdastyqtyng synyna úshyrady.

Pekin jabyq mekemelerdi "kәsiby dayyndyq ortalyqtary" dep atap, onda adamdargha radikal iydeyalardan arylugha kómektesedi deuden tanbay otyr.

"Qytay әlem liyderi bolugha talpynyp-aq jatyr. Múnday mәrtebege jetu ýshin ol basqa da elderding seniminen shyghuy tiyis. Adamnyng basty qúqyqtaryn búzatyn әreketterinen bas tartpasa, múnday maqsatqa jetu qiyn bolady", - deydi Bayden.

11 aqpanda Bayden qytay basshysy Sy Szinipinmen eki saghat telefonmen sóilesip, sol kezde Pekinning adam qúqyqtaryn saqtamay otyrghanyna alandaytynyn aitty. Bayden qytay biyligining Gonkongtegi demokratiyashyl belsendilerdi basyp-janshyghanyn da sóz etti.

Qytaydyng memlekettik aqparat qúraldary taratqan mәlimetke qaraghanda, Sy Szinipin AQSh-qa Qytaydyng egemendigi men aumaqtyq tútytastyghy, sonyng ishinde Gonkong jәne Shynjang mәselelerin qozghaghanda abay boluyn eskertken.

Abai.kz