- Songhy 100 jylda adamdardyng dene salmaghy 50%-gha artyp, boyy 10 sm-ge biyiktedi.

- Kolumbiya Amerikany alghash ashqanda, búl ólkede 90 milliongha juyq ýndister nemese sol kezdegi әlem halqynyng ýshten bir bóligi túrypty.

- Qúl saudasy Europany da ainalyp ótpegen. 1530 - 1780 jyldar aralyghynda Soltýstik Afrikagha millionnan astam europalyqtar satyldy.

- Astekter jyl sayyn 250,000 adamdy nemese halyqtyng 1% qúrbandyqqa shalatyn.

- 1891 jyly Ogayo shtatynda alghash ret jol apaty tirkeldi.

- Biz ómir sýrip otyrghan búl kezeng adamzat tarihyndaghy eng beybit kezeng bolyp sanalady

- Dýniyejýzi tarihynda eng qatty shyqqan dybys 1883 jyly Qaraqatau janartauy atqylaghanda estilipti. Ol dybys 4800 km qashyqtyqqa deyin estildi

- Temekige qarsy alghashqy nauqandy Gitler úiymdastyrghan.

- Kógildir fonda 13 kóldeneng jolaq pen 50 bes búryshty júldyzdan túratyn amerikandyq tudyng dizaynyn 17 jastaghy oqushy Robert Hef oilap tapty, ol ýshin onyng -4 degen baghasyn 5 boldyryp jóndepti.

- Adamzat bizding ghalamsharymyzda 200 000 jyldan beri ómir sýrgenimen, adamzat tarihynyng 6000 jyldan bergisi ghana boljanady, demek biz adamzat tarihynyng 97% -yn bilmeymiz.

- Rim Papasy Grigoriy IX mysyqtardy zúlym ruhtar dep jariyalau arqyly býkil Europada mysyqty joydy. Sonyng saldarynan tyshqan kóbeyip, júqpaly aurulardan 100 million adam qyrylyp qalghan.

- Adamzat ómir sýrgen 3,5 million jyldyng tek 230 jylynda ghana eshqanday soghys bolghan emes

Amantay Toyshybayúly

Abai.kz