30 mausym kýni Reseyde Putinning dәstýrli negizdegi halyqpen tikeley efiyri ótti. Putin halyqtan týsken súraqtargha jauap berdi. «Barlyghy da shynayy súraqtar әri naqty jauaptar boldy», - dep habarlady Resey BAQ-tary.

18 mәrte halyqpen tikeley efir ótkizgen Putin barynsha tolymdy jauap beruge tyrysty. Tikeley efirdi ótkizuge arnalghan arnayy «Mәskeu Putinge» atty qosymsha da jasalghan. Ony songhy mәlimet boyynsha 650 myng adam jýktep alghan. Alayda súraqtardyng basym bóligi janashyldyqqa qaramastan tikeley qonyrau shalu jәne SMS habarlamasyn jiberu arqyly iske asty.

Áriyne, alghashqy saual pandemiyagha qatysty boldy. Kópshilik «Reseyde jappay lokdaun bola ma» degen súraqty bilgisi keldi. Putin Reseydegi kóptegen aimaqtardyng karantindik sharalardy kýsheytip jatuy dәl osy lokdaundy boldyrmau ýshin ekenin atap ótti. Sonymen qatar, ol vaksina alugha shaqyryp, 23 mln reseylik vaksina alyp ýlgergenin, ózi de «Sputniyk» vaksinasyn saldyrghanyn aqparat retinde jetkizdi. Ol vaksina mәselesinde Batysty da týirep aludy úmytpady.

«Kórip túrghanymyzday bizde bәri de keremet, Qúdaygha shýkir elimizde «AstraZeneca» men «Pfizer» vaksinalaryn alyp, qayghyly jaghdaylar bolghanday faktiler tirkelmedi», - dedi ol. Ol vaksina alghan viydeosyn nege jariyalamaghanyn da týsindirdi.

«Onyng ne qajeti bar. Vaksinany mysaly qolgha emes, basqa jerge salsa, ony da kórsetu qajet bolar ma edi», - dep qysqa qayyrdy Putiyn.

Putin Ukraina preziydenti Zelenskiymen kezdesuge qatysty saualgha da jauap berdi.

«Ukraina nege bizge dos emes elderding tizimine kirmeydi? Óitkeni mening oiymsha ukrain halqy bizge jau halyq emes. Men búl jayly talay aitqam, taghy da qaytalayyn: Mening oiymsha orystar men ukraindar tipti bir halyq.

Al Zelenskiymen kezdesuge qatysty aitar bolsam, óz elin syrttan basqarugha berip qoyghan adammen kezdesuding qajettiligi qansha? Ukrainagha qatysty manyzdy súraqtar Kiyevte emes, Vashingtonda, key jaghdayda Berlin men Parijde sheshiledi. Sondyqtan ne jayly sóilesuge bolady? Alayda men kezdesuden bas tartpaymyn, bastysy ne jayly sóilesetinimizdi anyqtap alu», - dedi ol.

«Qyrym jaghalauynda Úlybritaniya kemesin atqylap, batyryp jibersek, әlem ýshinshi dýniyejýzilik soghys aldynda túrmas pa edi» degen saual qoyyldy. Putinning jauaby bylay boldy:

«Birinshiden búl arandatu boldy. Olar bizdi arandatty jәne olardyng búl әreketi qyrymdyqtardyng tandauyna qúrmetsizdik. Ekinshiden biz ol kemeni batyryp jibersek te, әlem ýshinshi dýniyejýzilik soghys aldynda túrmas edi. Óitkeni olar búl soghysta jenimpaz bolyp shyqpasyn týsinedi. Búl óte manyzdy dýniye», - dedi Putiyn.

Osylaysha ol óz halqyn Reseyding asa quatty әskeri bar degen tújyrymgha taghy da bir sendirip qoydy. Búl jauaby syrtqy auditoriyagha emes, ishki auditoriyagha negizdelgeni bayqalyp-aq túr.

«Reseyge AQSh sanksiya salmaq, Baydenmen onda ne ýshin kezdestiniz» degen de súraq qoyyldy.

«Reseyge qanday sanksiya salsa da, qalay qorqytsa da, Resey damu ýstinde. Reseyding ekonomikasy ósip, qorghanys salasy óte quatty dengeyge jetti, kóptegen sala boyynsha biz әlem elderin artta qaldyrdyq, tipti AQSh-tyng ózin de key salada ozyp kettik», - dep bir halqynyng kónilin kóterip qoydy.

Áriyne, Reseyding AQSh-qa qarsy qoyatyn ne ekonomikalyq, ne sayasi, ne әskery qúraldary az. «Rychagtary» jetkiliksiz. Sondyqtan da ol «sanksiya bizdi kerisinshe quatty etude» degen ritorikany әr jerge tyqpalauda.

Putinning tikeley efiyri aitarlyqtay janalyqqa toly boldy dey almaymyz. Sol búrynghy әn. «Myqtymyz, quattymyz», «tiyiskenning tirsegin qiyamyz», «ósip jatyrmyz, ónip jatyrmyz», deydi. Bir qyzyghy Putinning tikeley efiyrine hakerlik shabuyldar da kóp jasalyp, baylanys ýzilip ketken sәtter de kóp boldy. Ol turaly jýrgizushiler de әr minut sayyn «baylanys nashar bolyp túr» deumen qaytalap otyrdy.

Putinning tikeley efiyrinen keyin, Núrsúltan Nazarbaev pen Vladimirding Mәskeude kezdesui bastaldy. Búl bir kýtpegen jayt desek te bolady. Eki jyl boyy pandemiyalyq shekteulerge baylanysty barlyq sharalar, tipti EAES otyrystary da onlayn formatta úiymdastyrlyp kelgen edi. Al «Mәskeude virus órshigen sәtte Elbasy Kremlige ne ýshin bardy» degen súraq әr adamnyng basynda qylt etkeni anyq. Kezdesuding tolyq formaty jariyalanghan joq. Jariyalanghan qysqa viydeolargha qarap, kezdesu kóbine kenes almasu negizinde ótkenin angharugha bolady.

Ashat Qasenghaliy

Abai.kz