Men – qazaqpyn! Biyikpin, baytaq elmin!
4-nshi mausym memlekettik rәmizder kýni
Songhy birneshe jyldyng bederinde memlekettik rәmizder - tu men әnúran kóresini әbden kórdi. Ózgeden emes, ózimizden. Tuymyz qoqys tasityn qanargha ainaldy (http://old.abai.kz/content/tuymyz-tu-emes-tulak-bolyp-barady), (http://old.abai.kz/content/ainyr-n-sipbaikyzy-bireuler-shin-memlekettik-tu-meshok), kók múzdyng ýstinde hokkeyshilerding tabanynyng astynda jatty (http://old.abai.kz/node/7078), mәrtebeli memlekettik jiynda tudaghy qyranymyz ýstige, kýnimiz astygha týsken keyipti Astanada ótken Qorshaghan ortany qorghau ministrlerining 5-i Islam konferensiyasynda Syrtqy ister minisrti Erjan Qazyhanov pen birinshi viyse-priemer Serik Ahmetovting ortasynda túrdy (http://old.abai.kz/content/tudy-memlekettik-derezhede-korlau). Ánúranymyzdy sayqymazaq Borattyng men Riky Martinning әni almastyrdy. Aqyry, memleketting eng jogharghy nyshan, belgilerin - rәmizderin qorghaudyng zandyq tetigin qatandatu ýshin «Qazaqstan Respublikasynyng memlekettik rәmizderi turaly» Qazaqstan Respublikasynyng Konstitusiyalyq zanyna ózgerister men tolyqtyru engizu turaly» zang jobasyn deputattar qarap, maqúldady.
4-nshi mausym memlekettik rәmizder kýni
Songhy birneshe jyldyng bederinde memlekettik rәmizder - tu men әnúran kóresini әbden kórdi. Ózgeden emes, ózimizden. Tuymyz qoqys tasityn qanargha ainaldy (http://old.abai.kz/content/tuymyz-tu-emes-tulak-bolyp-barady), (http://old.abai.kz/content/ainyr-n-sipbaikyzy-bireuler-shin-memlekettik-tu-meshok), kók múzdyng ýstinde hokkeyshilerding tabanynyng astynda jatty (http://old.abai.kz/node/7078), mәrtebeli memlekettik jiynda tudaghy qyranymyz ýstige, kýnimiz astygha týsken keyipti Astanada ótken Qorshaghan ortany qorghau ministrlerining 5-i Islam konferensiyasynda Syrtqy ister minisrti Erjan Qazyhanov pen birinshi viyse-priemer Serik Ahmetovting ortasynda túrdy (http://old.abai.kz/content/tudy-memlekettik-derezhede-korlau). Ánúranymyzdy sayqymazaq Borattyng men Riky Martinning әni almastyrdy. Aqyry, memleketting eng jogharghy nyshan, belgilerin - rәmizderin qorghaudyng zandyq tetigin qatandatu ýshin «Qazaqstan Respublikasynyng memlekettik rәmizderi turaly» Qazaqstan Respublikasynyng Konstitusiyalyq zanyna ózgerister men tolyqtyru engizu turaly» zang jobasyn deputattar qarap, maqúldady.
Alayda, zang oryndala ma? Endigi jerde memlekettik rәmizderdi qorlaugha ózgeris engizilgen zang toqtau bolyp, jazalay ala ma? Múny eshkim bilmeydi.
Qalay bolghanda da, Memlekettik tu, eltanba, әnúran - Alashtyng ansaghan azattyghynyng mәngi ólmes aishyqty beyneleri. Ámәnda birtútas memleketimizding eng ayauly da, qasterli, kózimizding qarashyghynday qorghaytyn qasiyetti belgileri. Kók Tәniri jar bolyp, kók tuymyz alqara kók aspanda asqaqtay bersin! Eltanbamyz eldimigimiz ben erligimizdin, kóne tarihymyz ben baquatty bolashaghymyzdyng myzghymas simvolyna ainalsyn! Aspan men jerding arasy Alash balasy ruhtana aitatyn әnúranymyzgha túnsyn!
«Abay-aqparat»
Qazaqstan Respublikasynyng memlekettik eltanbasy
Qazaqstan Pespublikasynyng memlekettik eltanbasy - Qazaqstan Respublikasynyng negizgi memlekettik rәmizderining biri. QR Preziydentining "Qazaqstan Respublikasynyng Memlekettik rәmizderi turaly" konstitusiyalyq zang kýshi bar Jarlyghymen (24.1.1996) belgilengen. Rәmizdik túrghydan QR memlekettik eltanbasynyng negizi - shanyraq. Ol - eltanbannyng jýregi. Shanyraq - memleketting týp-negizi - otbasynyng beynesi. Shanyraq - Kýn shenberi. Aynalghan Kýn shenberining qozghalystaghy sureti ispetti, shanyraq - kiyiz ýiding kýmbezi kóshpeli týrkiler ýshin ýidin, oshaqtyn, otbasynyng beynesi. Túlpar - dala dýldili, er-azamattyng sәigýligi, jeldey esken jýirik aty, jeniske degen jasymas jigerdin, qajymas qayrattyn, múqalmas qajyrdyn, tәuelsizdikke, bostandyqqa úmtylghan qúlshynystyng beynesi. Qanatty túlpar - qazaqtyng mifologiyasy men auyz әdebiyetinde keng taraghan beyne. Ol úshqyr armannyn, samghaghan tanghajayyp jasampazdyq qiyaldyn, talmas talaptyn, asyl múrattyn, jaqsylyqqa qúshtarlyqtyng keypi. Pyraq - Uaqyt pen Kenistikti biriktiredi. Ol ólmes ómirding beynesi. Memleketting týp qazyq iyesi Qazaq halqy men ózge de etnostardyng ósip-órkendeuin, ruhany baylyghyn, san syrly, aluan qyrly bet-beynesin pash etedi. Bes búryshty júldyz eltanbanyng tәji ispetti. Árbir adamnyng jol núsqaytyn jaryq júldyzy bar. QR memlekettik eltanbasynyng avtorlary - J.Mәlibekov pen Sh.Uәlihanov.
Qazaqstan Respublikasynyn memlekettik tuy
Qazaqstan Respublikasynyng memlekettik tuy - Qazaqstan Respublikasynyng memlekettik negizgi rәmizderding biri. QR Preziydentining "Qazaqstan Respublikasynyng Memlekettik rәmizderi turaly" konstitus. zang kýshi bar Jarlyghymen (24.1.1996) belgilengen. Memlekettik tu kógildir týsti tik búryshty kezdeme. Onyng ortasynda arayly kýn, kýnning astynda qalyqtaghan qyran beynelengen. Aghash sabyna bekitilgen tústa - últtyq oylarmen kestelengen tik jolaq órnektelgen. Kýn, aray, qyran jәne oy-órnek - altyn týsti. Tudyng eni úzyndyghynyng jartysyna ten. QR memlekettik tuynyng avtory - suretshi Shәken Niyazbekov. Birynghay kók-kógildir týs tóbedegi búltsyz ashyq aspannyng biyik kýmbezin elestetedi jәne Qazaq halqynyng yntymaq jolyna adaldyghyn anghartady. Búltsyz kók aspan barlyq halyqtarda әrqashan da beybitshiliktin, tynyshtyq pen jaqsylyqtyng nyshany bolghan. Geralidika (eltanbatanu) tilinde - kók týs jәne onyng týrli renki adaldyq, senimdilik, ýmit siyaqty adamgershilik qasiyetterge say keledi. Ejelgi týrki tilinde "kók" sózi aspan degen úghymdy bildiredi. Kók týs týrki halyqtary ýshin qasiyetti úghym. Týrki jәne әlemning ózge de halyqtaryndaghy kók týsting mәdeniy-semiotik tarihyna sýiene otyryp, memlekettik tudaghy kógildir týs Qazaq halqynyng jana memlekettilikke úmtylghan niyet-tilegining tazalyghyn, asqaqtyghyn kórsetedi dep qorytugha bolady. Núrgha malynghan altyn kýn tynyshtyq pen baylyqty beyneleydi. Kýn - qozghalys, damu, ósip-órkendeuding jәne ómirding belgisi. Kýn - uaqyt, zamana beynesi. Qanatyn jayghan qyran qús - bar nәrsening bastauynday, biylik, aibyndylyq beynesi. Úlan-baytaq kenistikte qalyqtaghan qyran QR-nyng erkindik sýigish asqaq ruhyn, qazaq halqynyng jan-dýniyesining kendigin pash etedi.
Qazaqstan Respublikasynyng memlekettik әnúrany
әni: Shәmshi Qaldayaqov
sózi: Júmeken Nәjimedenov, Núrsúltan Nazarbaev
Altyn kýn aspany,
Altyn dәn dalasy,
Erlikting dastany,
Elime qarashy!
Ejelden er degen,
Danqymyz shyqty ghoy.
Namysyn bermegen,
Qazaghym myqty ghoy!
Qayyrmasy:
Mening elim, mening elim,
Gýling bolyp egilemin,
Jyryng bolyp tógilemin, elim!
Tughan jerim mening - Qazaqstanym!
Úrpaqqa jol ashqan,
Keng baytaq jerim bar.
Birligi jarasqan,
Tәuelsiz elim bar.
Qarsy alghan uaqytty,
Mәngilik dosynday.
Bizding el baqytty,
Bizding el osynday!
Qayyrmasy:
Mening elim, mening elim,
Gýling bolyp egilemin,
Jyryng bolyp tógilemin, elim!
Tughan jerim mening - Qazaqstanym!