Elimizding suyn iship, qúdyghyna týkirushilerding ishinde Iliya Namovirding orny erekshe. «Qazaqstanda orystar qudalanyp jatyr», - dep attandaudan bir tanbay keledi.

Osydan keyin baryp, barshamyzdyng ishimizde 2013 jyldan beri «Russkie v Kazahstane» atty aqparattyq portaldyng bas redaktory Ortalyq Aziyada aimaghyndaghy oryssyzdandyru, tarihy orys múrasyn búrmalaushylyqty, etnikalyq orystar men orystildilerdi últtyq jәne tildik kemisitushilik faktileri men ýrdisin tereng zertteushi dep tanylghan kókshetaulyq Iliya Namovirge qashan toqtau bolady? Onyng «Russkie v Kazahstane» atty aqparattyq portalyn bizding biylik nege búghattap otyr? Osy BAQ ne jariyalanyp jatqany qazaqtan nege jasyrylyp otyr? degen saual tuyndaydy.

Onyng týrli mediabasylymdargha bergen súhbattary el ishine iritki sala bermek pe? Sonda Ermek Taychiybekov qana orysshyldyghy ýshin jauapqa tartylugha tiyis pe? Nege ózge últ ókilderi jikshildik pighyldary ýshin zang aldyna tiyisti jazasyn tartpaydy?

Iliya Namovirge qatysty tiyisti oryndardyng basyn ashyp alugha tiyis saual óte kóp. Biraq reseyshil sandughashtyn  «Ukraina. ru-gha» bergen sansyz súhbattary onyng qanday túlgha ekenin aiqyndap túr.

Endi onyng songhy súhbatynan eki ýzindi keltire keteyik.

-Jaghday solay bola túrsa da, nelikten siz jәne sizding otbasynyz jәne de kóptegen jandar búl elde qalyp otyr?

- Bizding otbasynyng Qazaqstanda qalghan sebebi әkem el ishindegi sayasy kýreske bel sheshe qatysty. Ol kisi Qazaqstandaghy orys qozghalysynyng qaynar bastauy men tu basynda túrghan jan. Nazarbaevqa qarsy oppozisiyalyq RNPK partiyasy men  DVK qozghalysynyng belsendi qatysushy bolyp tanylady. Ol kisi alghan betinen qaytpaytyn adam...

Odan ary jasyryn orysshyl qozghalystyng jas kóshbasshysy, alghan betinen qaytpaytyn jannyng bel balasy KSRO-nyng qúlauyn óz basy tek «jahandyq tragediya» dep tanitynyn ashyq moyyndaydy.

Atalghan basylym Vladimir Putinnin: «Kim Kenes Odaghynyng qúlaghanyna qabyrghasy qayyspasa – jýreksiz. Kim onyng búrynghy qalpynda ómirge kelge kelgenin qalasa – delqúly» atty jana imperiyashyldar ýshin qanatty sózge ainalghan sóz saptamyna qatysty pikirin súraghan shaqta, sabazyn:

«Búl sózdi qúp kóremin. KSRO-nyng qúlauy әlemdik dengeydegi tragediya men alapat. Búdan bólek, búl degeniniz baryp túrghan qylmys, әli kýnge deyin osy ýshin eshkim jauapqa tartylghan joq. Biraq búl basqa nәrse. KSRO-gha qaytyp oralta almaymyz, búghan senetinder esinen auysqandar. Álemdik ekonomika týpting týbinde sosialistik reliske ózi-aq týsetin bolady. Degenmen ol osydan 30 jyl búryn Belovej pushesinde alty qylmysker týbine jetken memleketke mýldem úqsamaytyn, týbegeyli ózgeshe jýie bolyp tabylady», - dep jauap beredi.

Qazaq memleketine qarsy qisyq pikir bildirip jýrgen jannyng taytandauyn qashan qoyatyny belgisiz. Kremlidik últymyzgha qarsy ashylghan aqparat soghysynda eng beldi bolyp túrghany biyliktegilerdi selt etkizbeytine tanymyz bar.

Sonda kókshetaulyq erte shaqyrghan qorazdy kim qorghap-qolpashtauda degen saual kókirekti tyrnaydy.

Ábil-Serik Áliakbar

Abai.kz