قازاقتى تىلدەگەن يليا ناموۆيرگە سوت جوق پا؟
ەلىمىزدىڭ سۋىن ءىشىپ، قۇدىعىنا تۇكىرۋشىلەردىڭ ىشىندە يليا ءناموۆيردىڭ ورنى ەرەكشە. «قازاقستاندا ورىستار قۋدالانىپ جاتىر»، - دەپ اتتانداۋدان ءبىر تانباي كەلەدى.
وسىدان كەيىن بارىپ، بارشامىزدىڭ ىشىمىزدە 2013 جىلدان بەرى «رۋسسكيە ۆ كازاحستانە» اتتى اقپاراتتىق پورتالدىڭ باس رەداكتورى ورتالىق ازيادا ايماعىنداعى ورىسسىزداندىرۋ، تاريحي ورىس مۇراسىن بۇرمالاۋشىلىقتى، ەتنيكالىق ورىستار مەن ورىستىلدىلەردى ۇلتتىق جانە تىلدىك كەمىسىتۋشىلىك فاكتىلەرى مەن ءۇردىسىن تەرەڭ زەرتتەۋشى دەپ تانىلعان كوكشەتاۋلىق يليا ناموۆيرگە قاشان توقتاۋ بولادى؟ ونىڭ «رۋسسكيە ۆ كازاحستانە» اتتى اقپاراتتىق پورتالىن ءبىزدىڭ بيلىك نەگە بۇعاتتاپ وتىر؟ وسى باق نە جاريالانىپ جاتقانى قازاقتان نەگە جاسىرىلىپ وتىر؟ دەگەن ساۋال تۋىندايدى.
ونىڭ ءتۇرلى مەدياباسىلىمدارعا بەرگەن سۇحباتتارى ەل ىشىنە ىرىتكى سالا بەرمەك پە؟ سوندا ەرمەك تايچيبەكوۆ قانا ورىسشىلدىعى ءۇشىن جاۋاپقا تارتىلۋعا ءتيىس پە؟ نەگە وزگە ۇلت وكىلدەرى جىكشىلدىك پيعىلدارى ءۇشىن زاڭ الدىنا ءتيىستى جازاسىن تارتپايدى؟
يليا ناموۆيرگە قاتىستى ءتيىستى ورىنداردىڭ باسىن اشىپ الۋعا ءتيىس ساۋال وتە كوپ. بىراق رەسەيشىل ساندۋعاشتىڭ «Ukraina. ru-عا» بەرگەن سانسىز سۇحباتتارى ونىڭ قانداي تۇلعا ەكەنىن ايقىنداپ تۇر.
ەندى ونىڭ سوڭعى سۇحباتىنان ەكى ءۇزىندى كەلتىرە كەتەيىك.
-جاعداي سولاي بولا تۇرسا دا، نەلىكتەن ءسىز جانە ءسىزدىڭ وتباسىڭىز جانە دە كوپتەگەن جاندار بۇل ەلدە قالىپ وتىر؟
- ءبىزدىڭ وتباسىنىڭ قازاقستاندا قالعان سەبەبى اكەم ەل ىشىندەگى ساياسي كۇرەسكە بەل شەشە قاتىستى. ول كىسى قازاقستانداعى ورىس قوزعالىسىنىڭ قاينار باستاۋى مەن تۋ باسىندا تۇرعان جان. نازارباەۆقا قارسى وپپوزيتسيالىق رنپك پارتياسى مەن دۆك قوزعالىسىنىڭ بەلسەندى قاتىسۋشى بولىپ تانىلادى. ول كىسى العان بەتىنەن قايتپايتىن ادام...
ودان ارى جاسىرىن ورىسشىل قوزعالىستىڭ جاس كوشباسشىسى، العان بەتىنەن قايتپايتىن جاننىڭ بەل بالاسى كسرو-نىڭ قۇلاۋىن ءوز باسى تەك «جاھاندىق تراگەديا» دەپ تانيتىنىن اشىق مويىندايدى.
اتالعان باسىلىم ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ: «كىم كەڭەس وداعىنىڭ قۇلاعانىنا قابىرعاسى قايىسپاسا – جۇرەكسىز. كىم ونىڭ بۇرىنعى قالپىندا ومىرگە كەلگە كەلگەنىن قالاسا – دەلقۇلى» اتتى جاڭا يمپەرياشىلدار ءۇشىن قاناتتى سوزگە اينالعان ءسوز ساپتامىنا قاتىستى پىكىرىن سۇراعان شاقتا، سابازىڭ:
«بۇل ءسوزدى قۇپ كورەمىن. كسرو-نىڭ قۇلاۋى الەمدىك دەڭگەيدەگى تراگەديا مەن الاپات. بۇدان بولەك، بۇل دەگەنىڭىز بارىپ تۇرعان قىلمىس، ءالى كۇنگە دەيىن وسى ءۇشىن ەشكىم جاۋاپقا تارتىلعان جوق. بىراق بۇل باسقا نارسە. كسرو-عا قايتىپ ورالتا المايمىز، بۇعان سەنەتىندەر ەسىنەن اۋىسقاندار. الەمدىك ەكونوميكا ءتۇپتىڭ تۇبىندە سوتسياليستىك رەلىسكە ءوزى-اق تۇسەتىن بولادى. دەگەنمەن ول وسىدان 30 جىل بۇرىن بەلوۆەج پۋششەسىندە التى قىلمىسكەر تۇبىنە جەتكەن مەملەكەتكە مۇلدەم ۇقسامايتىن، تۇبەگەيلى وزگەشە جۇيە بولىپ تابىلادى»، - دەپ جاۋاپ بەرەدى.
قازاق مەملەكەتىنە قارسى قيسىق پىكىر ءبىلدىرىپ جۇرگەن جاننىڭ تايتاڭداۋىن قاشان قوياتىنى بەلگىسىز. كرەملدىك ۇلتىمىزعا قارسى اشىلعان اقپارات سوعىسىندا ەڭ بەلدى بولىپ تۇرعانى بيلىكتەگىلەردى سەلت ەتكىزبەيتىنە تاڭىمىز بار.
سوندا كوكشەتاۋلىق ەرتە شاقىرعان قورازدى كىم قورعاپ-قولپاشتاۋدا دەگەن ساۋال كوكىرەكتى تىرنايدى.
ءابىل-سەرىك الىاكبار
Abai.kz