Rәmizderdi qasterleuge baylanysty bir oi.1984 jyly Tehas astanasy Dallasta Respublikalyq partiyanyng últtyq jiyny ótedi. Jiyn ótip jatqan kýni preziydent Reygannyng sayasatyna qarsy ýlken marsh úiymdastyrylady. Sol marshqa qatysqandardyng ishinde Gregory Ly Djonson esimdi amerikalyq ta bolghan edi. Preziydentke kónili tolmaytyndyghynyng belgisi retinde ol AQSh tuyn órtep jiberedi.

Sol kezdegi zangha sәikes, Tehas shtaty Djonsondy tudy órtegeni ýshin jauapqa tartyp, sottaydy. Djonson sot ýkimimen kelispey, AQSh Joghary sotyna jýginedi. Sotta Djonson óz әreketin bylay dep týsindiredi: "Tudy órteu - búl "beyneli sózge" (symbolic speech) jatady. Yaghny AQSh Konstitusiyasyna engizilgen birinshi tolyqtyruda mening sóz bostandyghyma kepildik berilgen. Sondyqtan sender meni sottau arqyly sóz bostandyghyna qiyanat jasap otyrsyndar" - deydi.

Jogharghy sot Djonsonnyng uәjimen kelisedi de, ony aqtap shyghady. Tariyhqa "Tehas Djonsongha qarsy" degen atpen kirgen búl keys AQSh-ta tu órteudi zandastyrady. AQSh-pen qatar Úlybritaniya, Kanada, Avstraliya siyaqty basqa da birneshe elde tudy órteu zangha qayshy emes. Osy zangha sýienip, әlgi elderde qanshama ret tu órteldi. Qasterli tularyn órtep jatqan elderding jaghdayy mýshkil, patriorttyq sezimderi әlsiz, әskerining moralidyq ruhy tómen dey almaymyz. Bәlkim patriotizm rәmizderdi qasterleuden túrmaytyn shyghar?

Núrbek Matjaniy

Abai.kz