Qostanaydaghy órt: Baylarymyz nege ýnsiz?
Qostanaydaghy alapat órt pen onyng auyr zardaptary jayly qúlaghdar bolmaghan adam joq shyghar. Múny estigen qalyng júrtshylyq ta odan syrt qalghan joq. Bәri de tayly-tayaghy qalmay qoldan kelgen kómekterin berip jatyr. Bireuler aqshalay, bireuler kiyim-keshekpen, al bireuler azyq-týlikpen degendey.
Osy orayda, qaltaly azamattardyng ishinde Bolat Ótemúratovtyng qayyrymdylyq qorynyng iygi isin erekshe atap ótkim keledi. Ol óz qorynan oblysymyzdaghy sol órtten airyqsha azap shekken Áuliykól júrtyna anau-mynau emes 1 milliard 100 million tenge audarghan. Onyng ýstine ýileri órtenip ketken әr otbasyna 1 million tenge kómek bergen. Sonymen qatar múnda taghy da insulit ortalyghyn salmaq. Aytpaqshy, osy azamat әr oblysta «Analar ýiin» ashyp, solardy óz qarjysymen ústap túr. Múnyng ózi otbasynda zorlyq-zombylyq kórgen әielderding az uaqyt bolsa da panalaytyn orny bolyp túr. Búl sauap emes dep kim aitar?
Al endi halyqtyng baylyghyn әrtýrli qulyq-súmdyqpen qaltagha basqandar, sol mol dýniyesining bir shaghyn ghana bóligin qarashanyng basyna kýn tughanda osylaysha bólisse, eng bolmasa halyqtyng qarghysyna da qalmas edi. Ótemúratovtyng osy bastamasyn bәri dýr etip qoldap ala jónelse ghoy, shirkin. Áy, qaydam. Ózgesin bylay qoyghanda osy ólkeden shyqqan qaltalylar da typ-tynysh. «Sen tiymesen, men tiymespen» alansyz ómir sýrip jatyr. Ózgesin bylay qoyghanda, osy oblystyng Qarabalyq audanynyng tumasy, elimizdegi baylardyng alghy shebinde jýrgen Ádilbek Jaqsybekov kezinde sol audanda mәrmәrdan keremet meshit salyp, oghan sheshesining esimin berumen aty shyqqan. Qazir ol da ýnsiz.
Búl ýnsizdik býkil Qostanay oblysyn jaylap alghan. Bizding mýmkin ana memleketting esebinen salynghan, aumaghy at shaptyrym reziydensiyada túryp jatqan oblys әkimi Arhiymed Múqambetov 2 milliondyq ailyghynyng jartysyn berip, qalghan bir millionymen bir ay shyday túryp, ózgelerge ýlgi kórsete me degen ýmitimiz de jelge úshty. «Jaman әdet júqqysh keledi» emes pe, Arhiymed ýndemegen son, qalghandarynan ne ýmit, ne qayyr?
Mәselen, myna kórshimiz - Aqtóbe oblysyndaghy «Aqtóbe» futbol kluby bir matchynan týsken 7 million tengeni osyndaghy órtten zapa shekkenderge audarugha bel buypty. Al osyndaghy Arhiymed budjet esebinen milliardtaghan qarjy audaryp, erekshe mәpelep, legionerlerdi bayytyp otyrghan «Tobol» futbol kluby tas kereng bola qalypty. Olargha jan kýierler tek match kezinde ghana kerek sekildi.
Minekey, kimning kim ekendigi adamnyng basyna qiyn kezeng tughanda ghana bayqalady. Jay uaqytta bәri de myrza, bәri de Atymtay jomart. Al qarasha qinalghanda bizding úrlyqpen bayyghan «Forbs» jurnalynyng keyipkerleri sәndi saraylarynan syrtqa shyghugha jýrekteri daualamaydy. Mine, elimizding býgingi jaghdayy osynday.
Aytpaqshy, songhy janalyqty aita ketken oryndy sekildi. Osy jaqynda ghana bir kezderi oblysymyzda osy Arhiymed sekildi 7 jyl basqarghan Sergey Kulagin osyndaghy baspanasynan aiyrylghan jandargha dep, óz qaltasynan 7 million tenge audarypty. Sóitip, ózge últtan bolsa da azamattyghyn bayqatypty. Al qazaqshagha suday, óz últymyzdyng ókili - Arhiymed myrzadan múnday janashyrlyqty bayqamadyq.
Jaybergen Bolatov
Abai.kz