TMD-gha mýshe memleketter basshylary kenesining otyrysynda Qazaqstan preziydenti Qasym-Jomart Kemelúly Toqaevtyng úsynysyn qoldap, RF preziydenti Vladimir Putin TMD-da 2023 jyldy «Últaralyq qatynas tili retinde orys tili jyly» dep jariyalau turaly sheshim qabyldanghanyn aitty.

«...TMD ayasynda orys tilin nasihattau jónindegi halyqaralyq úiym qúru. Áriyne, biz búl bastamany jýzege asyrugha barynsha kómek kórsetemiz. Búl – Qazaqstan preziydentining iydeyasy. Búl úsynysty ol menimen sәl erterek bólisti. Resey búl bastamany qoldamay túra almaydy», – dedi ol.

TMD ayasynda orys tilin nasihattau jóninde preziydentterding oilastyrghan sharuasy bar shyghar. Degenmen, men de óz tarapymnan mynaday oilarymmen bóliskim keledi.

Tәuelsiz Memleketter Dostastyghy memleket bolyp tabylmaydy jәne ol ózining barlyq mýshelerining tәuelsizdigi men tendigine negizdelgen. Sondyqtan Tәuelsiz Memleketter Dostastyghyna mýshe Ázerbayjan, Armeniya, Belarusi, Qazaqstan, Qyrghyzstan, Moldova, Resey, Tәjikstan, Ózbekstan elderining memlekettik tilderi de bir-birine tәueldi emes. Degenmen kórkem әdebiyet últ pen últty, әr aluan halyqty ruhany jaghynan jaqyndastyra týsedi. Sondyqtan әdebiyetting bir salasy kórkem audarmany keninen óristetu kerek.

Bizding klassikalyq әdebiyetimiz orys tiline birshama audarylghan. Biraq, әzerbayjannyn, armyannyn, belorustyn, qazaqtyn, qyrghyzdyn, moldovannyn, orystyn, tәjiktin, ózbekting tәuelsizdik alghannan keyingi ózara әdeby qarym-qatynasy búrynghy dengeymen salystyrghanda tómendep ketti. Búl tilderde jazylghan kórkem shygharmalar qazir Birikken Últtar Úiymynyng tilderinde erkin sóilep tanylugha zәru. Orys tili – Birikken Últtar Úiymynyng tili. Sol sebepti 2023 jyly әzerbayjannyn, armyannyn, belorustyn, qazaqtyn, qyrghyzdyn, moldovannyn, tәjiktin, ózbekting songhy shiyrek ghasyrda jasalghan jana kórkem әdebiyeti orys tiline sapaly tәrjimelenip, TMD elderine keninen taratyluy kerek. Birikken Últtar Úiymynyng tili – orys tiline audarylghan kórkem әdebiyet, ol meyli qay tilden jasalsa da bәribir, orys әdebiyetin bayytady.

Ári búl Tәuelsiz Memleketter Dostastyghy shenberinde orys tilining abyroyyn asyratyn iygi sharua bolyp tabylady. Álbette RF preziydenti Vladimir Putinning «biz búl bastamany jýzege asyrugha barynsha kómek kórsetemiz» degen sózi bizdi ýmittendiredi...

Baybota Qoshym-Noghay

Abai.kz