Sәrsenbi, 2 Sәuir 2025
Áne, kórding be? 1620 2 pikir 21 Qazan, 2024 saghat 13:33

Sauda-sattyq: Ortalyq Aziya tәliptermen tarulasty ma?

Suretter ulysmedia.kz, armiya.az sayttarynan alyndy.

Talipter lankester tiziminen syzylyp, Ortalyq Aziya elderi Aughanstanmen baylanys ornatugha kiristi. Býgin sol turaly sóz etemiz...

Qazaqstan Aughanstanmen OA-nyng kez kelgen eline qaraghanda neghúrlym tyghyz qarym-qatynasta bolyp keledi. Sarapshylardyng pikirinshe, taraptar Kabulmen sauda baylanystaryn keneytuge mýddeli jәne belsendi yntymaqtastyqty tolyq qoldaydy.

Joghary geosayasy jәne ishki tәuekelderge qaramastan, Aughanstan Qazaqstannyng negizgi sauda seriktesterining biri bolyp tabylady. Aughan jaghy sonday-aq kólikti, tau-ken ónerkәsibin, telekommunikasiya men auyl sharuashylyghyn, avtomobilider jetkizudi qosa alghanda, elde iske asyrylatyn ekonomikalyq jobalargha qazaqstandyq kompaniyalardyng qatysuyn qarastyruda.

Ózbekstan da talipterdi ekstremister tiziminen alyp tastaugha bel sheship kiriskeli otyr.

Búl rette Tashkent pen Kabul yntymaqtastyghy 2023 jyldyng shildesinen bastaldy. Mәselen, Ózbekstan, Pәkistan jәne Aughanstan ózbek temir jol jelisin, Pәkistanmen baylanystyratyn transaughan temir jolyn salu turaly birlesken hattamagha qol qoydy.

Transaughan jolynyng qúrylysyna Qazaqstan da óz qyzyghushylyghyn tanytty. Astana qúrylys materialdaryn jetkizip beretin jol qúrylysyna qatysudy qarastyruda. Búl jobalardy iske asyru ónir elderi arasynda jýkterdi jetkizu uaqytyn shamamen 10 esege qysqartugha jәne jýk tasymaly qúnyn tómendetuge mýmkindik beredi.

Qyrghyzstan biyl aughan әriptesterimen sauda, investisiya, kólik, auyl sharuashylyghy, ónerkәsip jәne energetika mәselelerin talqylau ýshin Kabulgha delegasiyalar jiberip, yntymaqtastyq sayasatyn belsendirek ilgeriletu jolyna týsti.

Búl rette aughan biznes-qoghamdastyghy Qyrghyzstannan Aughanstannyng ishki naryqtarynda qajetti elektr shamdaryn, farmasevtikalyq qúraldardy, qant, búrshaq daqyldaryn, matalar men tigin ónimderin importtaugha óz qyzyghushylyghyn bildirdi.

Aughanstan temir kenining edәuir qoryna iye, onyng jalpy kólemi 2,2 mlrd tonnadan asady. 2010 jyly Aughanstan «Litiyding Saud Arabiyasy» dep atandy. Al búl metall elektrondy qúrylghylar men elektromobiliderge arnalghan batareyalar men akkumulyatorlar óndirisinde keninen paydalanylatyny belgili.

Aughan litiyining edәuir qory Parun ken torabynda - shamamen 3 mln tonna oksiydi bar. Búdan basqa, seriy qory bar, az mólsherde - lantan, prazeodiym, neodiym, tantal, niobiy, seziya jәne berilliy kezdesedi. Jalpy aughan resurstarynyng jiyntyq qúny $1 trln-nan asady dep baghalanuda.

OA-da Aughanstandy úzaq uaqyt boyy lankestikpen, esirtki trafiygimen jәne sheksiz soghystarmen baylanystyryp keldi. Alayda «Taliban» biylikke kelgennen keyin búl kózqaras mýldem ózgere bastady.

Aughanstannyng kórshilerimen sauda-ekonomikalyq integrasiyagha qosyluy jәne halyqaralyq qoghamdastyqtyng ortaq tanymyna ie boluy ýshin әli de jasaytyn qyruar sharuasy bar. Biraq osy jolda alghashqy qadamdar jasaldy.

Ábil-Serik Áliakbar

Abai.kz

2 pikir

Ýzdik materialdar

46 - sóz

Qayrauly qara semser

Esbolat Aydabosyn 676
46 - sóz

Tilendiyev nege Tarazidyng qúlaghyn qyrshyp aldy?

Tóreghaly Tәshenov 2793
Anyq-qanyghy

Europagha Resey aumaghynsyz shyghu joly

Ashat Qasenghaly 2658
46 - sóz

Bizge beymәlim Baraq han

Jambyl Artyqbaev 1706