Býgin Qazaqstan preziydenti Qasym-Jomart Toqaev «BRIKS+»/autrich» formatyndaghy jiynda sóz sóiledi. Óz sózinde preziydent Toqaev BRIKS birlestigining qazirgi jәne bolashaqtaghy potenialy jayly aitty.

Preziydent Qasym-Jomart Toqaev Qazan qalasynda ótip jatqan BRIKS-ting plenarlyq otyrysynyng «BRIKS plus»/«autrich» formatynda sóz sóiledi.

Memleket basshysy BRIKS ózara tiyimdi yntymaqtastyqqa niyetti kóptegen elding nazaryn audaratyn halyqaralyq auqymdaghy jahandyq ortalyqqa ainalyp kele jatqanyn atap ótti.

– BRIKS damu túrghysynan mol әleuetke ie jәne týrli qúrlyqtaghy memleketterdi biriktiredi. Sonday-aq yntymaqtastyqty nyghaytyp, ortaq resurstardy barlyq qatysushynyng iygiligine tiyimdi paydalanady. Ózara qúrmet pen seriktestik, birlese órkendeu qaghidattaryna negizdelgen keleshekting irgesin qalaugha BRIKS-ting tәjiriybesi de, mýmkindigi de jetedi, – dedi Preziydent.

Qasym-Jomart Toqaevtyng pikirinshe, BRIKS-ting kópjaqty kýsh-jigeri әlemde әli de balamasy joq әmbebap qúrylym sanalatyn BÚÚ qyzmetin tolyqtyra týsedi.

– BÚÚ Jarghysyndaghy diplomatiya men dialog qaghidattary BRIKS-ting negizgi kýn tәrtibine ainaldy. Ol qaqtyghystardy beybit jolmen retteuge jәne strategiyalyq túraqtylyqty nyghaytugha yqpal etip otyr. Biz Euraziyanyng teng әri birtútas qauipsizdigin qamtamasyz etuge qatysty Reseyding tújyrymdamasyn joghary baghalaymyz. Onyng týp negizinde ózara senim men yntymaqtastyqty nyghaytu arqyly geosayasy qysymdy tómendetu niyeti jatyr. Qazaqstan Qytaydyng halyqaralyq túraqtylyqty saqtau, egemendikti qorghau, qaqtyghystardy beybit jolmen sheshu jәne kópqyrly tәsilderdi qoldanu arqyly jahandyq qauipsizdikti qamtamasyz etu bastamasyn qoldaydy. Sonday-aq elimiz Qytay men Braziliyanyng Ukraina jónindegi beybit josparyn qúptaydy, – dedi Preziydent.

Memleket basshysy Tayau Shyghystaghy ahualdyng ushyghuyna alandaushylyq bildirdi!

– Bizding oiymyzsha, qaqtyghystyng kedeyshilik, tensizdik pen bilimsizdik siyaqty týp sebepterin birlesip joi halyqaralyq sayasy yqpaldastyqty nyghaytudyng negizgi faktory bolyp qala beredi. Qazaqstan BÚÚ Qauipsizdik Kenesin reformalaudy jәne onyng qúramyn Afrika, Latyn Amerikasy, Aziya elderining jana mýsheleri esebinen keneytudi quattaydy, – dedi Preziydent.

Qasym-Jomart Toqaev beybitshilik jәne qauipsizdik mәselelerin sheshude Jahandyq Ontýstik elderining ýni salmaqty shyghugha tiyis dep mәlimdedi. Onyng aituynsha, BRIKS jahandyq basqaru qúrylymynda orta derjavalar men damushy ekonomikalardyng ýlesin arttyryp, búl ýderiste negizgi ról atqara alady.

Memleket basshysy Qazaqstannyng BRIKS-ke mýshe eldermen sauda-sattyq ainalymy qarqyndy ósip kele jatqanyn atap ótti. Búl kórsetkish byltyr elimizding syrtqy sauda kólemining jartysyna jetti. Qasym-Jomart Toqaevtyng pikirinshe, sauda jәne investisiya, IT-tehnologiya, asa manyzdy miyneraldar, azyq-týlik qauipsizdigi, bilim jәne turizm salalary ózara tiyimdi seriktestikting perspektivti baghyttary sanalady.

Preziydent óz sózinde kólik-tranzit salasyndaghy, eng aldymen, «Bir beldeu, bir jol», «Soltýstik-Ontýstik» halyqaralyq kólik dәlizi jәne Transkaspiy halyqaralyq kólik baghyty bastamalary ayasyndaghy ózara yqpaldastyqty nyghaytu mәselesine basa mәn berdi.

Qasym-Jomart Toqaev energetikalyq qauipsizdikti nyghaytu, sonday-aq su tapshylyghy, aua temperaturasynyng kýrt kóterilui jәne shóleyttenu sekildi klimat ózgeristerining saldaryn enseru ýshin «BRIKS plus» ayasynda senimdi seriktestik qatynastar qalyptastyru qajet ekenin atap ótti.

Preziydent sózin qorytyndylay kele, «BRIKS plus» formatyndaghy birlesken әreketter Soltýstik pen Ontýstik arasyndaghy ózara baylanysty edәuir nyghaytyp, memleketter damuyndaghy alshaqtyqty joygha, halyqaralyq qauipsizdikti aitarlyqtay kýsheytuge jәne jahandyq progress ýshin qolayly jaghday jasaugha mýmkindik beretinin aitty.

Sammitke 36 elding ókilderi jәne 6 halyqaralyq úiymnyng jetekshileri qatysty, sonday-aq joghary dengeydegi 20-gha juyq delegasiya kelgen.

Abai.kz