Arab ligasy jiyn ótkizdi: Gazany kim basqarady?

Arab ligasyna mýshe memleketter seysenbi kýni Mysyr astanasy Kayrde bas qosyp, Gazany qayta qúru, Izrailidyng soqqysynan qanjylaghan palestinalyqtardyng taghdyryna baylanysty jinalys ótkizdi.
Aq ýy qojayyny Tramp preziydentikke kirise sala alghashqy sheteldik qonaq retinde Netaniyahudy shaqyryp, jahan júrtyna: "Gazany Dubay siyaqty "jer jannatyna" ainaldyru josparym bar", - dep jelpingen edi. Kókten tilegeni jerden tabylghan evrey basshysy ony: "Tarihy sheshim", - dep, Trekene kópshik qoya sóilegen. Eki odaqtastyng bauyrlastarynyng syrtynan sheshim shygharuy Arab elderine únamaghan. Tramptyng eki jarym million palestinalyqty Gazadan kóshiru bastamasy olardyng ashuyn tudyrghan. Mysyr men Iordaniya basshylary palestinalyqtardy qabyldaudan ýzildi-kesildi bas tartqan.
Arab ligasy elderi Tramptyng "Gaza armanyna" balama retinde, plestinalyqtardyn, jýieden ózderining mýddesine sәikes keletin mәseleni retteu jolyn qarastyra bastady. Keshegi kezdesude Mysyr taraby úsynghan "Gazany qayta qúru jobasy" talqylandy.
Arab ligasy elderi ortaq mәlimdemelerinde palestinalyqtardy mekeninen keshirudi qatang aiyptap, talapaygha týsken palestina jerine kóz alartudyng jang qaqtyghystargha alyp keletinin, jýieden orta shyghystyng beybitshiligin búzatynyn atap ótti.
Bәri kelisken joba mazmúny mynalardy qamtidy: "Arab ligasy elderi birlesip Gazany qayta qúru qoryn qúrady. Onyng qarjysy 50 milliard dollar. Búl qarjyny 5 jylda tolyq iygeru kózdeledi. Birinshi basqyshynda jarty jylda Gaza aimaghy qoqystan, minadan tazartylyp, 1,5 million adamgha arnalghan uaqytsha baspana túrghyzylady. Ekinshi basqyshta qoghamdyq-әleumettik nysandar men úzaq merzimdik túrghyn әiler salynady". Sonday-aq bir port pen әuejay saluda bekitilgen.
Mysyr úsynghan jobany maqúldaghan Arab ligasy elderi palestinalyqtardy "Palestinany azat etu úiymynyn" qol astyna toptasugha shaqyryp otyr.
Gaza Palestina әkimshiligine ótuden búryn, ony avtonomiyanyng arnauly ókilderi basqara túrady. Búl sheshim Izraili men HAMAS-tyng qarsylyghyna tap boluy mýmkin.
HAMAS 2007 jyly Palestina әkimshiliginen Gazany basqaru qúqyghyn tartyp alghan edi. Keshegi jiynda sóz sóilegen 89 jastaghy Palestina jetekshisi Abbas Gazany basqaru jauapkershiligin moynyna alugha dayyn ekenin jetkizdi. Eger bәri sәtti bolsa, Palestina territoriyasynda qaytadan preziydent jәne parlament saylauyn ótkizuge uәde berdi. Biraq uaqytyn naqtylamady.
HAMAS pen Izraili Qantardyng 19-nan bastap qaqtyghysty toqtatyp, tútqyn almasqanymen, әli de ortaq bitimge kelgen joq. Izraili Gazanyng qarusyzdanghanyn, HAMAS-tyng shyghyp ketuin qalaydy. Al ol talapqa HAMAS kelispeydi. Izraili Gazany Abbastyng basqaruyna beruge de týbegeyli qarsy.
Birikken qlttar úiymy basshysy da Arab ligasy elderi qabyldaghan sheshimdi bir auyzdan qoldaytynyn jetkizdi.
HAMAS Arab ligasynyng Gazany qayta qúru, uaqytsha basqaru ókildigin qúru josparyn qarsy alatynyn mәlimdedi.
Abai.kz