Jeksenbi, 16 Nauryz 2025
Aqmyltyq 250 0 pikir 15 Nauryz, 2025 saghat 19:56

ERG-degi «Eski Qazaqstan» men «Jana Qazaqstannyn» aiqasy

Kollaj: Abai.kz

Qazir Qazaqstannyng biznes kenistiginde erekshe bir «maydan» jýrip jatyr. Basty keyipkerlerding qatarynda ERG-ding basshysy – Shuhrat Ibragimovtin, ERG-ding iyeligindegi Qazaqstannyng tabighy resurstarynan týsken qyruar qarajatqa otyz jyl boyy armansyz shalqyp-tasyp, shekaranyng shetinde shikireyip-shirenip ómir sýrip kelgen eski biylikting egde tartqan dókeyleri – Aleksandr Mashkevich pen Patoh Shodiyevterding attary atalady.

Suret: kaztag.kz saytynan alyndy.

QAZAQTYNG QAZBA BAYLYGhY – MAShKEVIChTERDING MENShIGI ME?

Songhy aptalarda orys tildi aqparat kózderi: «Euraziyalyq ýshtik ishten ydyray bastady ma?» (V «Evraziyskoy troyke» raskol?) dep súrau salyp, Mashkevich, Shodiyev pen Ibragimov arasy alshaqtay bastaghanyn sóz etedi. Búghan sebep – Euraziyalyq bank aksionerleri – Mashkevich pen Shodiyev ózderindegi aktivterden edel-jedel qútylu ýshin, ózgelerge satyp ketpek bolady. Al ERG diyrektorlar kenesining tóraghasy Shuhrat Ibragimov búghan ýzildi-kesildi qarsy bolyp, biznes imperiyany saqtap qalugha, saqtap qoymay, Qazaqstangha investisiya salyp, óndiristi Qazaqstanda jýrgizudi talap etedi. «Daudyng basy – Dayrabaydyng kók syiyry» degeniniz osy bolyp túr...

«ESKI QAZAQSTAN» OLIGARHTARY QAZAQSTANDAGhY DÝNIYESIN «RESEYLIKTERGE» SATPAQ PA?

Týsinikteme: Bir qaraghanda búl tereng qaltaly oligarhtardyng ózara dauy sekildi kórinui mýmkin. Biraq, shyn mәninde – búl jerde Qazaqstannyng tabighy resurstary men biznes mýddesi «bәs saudagha» týsip otyr. Kerek deseniz, Qazaqstannyng Últtyq qauipsizdik mәselesi turaly әngime jýrude. Sondyqtan, qazaq qoghamy, Qazaqstan qoghamy búl mәselege múqiyat qarap, saqtyq tanytuy kerek-aq!

Osy rette biz: «Mashkevich pen Shodiyev kim?», «Olar óz aktivterin kimge satpaqshy?», «Ibragimov nege qarsy?», «Nazarbaev dәuirining dәu oligarhtary Qazaqstangha qansha qaryz?», «Turlovtyng búl daugha qanday qatysy bar?», «Ibragimov Turlovpen sottasty ma?» osy jәne ózge de saualdargha jauap izdep kórdik...

ERG-DEGI ESKI QAZAQSTAN MEN JANA QAZAQSTANNYNG AYQASY

Áydik Mashkevich pen Shodiyev 2013 jyly Alidjan Ibragimovpen birge osy topty qúrdy. Sodan beri holding Qazaqstandaghy miyneraldar men paydaly qazbalardy óndiru boyynsha strategiyalyq manyzdy keshenderdi iygerushi óndiristik kompaniyagha ainaldy.

ERG qúramyna: «Transúlttyq kompaniya «Qazhrom», «Aluminiy Qazaqstan» AQ, «Qazaqstan elektroliz zauyty» AQ (QEZ), «Euraziyalyq energetikalyq korporasiya» AQ (EEK), «Shúbarkól kómir» AQ jәne ónerkәsipting әrtýrli salalaryndaghy basqa da kәsiporyndar kirdi.

Búl óndiris oshaqtaryn úzaq jyldar boyy N.Nazarbaevtyng búljymas biznes‑әriptesi, Frunze (Bishkek) qalasynyng tumasy, Qazaqstan oligarhy, Izraili memleketining azamaty A.Mashkeevich basqaryp keldi. Al, 2013 jyly dostary P.Shodiyevpen jәne A.Ibragimovpen atalghan holdingke birikti. Uaqyt ótip jatty, jas ta úlghaydy. Endi holdingting diyrektorlar kenesi tolyq janartyldy. Alidjan Ibragimov qaytys bolyp, onyng ornyn úly Shuhrat Ibragimov basqan. Al Mashkevich pen Shodiyev óz oryndaryna óz múragerlerin otyrghyzdy. Shuhrat Ibragimov qazir – ERG diyrektorlar kenesining tóraghasy.

Shuhrat Ibragimovtyng súhbaty. Egemen Qazaqstan skriyni.

ShUHRAT IBRAGIMOV ESKI OLIGARHTARGhA NEGE JAQPAY QALDY?

Shuhrat Ibragimov ERG basshylyghyna kele salysymen, holding sayasatyn ózgertuge sheshim qabyldady. «Egemen Qazaqstan» gәzetine kólemdi súhbat berip: «Últtyq ekonomikagha investisiya saludy basty basymdyqqa ainaldyramyn», - dedi. «Holdingting tapqan tabysy Qazaqstan ekonomikasyna júmys jasaluy tiyis» degen sheshimge keledi. Osy maqsatta: Qazaqstandaghy óndiristi modernizasiyalau, investisiya salu jәne holding basshylyghynyng alyp otyrghan diviydentterin qysqartu turaly sheshimder qabyldady.

Álbette, Qazaqstannan diviydentti jyl sayyn kýrektep aludy әdetke ainaldyrghan, ózderine qarasty kompaniyalar men óndiristi modernizasiyalaudy, Qazaqstanda óndiristi damytudy tek sóz jýzinde aityp, is jýzinde jyldyq tabysty, yaghni, diviydentti ofshorlyq jәne basqa sheteldik eseshottaryna audarumen – óz tabystaryn eselep otyrghan oligarhtargha búq jaqpady. Sodan búlqan-talqan boldy. Búl Shodiyev pen Mashkevichterding óz aktivterin satyp ketu turaly sheshimining bir sebebi bolsa, ekinshisi – tipti kýrdelilek.

Sol kezdegi Aqtóbe oblysynyng әkimi Eraly Toghjanovtyng jelkesinen qysa ústap, birge ketip bala jatqan sәti. arbatmedia.kz.

MAShKEVICh PEN ShODIYEVTER «NAZARBAEV KEZENINE» QAYTA ALMAY JÝR ME?

Qazaqstandy otyz jyldan astam uaqyt basqarghan Nazarbaev biylikten ketken son, elde jana sayasy reformalar jasala bastady. Túnghysh preziydent kezinde qazaqtyng qazba baylyqtaryna kýmәndi jolmen qol jetkizip, qong jinaghan Mashkevich pen Shodiyevting de búrynghyday dәureni jýrip túrmaghany beseneden belgili. Jastary 70-ten asqan ekeu búrynghyday Aqordanyng manayyna emin-erkin jolay almaytyn bolghan.  Búryndary qazaqstandyq BAQ-ta búl eki oligarhtyng Qazaqstannyng bildey oblys әkimderin jelkelep jýrgeni jayly kóp jazyldy. Endi sol dәuren kózden búlbúl úshyp barady...

A.Mashkeevich Qazaqstanda zor tabysqa jetken son, ýn‑týnsiz Izraili memleketining azamattyghyn alyp aldy. Al, Shodiyev Patoh Europadaghy eng bir «tynysh el» Beligiya azamattyghyna qol jetkizdi. Sәikesinshe, búrynghy yqpal, búrynghy bedel, búrynghy qahar joghalyp barady. Sondyqtan da, búl ekeui endi aktivterin edel-jedel satugha asyqqan sekildi...

Al ERG-ding tizginin ústaghan Shuhrat Ibragimov jana realizmge erkin beyimdelip, Preziydentting óndiristing barlyq satysyn óz elimizde jýzege asyru turaly tapsyrmasyna iykemdelip júmys isteuge qúlyq tanytuda.

BAQ-TAGhY BAYBALAM QAYDAN ShYQTY?

Endi әngimening әuelgi basyna oralayyq... «Bloomberg» jazdy degen aqparatty orys tildi birneshe aqparat qúraldary jarysa jazyp: «Evraziya ýshtigi ózara qyrqysuda. Evraziya basshylyghy bir-birimen sottasuda» dep, alaqaylap sýiinshileude. Shynymen solay ma? BAQ materialdaryna egjey-tegjeyli sholu jasayyq...

Bes.media. Maqala skriyni.

«ERG ózara qyrqysyp jatyr» degen aqparatty orys tildi segmentte: «Bes.media», «Finratings.kz», «Kz.kursiv.media», «Inbusiness.kz» t.b. internet portaldar jazdy. Atalghan basylymdardyng barlyghy derlik «Bloomberg-ke» silteme jasaydy. Mysaly: «Bes.media»: «Freedom» «Eurasian Financial Co.-ny» satyp alghysy keledi. Búl ERG múragerlerining ózara daulasuyna sebep boldy», - dep jazady.

«Eurasian Resources Group-qa iyelik etetin otbasylar qarjylyq aktivterdi satu turaly kelisimge kele almay jatyr. ERG bas diyrektory Shuhrat Ibragimov kelisimge tosqauyl qoi ýshin sotqa shaghym týsirdi. Jaqynda Timur Turlovtyng qazaqstandyq kompaniyasy – «Freedom Holding» korporasiyasy búl aktivterdi 1 milliardqa satyp aludy úsynghan degen boljam bar. Biraq ERG negizin qalaushy marqúm Álidjan Ibragimovting úly Shuhrat Ibragimov búghan qarsy. Ol mәmileni toqtatu turaly Almaty sotyna aryzdanghan», - dep jazady.

Ári qaray basylym: «Ol sonday-aq mәmile maqúldanbauy ýshin aksionerler jinalysyn ótkizuge tyiym saludy talap etedi. Aqpan aiynda sottyng kesirinen aksionerlerding jinalysy ótpedi, biraq kompaniya jana jinalysty 26 nauryzgha belgiledi. Derekkózderding aituynsha, olar әli de tatu kelisimge kele alady, biraq jaghday әli de shiyelenisip jatyr», - dep jazady.

Jalpy jogharyda atalghan aqparat qúraldarynyng barlyghynyng materialynyng mazmúny osy auanda.

Bloomberg. Maqala skriyni.

«BLOOMBERG-TEGI» MAQALA HÁM SOTTASUDYNG ShYN SEBEBI NE?

Múnday dauly mәseleni shynymen de «Bloomberg» jazdy. 14 nauryz 2025 jyly «Bloomberg» basylymynda Nariman Gizidinov (Nariman Gizitdinov) avtorlyghymen: «Ortalyq Aziyalyq tau-ken imperiyasynyng múragerleri aktivterdi satu boyynsha janjaldasyp qaldy» degen atpen maqala jariyalanghan.

Al «Ruchnaya Ekonomika» telegram arnasy: «Euraziyalyq ýshtik ydyray ma?» degen atpen maqala jariyalapty. Onda: «Euraziya holdingin satu turaly әngimeler ótken jyldyng kýzinde bastaldy. Ol kezde boljammen «Forte» bankirleri «Euraziyalyq bankke» kóz salghan. Sodan keyin euraziyalyqtar Timur Turlovtyng komandasymen jәne onyng bankimen kelissózder jýrgizdi.  Euraziyalyq bankting korrespondenttik shoty qajet bolghan. Turlov 1 mlrd dollar úsynghan. Shuhrat Ibragimov bankti satudy josparlap otyrghan joq, al Mashkevich pen Shodiyev ony әri qaray iyelenuge eshqanday uәj kórip otyrghan joq. Bәlkim, búl rette aksionerlerding 2016 jyldan beri diviydend almauy da sebep bolsa kerek, óitkeni aldymen bank memleketke bergen 150 milliard tengeni qaytaruy kerek», - dep jazady.

Nege.kz paraqshasy. Instagram skriyni.

MAShKEVICh-ShODIYEV QÚITYRQYLYGhY HÁM MEMLEKET ALDYNDAGhY 150 MLRD QARYZ

REPLIKA: Sottyng bolghany ras. Aryz berushi – Shuhrat Ibragimov. Bizdegi bar insayderlik derekterge sýiensek: Shuhrat Ibragimov – Mashkevich-Shodiyev tandemimen satu turaly sottaspaghan. Euraziya tobyndaghy Mashkevich pen Shodiyevting aksiyalyq ýlesteri 33 payyzdan. Soghys qaramastan Mashkevich pen Shodiyev Diyrektorlar kenesine taghy bir ókilderin qosugha tyrysady. Búl jaghdayda Mashkevich-Shodiyev tandemi artyq dauysqa ie bolyp, bank pen saqtandyru kompaniyasyn satu turaly sheshimdi onay qabyldaugha mýmkindik alushy edi. Al potensialdy satyp alushy – Timur Turlov jәne «Freedom».

Shuhrat Ibragimov sol ýshin de sotqa aryz berip, ýsheuinde teng aksiya ekenin, diyrektorlar kenesine taghy bir adam qosu – bir dauysqa artyqshylyq mýmkindigin tudyratynyn aityp, aqyry jenip shyqqan.

Al «Euraziyalyq bank» AQ memleketke 150 milliard tenge qaryz. Búl turaly Shuhrat Ibragimovtyng ózi de «Egemen Qazaqstangha» bergen súhbatynda: «IYә, biz kompaniyanyng aldynghy onjyldyqtaghy damu baghdarlamasyn almastyratyn jana qúndylyq, jana strategiyamen júmys isteymiz. Búl strategiyany «industrialdy modernizmnin» bir sipaty desem bolady, yaghny bayyrghy óndiris oryndaryn qayta jaraqtandyru jәne bizding kompaniyada bar bәsekeli artyqshylyqty kýsheytetin jana jobalardy qúru. Búl óz kezeginde kompaniyany qordalanghan qaryz jýktemesinen qútqaru mindetimen de baylanysty. Sol sebepti, strategiya tezirek qaryzdy jabu, kәsiporyndar damuyna investisiya qúi maqsatynda resurstardy bosatugha ynghaylanady. Sonyng nәtiyjesinde Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev aitqan «ekonomikanyng ónerkәsiptik negizin» qalyptastyramyz.

Qazaqstan azamaty retinde óz elime, últtyq ekonomikagha investisiya salugha basymdyq beremin. Bizding kәsiporyndardyng kóbi jәne basym quattylyq Qazaqstanda ornalasqan. Sondyqtan bógde nysandar ýlesin tómendete otyryp otandyq óndiristi damytu jәne janghyrtu – biregey tandauymyz», - deydi.

«Euraziyalyq bank» 2017 jyly memleket tarapynan bankterge qoldau retinde qúrylghan «Qarjylyq túraqtylyqty arttyru» baghdarlamasyna qatysyp, 150 milliard tengege subordinasiyalanghan obligasiya shygharghan. Baghdarlama boyynsha bank osy aqshany 15 jyldan keyin, yaghny 2032 jyly qaytaruy tiyis. Qazirge deyin 42 milliard tenge syiaqy memleketke audarylghan. Al qaryzdyng negizgi somasy – 150 milliard tenge әli kýnge deyin qaryz kýiinde qalyp otyr.

Dәl qazir «Euraziyalyq bankte» búdan qútylatyn mýmkindik bar. Al aksionerlerde niyet bar ma? Shuhrat Ibragimov búl qaryzdan qútylu niyetin ashyq mәlimdedi. Ibragimov aldymen osy qaryzdan qútyludyng manyzdy ekenin aityp, aksionerlerding jyldyq diviydentterin de qysqartqan. Al jogharydaghy BAQ-tyn: «Aksionerler 2016 jyldan beri diviydent almady» deui qisyq aqparat. Ashyq derekterdegi mәlimetterge kóz jýgirtsek: ERG 2022 jyl ýshin aksionerlerge 500 mln dollar diviydend tólegeni aitylady.

Shuhrat Ibragimovtyng ózi: «2023 jyly memleketke 200 mln dollar diviydend tóledik, búl – 40 payyzdyq ýles. Aksionerlerge diviydend tólemeu turaly sheshimge kelsek, ol kompaniyanyng jana strategiyasynan tuyndap otyr. Diviydend tóleuding ornyna óndiristi janghyrtyp, ózindik qún men júmys ýderisin kýsheytudi qolay kórip otyrmyz. Búl – oqystan tughan sheshim emes, aldynghy tәjiriybeler negizinde qalyptasqan tújyrym. Óitkeni shúghyl jaghdayda aqsha izdeytin ahual basymyzdan bir emes, ýsh ret ótti. Ondayda bireuding aqshasyn paydalana túru tym qymbatqa týsedi. Sol sebepti, әrqashan artynda qor túrghany abzal», - deydi.

Suret: stan.kz saytynan alyndy.

TIMUR TURLOV KIM?

Jogharydaghy «Euraziya» ýshtigining dauynda Timur Turlovtyng aty kóp ataldy. Ol Mashkevich pen Shodiyevting potensialdy satyp alushysy dep sipattaldy. Osyghan deyin BAQ-ta jәne әleumettik jelilerde Qazaqstannyn, Qazaqtyng qazba-baylyghynynng esebinen armansyz bayyghan, býginde jastary jetpisten asqan ekeuding – Mashkevich pen Shodiyevting Shuhrat Ibragimov basshylyghyna narazy ekeni, jyl sayyn ýzilmey qúiylatyn «mayshelpek diviydentten» ajyraghany, endi ol ekeuding «qazaqstandyq ekonomikagha» «bas auyrtpaytyny» aitylyp, jazylyp keldi.

«Mashkevich-Shodiyev tandemi ózderining búrynghy reseylik eski tanystary arqyly Qazaqstandaghy aktivterin Reseyge satudy da josparlay bastaghan synayly. Áriyne, búl Qazaqstandy ózderining ekonomikalyq jәne basqaday yqpalyndaghy el sanaytyn Resey oligarhtary ýshin taptyrmas olja – olar da osyghan óte yntaly...», - degen alyp-qashpa әngime taraghan.

Kóp úzamay Mashkevich pen Shodiyevting potensialdy satyp alushysy – Timur Turlov ekeni belgili bolyp otyr.

QAZAQSTAN AZAMATTYGhY HÁM SANKSIYa

Timur Turlov – Reseyde tughan (Mәskeu), Reseyde biznes túlgha bolyp qalyptasqan adam. Reseyde bilim alyp, biznesin Reseyde qúrghan.

Al Qazaqstannyng kók pasportyn 2022 jyly (35 jasynda) ghana alghan. Sol kezde sarapshylar: Reseylik milliarderding búl sheshimin әlemdegi geosayasy jaghdaymen baylanystyrghan. Anyghynda – Turlovtyng Qazaqstan azamattyghyn aluyna Resey men Ukraina arasyndaghy shiyelenis sebep bolghany aitylghan.

Reseyding әskeriy-sayasy biyligining Ukrainagha soghys ashuy – Reseydi, Reseyding kóptegen biznes ókilderin sanksiyalar qúrsauynda týsirdi. Turlovtyng Resey azamattyghynan bas tartuyna da osy faktorlar әser etui mýmkin ekeni jasyryn emes.

Turlov Qazaqstangha qalyptasqan kәsipker bolyp, kapital jinap keldi. Búl da fakt. Onyng jasy qazir 37-de. 2022 jylgha deyin Resey azamaty boldy. Yaghni, 22 jyl preziydent Putinning basqaruyndaghy elde ómir sýrip, biznespen shúghyldandy.

Osy rette sayasattyng eng qarapayym týsinigin tilge tiyek etpekpiz: Ol – Resey sekildi absolutti diktatorlyq hәm militaristik basqaru jýiesinde jýrip, erkin, tәuelsiz biznes qalyptastyru mýmkin emes nәrse. Qaytken kýnde de biylikting tilin tauyp, yqpaldasyp, ymyralasyp qana әreket etuge turaly keledi. Osy túrghydan, Turlov Putin komandasynyn, Reseyding kýshtik qúrylymdarynyn, sonyng ishinde Federaldy qauipsizdik qyzmetining tilin taba bilgen adam. Ol ózi tuyp-ósken Reseymen at qúiryghyn birjola kesisti deu de kýmәn tudyratyny da jasyryn emes. Búghan Turlov myrzanyng ózi sense de, sergek sanaly qazaq qoghamy bәribir kýmәnmen qaraytyn bolady.

Týiin: Ázirge aitpaghymyz osy. Búl jariya «soghystan» «Eski Qazaqstannyn» oligarhtary men «Jana Qazaqstannyn» biznes ókilderining ýlken aiqasy bastalyp ketkenin angharugha bolady. Qaytken kýnde de, Qazaqstannyng barlyq resursy Qazaqstan memleketining jәne onyng egesi Qazaqstan halqynyng maqsat‑mýddesine qyzmet etui tiyis! Ol Mashkevich pen Shodiyevter óz betinshe qalaghan adamyna satyp ketetin – súrausyz batpanqúiryq emes! Búl anyq!

Núrgeldi Ábdighaniyúly

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Anyq-qanyghy

JY taldauy: Tramp pen Vens Zelenskiydi juasytqysy keldi

Bahytbol Berimbay 2231