Qaqtyghystyng altynshy kýni: Orta Shyghysta ne bolyp jatyr?

13 mausymnan beri Iran men Izraili arasynda qaqtyghys bastaldy. Qazir әlemdik BAQ osy mәsele turaly jii jazyp jatyr.
Izraili nege qol jetkizdi?
Izraili Tegeran ýstindegi әue kenistigin baqylaugha alghanyn mәlimdedi. Búl әue salasyndaghy tolyq basymdyqqa ainaldy – Irannyng birneshe eski әskery úshaghy әuege kóterilgenining de nyshany bayqalmaydy.
Izraili men Iran arasyndaghy teng emes qarsylastar: Qaghaz jýzinde búl qaqtyghys birkelki emes kórinui mýmkin – 9 million halqy bar Izraili Tayau Shyghystaghy alyp el – 88 million túrghyny bar Irangha qarsy. Alayda, Izrailiding quatty jәne ozyq әskery әleueti – kóbinese AQSh-tan alynghan zamanauy qaru-jaraqpen jabdyqtalghan – oghan әldeqayda ýlken qarsylasyn basyp ozugha mýmkindik berip otyr.
Irannyng Jogharghy kóshbasshysy eskertu jasady: Qaqtyghystyng altynshy kýni tang aldynda Irannyng Jogharghy kósemi ayatolla Ály Hameneiyding әleumettik jelidegi jazbasy Izrailige tikeley eskertu retinde qabyldandy: «Shayqas endi bastaldy», – dedi ol. Búghan deyin AQSh preziydenti Donalid Tramp Hameneyge «onay nysana» dep bagha berip, AQSh-tyng «shydamy tausylyp bara jatqanyn» aitty. Sonday-aq, Tramp Irannan «shartsyz tize býguin» talap etti.
AQSh týrli núsqalardy qarastyruda: CNN-ge súhbat bergen eki amerikalyq sheneunikting aituynsha, Donalid Tramp Irannyng yadrolyq nysandaryna soqqy beru ýshin AQSh әskery kýshin paydalanugha barghan sayyn beyimdelip keledi jәne qaqtyghysty diplomatiyalyq jolmen sheshu iydeyasynan suyp barady. Búl Tramptyng ústanymyndaghy ózgeristi bildiredi. Alayda, derekkózder onyng Iran belgili bir talaptardan bas tartqan jaghdayda kelissózder jýrgizuge ashyq ekenin atap ótti.
Jaghday jer betinde: Izrailiding әue kýshteri Tegerangha shabuyl jasap jatqanyn habarlaghan son, Iran astanasynyng ýstinen úshyrylghan zymyrandardy әue shabuylyna qarsy qorghanys jýieleri qaghyp týsirude. Izraili túrghyndaryna Irannan úshyrylghan zymyrandar turaly da eskertu jasaldy. Teli-Aviv qalasynda jarylystardyng dauysy estildi. Qaqtyghystyng zardaptary týsirilgen suretterdi qaranyz.
Tramptyng әreketteri: Donalid Tramp Irangha qarsy týrli әreket etu joldaryn qarastyruda, onyng ishinde әskery shabuyl da bar. Búl sheshim ol Aq ýide últtyq qauipsizdik kenesshilerimen ótkizgen kezdesuden keyin aityldy. Izraili men Iran arasyndaghy qaqtyghys altynshy kýnine ayaq basty.
Abai.kz