Almaty. 7 sәuir. QazTAG – Dilyaram Arkiyn. Qyrghyzstannyng eks-preziydenti Asqar Aqaev Qyrghyzstandaghy qazirgi oqighalardyng astarynda amerikanyng arnayy qyzmeti túr dep esepteydi.

«Múnyng barlyghy amerikanyng aralasuynyng saldary. Jәne sizder olar búdan bes jyl búryn qylmystyq kýshterdin, esirtki barondarynyng kómegimen, «qyzghaldaq» memlekettik tónkerisin úiymdastyrghanyn, demokratiya tuyn kótergen qylmystyq biylikting keluin qoldaghanyn tamasha bilesizder», - dedi A. Aqaev QazTAG tilshisine Mәskeuden telefon arqyly bergen súhbatynda. 

Onyng aituynsha, amerikandyqtar «Qyrghyzstan men Ortalyq Aziyada nyq ornyghudy tolyghymen jýzege asyrmaqshy».

«Ferghana angharynda әskery baza salu turaly AQSh-tyng songhy josparyn mәlimdegenin eske alynyzshy. Men ony býkil Ortalyq Aziya ýshin teris әseri bolady dep esepteymin. Dәl sol Ferghana angharynda OA-nyng barlyq memleketterinin, onyng ishinde Qazaqstannyng da mýddeleri toghysady ghoy. Amerikandyqtar olardyng arasyna syna qaghyp, olardyng arasynda bar qarama-qayshylyqty útymdy paydalanugha tyrysady. Qazir Qyrghyzstanda oryn alyp otyrghannyng barlyghy – amerikandyqtardyng demokratiyany damytu jeleuimen aralasuynyng nәtiyjesi», - dep esepteydi A. Aqaev.

Dәl sol amerikandyqtardyng úsynysymen, deydi Qyrghyzstannyng eks-preziydenti, memleket basshylyghyna Qúrbanbek Bakiyev taghayyndaldy.

Almaty. 7 sәuir. QazTAG – Dilyaram Arkiyn. Qyrghyzstannyng eks-preziydenti Asqar Aqaev Qyrghyzstandaghy qazirgi oqighalardyng astarynda amerikanyng arnayy qyzmeti túr dep esepteydi.

«Múnyng barlyghy amerikanyng aralasuynyng saldary. Jәne sizder olar búdan bes jyl búryn qylmystyq kýshterdin, esirtki barondarynyng kómegimen, «qyzghaldaq» memlekettik tónkerisin úiymdastyrghanyn, demokratiya tuyn kótergen qylmystyq biylikting keluin qoldaghanyn tamasha bilesizder», - dedi A. Aqaev QazTAG tilshisine Mәskeuden telefon arqyly bergen súhbatynda. 

Onyng aituynsha, amerikandyqtar «Qyrghyzstan men Ortalyq Aziyada nyq ornyghudy tolyghymen jýzege asyrmaqshy».

«Ferghana angharynda әskery baza salu turaly AQSh-tyng songhy josparyn mәlimdegenin eske alynyzshy. Men ony býkil Ortalyq Aziya ýshin teris әseri bolady dep esepteymin. Dәl sol Ferghana angharynda OA-nyng barlyq memleketterinin, onyng ishinde Qazaqstannyng da mýddeleri toghysady ghoy. Amerikandyqtar olardyng arasyna syna qaghyp, olardyng arasynda bar qarama-qayshylyqty útymdy paydalanugha tyrysady. Qazir Qyrghyzstanda oryn alyp otyrghannyng barlyghy – amerikandyqtardyng demokratiyany damytu jeleuimen aralasuynyng nәtiyjesi», - dep esepteydi A. Aqaev.

Dәl sol amerikandyqtardyng úsynysymen, deydi Qyrghyzstannyng eks-preziydenti, memleket basshylyghyna Qúrbanbek Bakiyev taghayyndaldy.

«Olargha ózderining degeninen ketpeytin biylik qajet boldy. Jәne Bakiyev onday súranysqa jauap beredi. Men amerikandyqtargha Qyrghyzstanda eshqanday da demokratiya kerek emestigine senimdimin», - dedi A. Aqaev. 

Búl rette A. Aqaev QazTAG agenttigine Qyrghyzstan preziydenti Qúrmanbaek Bakiyevting úly – Maksimning AQSh-qa qashqanyn rastady.

«Mende amerikandyqtar  Qúrmanbaek Bakiyevting úly – Maksimdi ózderine kezdeysoq shaqyrmaghan degen aqparat bar. Olar Qyrghyzstannyng qazirgi preziydentining múrageri Maksim Bakiyev dep tanidy, sondyqtan olar ony ózderine shaqyryp, memleket basshylyghyna qoldamaqshy. Jәne sizder Qyrghyzstan parlamenti biylikti preziydent sheshimimen múragerlikpen tapsyrugha rúqsat bergeninin jaqsy bilesizder», - dep týsindirdi A. Aqaev.

Ol Q. Bakiyev qylmystyq ýkimet qúrdy dep esepteydi.

«Men Q. Bakiyev biylikti basyp aldy dep esepteymin. Qyrghyzstanda qylmystyq-polisiyalyq biylik ornady. Ol elbasyna ýkimettik tónkeris arqasynda keldi ghoy, sondyqtan basqany kýtuding de reti joq. Býgin Qyrghyzstanda demokratiya atauymen joq», - deydi A. Aqaev.

Búrynghy Qyrghyzstan sayasatkerining pikirinshe, Q. Bakiyev biyikti saqtap qalugha tyrysady.

«Bakiyevting qolynan basqa kelmeydi. Olar biylikti saqtap qalu ýshin qolynan kelgenning bәrin isteydi», - deydi A. Aqaev. Biraq ol, halyq preziydentti taqtan ketirui mýmkindigin joqqa shygharmady.

«Bakiyevting biyligi halyqqa qarsy baghyttalghan, ol Qyrghyzstannyng mýddelerine say kelmeydi. Ol Bakiyevting jeke biyligin, onyng otbasyn nyghaytugha baghyttalghan, sebebi ol osy biylikti ózining tuystary, balalary men qúdalarynyng arasyna «kesip», bólip berdi. Múnday biylik halyqqa kerek emestigi týsinikti de. Al diktatura úzaqqa sozylmaytynyn sizder bilesizder ghoy», - deydi A. Aqaev.

Onyng aituynsha, Q. Bakiyev premier kezinde, 2002 jyly nauryzda Jalal-Abad oblysynyng Aqsyy audanyndaghy beybit sherushilerdi atu turaly búiryq beru arqyly qyrghyz halqyn satyp ketken son, otstavkagha jiberilgen bolatyn.

«Onyng eng jaqyn jaqtastarynyng biri, «qyzghaldaq» oqighalarynyng negizgi qatysushysy, sol kezderi bas prokurorlyqty atqarghan Beknazarov: «Beybit túrghyndardy atudaghy negizgi aiypty – Bakiyev!» dep aitqan bolatyn. Men múny Qyrghyzstannyng qazirgi preziydenti turaly jetkilikti týrde aitylghan pikir dep oilaymyn».

QazTAG tilshisining biylikti taqtan taydyrghan jaghdayda ol Qyrghyzstangha keluge dayyn ba, degen saualyna: «Men sayasattan ketip qaldym. Men otangha qayta oralu turaly eshqanday ótinishti qabyl almaymyn. Búl turaly sóz boluy mýmkin emes. Eki ret bir sugha týspeydi. Mening jasym da oghan mýmkindik bermeydi. Men ózimning etene jaqyn mamandyghym – pedagogikagha qayta oraldym. Men ony qanaghat tútamyn jәne basyma bәle izdemeymin», - dep jauap berdi.