QR Mәdeniyet jәne sport ministri Arystanbek Múhamediyúly:

«Elimizdegi teatrlardyng diyrektorlary ózderining piesalaryn satyp alyp, sony ózderi basqaryp otyrghan teatrlarda qoyyp jýr. Onysymen qoymay, ózderi basty rólderde oinaydy. Elimizdegi dramaturgiyanyng damuyna teatr diyrektorlarynyng ózderi kedergi jasap otyr. Dulat Isabekovtyng dramaturgiyasy naghyz zaman talabyna say dramaturgiya der edim. Onyng enbekteri Resey, Úlybritaniya, Gruziya, Chehiya, Bolgariya teatrlarynda qoyylyp jýr. Ókinishke qaray, Qazaqstan teatrlary D.Isabekovtyng dramaturgiyasyn kórsetuge qúlyqty emes», — dep mәlimdeme jasady.

Dulat Isabekov, jazushy, dramaturg, Memlekettik syilyqtyng iyegeri:
— Múhamediyúlynyng sózine riza boldym. Ol kisi T.Jýrgenov atyndaghy óner akademiyasynda rektor, al men sonda dramaturgiyadan dәris berip jýrgenimde teatrdyng órkendeui jayly aqyldasatynbyz. Sondaghy tizip shyqqan kemshilikterdi jóndeuge kiriskenine quanyp qaldym.
— Qanday úsynys jasadynyzdar?
— Ministrlikting janynan redaksiyalyq alqa qúru kerek dedik. Onyng qúramy ýsh adamnan túrady. Saraptaudan ótken ýzdik piesalar kórkemdik keneske jóneltiledi. Kórkemdik kenes toqsan sayyn bir ótkiziledi. Bes-alty piesa sheshushi keneste talqylanyp, sosyn baryp teatrgha qoyylatyn naghyz enbekter tandalady.
— Teatrlardan qanday kemshilik bayqap jýrsiz?
— Oblystyq teatrlar әbden betimen ketti. Ne qoyylym qoyady, qaysysyn qoymaydy, ózderi biledi. Mening oiym, barlyq oblys teatrlarynyng qarjysyn ortalyqtandyru qajet. Býgingi tanda әrbir oblys qarjyny ózi tólegennen keyin teatr ne isteymin dese, ózi sheshedi.
Sonymen qatar, teatr ghimaratyndaghy qazaq jәne orys teatrlary sol jerde jinalys ótkizip, repetisiyagha az uaqyt bóledi. Sodan bir jarym aida dayyn boluy kerek piesa ýsh aigha sozylady.
Teatr basshylaryn әr oblys ózderi úsynyp, lauazymyn bekitip jýrgen bolar. Mening úsynysym – ony ministrlik bekitkeni abzal.
Teatrlargha әrtýrli dengeyde qarajat bólinedi. Aqshany qarpyp alghandardyng ózi sapaly dýnie úsyna almay jýr.
Sosyn taghy bir qosarym, jergilikti avtorlardy tartu jiyilep ketti. Biz óz dramaturgymyzdy shygharamyz dep tyrashtanady. On jerden akademiya bitirse de, adam dramaturg bola almaydy, ony qoldan jasau mýmkin emes.
— Qazaq teatrlary jayly aityp otyrsyz, al basqa teatrlarda she?
— Qazir bizding piesalar shetelderde dýrkin-dýrkin qoyylyp jatyr. Al Qazaqstandaghy orys teatrlary basqa memlekette ómir sýrip jatqan siyaqty. Qazaq dramaturgiyasymen sharuasy joq. Shetelding qaydaghy bir arzanqol piesalaryna qúmar. Búl — bayaghydan beri aityp, kóterip jýrgen mәselemiz. Qazaqstandaghy barlyq últ ókilderining teatrlarynyng basyn qosyp, «Qazaqstanda túryp qazaq piesalaryn nege qoymaysyndar?» dep mәseleni tótesinen qoyyp, jinalys ótkizuimiz kerek. Olardy memleket qarjylandyrady, ghimarat ta, jer de memlekettiki. Alayda shetelde qoyylyp jýrgen qazaq piesalaryn qoygha kelgende kejegesi keyin tartady. Shygharmashylyq erkindikti basqasha týsinip ketken siyaqty. Ortaq birlikte osynday shygharmashylyq tilek, ótinish jasasaq deymiz.
— Agha, óziniz qay dramaturgtardyng shygharmasy qoyylymgha layyqty dep aitar ediniz?
— Dramaturgiyada jaqsy shygharma eshqashan eskirmeydi. Bizde, Qúdaygha shýkir, myqty dramaturgtar bar. Súltanәli Balghabaevtyng piesalary Qazaqstanda jaqsy jýrip jatyr. Qalihan Ysqaqtyng Áuezovtyng әngimesi boyynsha jazylghan «Tanghy janghyryghyn» qolgha alugha bolady. Shahmardan Qúsayynovtyng keremet piesalary bar. Shahmardan men Qalihannyng qosylyp jazghan «Qazaqtar» piesasy óz-ózinen súranyp túr. Oralhan Bókey, Qaltay Múhamedjanovtyng shygharmalary ózektiligin joghaltqan joq. Tynymbay Núrmaghanbetov, Ermek Amanshaevting enbekteri orys teatrlarynda da qoyyldy. Baqqoja Múqaevty da atap ótkim keledi. Osynday mol da maghynaly piesalarymyzben biraz jerge barugha bolady dep oilaymyn.
— Dulat agha, sizding piesalarynyz qanday teatrlarda qoyylyp jýr?
— IYә, әriyne. Soltýstik Qazaqstanda «Óitpese Maghjan bola ma?» piesasy, Qyzylordada «Ókpek jolaushy» (Tranzitnyy passajiyr) piesasynyng premierasy jýrip jatyr.
Qazir әkimshilik «ýsh túghyrly til» sayasatyna baylanysty ýsh tilde jýrip jatqan piesa izdepti. Izdegenge — súraghan, mening «Ókpek jolaushymnyn» biyl sәuirde Londonda premierasy ótken bolatyn. Endi sol teatr alghash ret 26 qyrkýiek kýni Astanada Oqushylar sarayynda aghylshyn tilinde kórsetilimin qoymaqshy. 27 qyrkýiekte Sankt-Peterburgte kórermen nazaryna orys tilinde úsynylady. 28-ine qazaq tilinde Qyzylordada úsynylady.
— Súhbatynyzgha raqmet, Dulat agha. Enbeginiz jana bersin! Zor densaulyq, shygharmashylyq tabys tileymiz!

Súhbattasqan — Miras Kesebaev

"Qazaqstan-zaman"