Kýndegidey taghy da bir qonyrau shalyndy...  

Qarasam naghashy agham eken, búl kisi qonyrau shalsa manyzdy bir iske baylanysty habarlasatyn. Sebebi, ol kisi imamdyq is atqaratyn. Telefondy alyp sóilese bastadyq, sodan ol menen qala syrtyndaghy bir auylgha baryp qaytudy ótindi. Uaqyt belgilestik, mine endi soghan shyghyp naghashymdy alugha bara jatyrmyn. Kezdeskende mәn jaydy súrasam, qala syrtyndaghy bir auylda qart әjey dýniyeden ozghan eken. Jol boyy adam ómiri qamshynyng sabynday qanshalyqty qysqa da manyzdylyghy turaly әngime qylyp kelemiz. Mine, dittegen jerimizge de kelip jettik.

Qaraly ýige kirip keldik, qystyng qaqaghan ayazdy kýnderining biri bolatyn. Auladaghy qardy tuystary kýresip, qalghandary janaza mәselesine baylanysty abdyryp jýrgenderi bilinip túr. Ýy ishine qazaly bolghan kisining әiel tuystary qaz qatar tizilip otyr eken. Tór bólmede er kisiler jinalyp songhy sapargha shygharyp salatyn apalarynyng mәselesin talqylap jatqan synayly. Solardyng ortalaryna kelip qosyldyq. Bir uaqytta naghashym qaytqan kisining tuystaryna súraqtar qoyyp súrastyryp jatty. Sәlden song aragha alys-jaqsynnan jinalghan tuystaryna dayyndalghan as ta kelip jetti. Tamaq barysynda ertengi kýnning josparyn talqylap, janazanyng tәrtibi men reti turaly naghashym týsindirip otyr. Endi men jay ghana moldany alyp kelgen adam bolmay paydaly iske aralastyruyn súrandym. Sonda naghashym sen baryp auyl imamymen birge kebin dayyndaugha kómektes dep meni qosyp jiberdi. Auyl imamy ekeumiz ghimaraty eski bir meshitting ishine keldik. Dalanyng suyghynan tonghanym meshitting ishi jyly bolsa eken degen oy algha tartyp túr. Ishke kirsek meshit ishi baghanaghy ýiden de jyly bolyp shyqty. Álgi ýiding adamdary berip jibergen aq matany kólikten alyp týsip, ishtegi ýlken bólmede kiyim pishe bastadyq.

Búghan deyin qansha estisek te alghash kózimmen kórip túrghanym osy. Ózime de qyzyq boldy, songhy sapargha adamnyng kiyip ketetin kiyimi qalay jasalady eken degen mәsele óz sheshimin tabatynday bolyp kórindi. Osy sәtti paydalanyp ózim de ýirenip alatyn boldym dep túrmyn. Auyl imamy maghan tek aitqan jerden ústap túrsang boldy, qalghanyn ózim jasaymyn dedi. Ár matany jyrtqan sayyn súraqtardy jaudyryp jatyrmyn: 

-  Mynau ne,

-  Búl ish kiyimi.

-  Al myna jasap jatqanymyz?

-  Syrt kiyimi. Matalardy bir-birining ýstine qoyyp jerge jayyp jatyrmyz.

Ólgen adamgha dayyndap jatqan kiyimdi әlgi molda ara-arasynda óz ýstine ólshep qoyady. Búl da men ýshin qyzyq bolyp túr. Mine osylaysha biraz matany jyrtyp dayyndap jatyrmyz. Osy sәtte basyna bir matany alyp ólshep jatyr eken. Men oghan:

-  Al, búl ne?

-  Búl әielding kishi oramaly, - dedi. Sonan song dәl sonday etip, ekinshi matany ólshep jatyr, biraq búl aldynghysy siyaqty kishi emes ýlkendeu etip jyrtty da qaytadan basyna salyp kórdi. Men tanyrqaghan kýimen:

-  Búl she?

-  Búl ýlken oramaly, - dedi. Búryn sondy eki oramal kiygendi tek namaz oqityn әielderden kórgen bolatynmyn. Taghy da moldagha qarap:

-  Sonda búl hidjap siyaqty bolady ma? Nege eki oramal? – dep edim.

-  Iya, qaytqan әiel adamnyng kiyiminde osylay boluy kerek, - degen jauap alghanda.

-  Mәssaghan, sonda ómir boyy oramal taqpasang da, ólgennen song bәribir taghady eken ghoy iyә, – dep úzaq oigha kirip kettim. Auyl moldasy mening týrime qarap, qysynqy kózin jymityp sәl ghana jymyndap kýldi de, basyn eki ret tómen iyzedi.

Osy sәtte Alla mening kózimdi taghy bir aqiqatqa jetkizgendey boldy. Oi, qúdireti sheksiz, Alla!

Sodan beri osy bir maqalany jazghangha deyin meni bir oy mazalap tynyshtyq bermedi. Býgingi kýni qoghamda qyzu talqygha salyp, osy bir qyz balasynyng basyna japqan oramalgha ashyq qarsy bolyp jýrgen Qazaqstan Respublikasy Ádilet ministrining orynbasary – Zәuresh Baymoldina, Bilim jәne ghylym Viyse-ministri – Elimira Suhamberdiyeva jәne basqa da sol siyaqty mektep basshylary oramaldy (hidjap) әielding eki ómirlik kiyimi ekenin biler me eken?

Qonyspaev Jandos Abumutaliyfúly

Abai.kz