Mektep formasynyng baghasy ortasha statistikalyq tútynushynyng materialdyq mýmkindikterin negizge ala otyryp, әleumetke baghyttaluy tiyis.

Mektep formasy  turaly әngimeler әdette oqu jyly bastalar aldynda qylang beredi. Al, biylghy jyly búl mәselege erteleu qozghau salynyp otyr.  Onyng sebebi  de joq emes, osy uaqytqa deyin mektep formasyn negizinen týrikterdin, qyrghyz ben qytaydyng óndirushilerinen satyp alyp keldik. Ózge elden satyp alu – sol elding ekonomikasyn bayytugha ýles qosu degen sóz. Sol sebepti biyldan bastap mektep kiyimin óz tiginshilerimizding óndiruine mýmkindik berilgeli otyr.

Alayda, mәsele taghy da sol qarajatqa kelip tireledi. Aytalyq, Almatydaghy qara bazarda qytay, qyrghyz formalary 5-8 myng tenge shamasynda satylyp keldi. Al, almatylyq «Angelher», «Glasman», «Erke-naz», «Symbat»  firmalarynyng mektep formalary 10-25 myng tenge tónireginde. Álbette,  otandyq ónimdi satyp alghyng kelip, qansha jerden patriot bolsang da, qaltana qaray kósiletining ayan. Mine, sodan da qytay men qyrghyz ónimderi bizding tauarlardyng jolyn bógeydi. Otandyq tiginshiler tikken formalardyng kóbi ótpey, sórede qalady.

Degenmen, osy olqylyqtyng ornyn toltyru qadamdary qolgha alyna  bastaghan synayly. Biylghy jyldyng qantar aiynda Qazaqstanda orta bilim beretin úiymdargha arnalghan mindetti mektep formasy turaly talaptar maqúldanghan bolatyn. Qújatqa QR «Atameken» Últtyq kәsipkerler palatasynyng mektep formasyn otandyq óndirushilerden satyp alu turaly úsynysy engizildi. Palata sarapshylary mektep formasymen qamtamasyz etuge dayyn tigin kәsiporyndarynyng bazasyn qúrdy. Sonyng biri – Kókshetau qalasyndaghy  №1 mektepte ótken kezdesu barysynda tiginmen ainalysatyn alty kәsiporyn birdey mektep formasyn tiguge dayyn ekendikterin mәlimdedi.  Mekteptegi kezdesuge jalpy bilim beru úiymdarynyng ókilderi men ata-analar, kәsipkerler qatysty.

Kәsipkerler dayyndap kelgen mektep formasynyng ýlgilerin jas modelider sahnagha shyghyp tanystyrdy.

 «Dias» tigin fabrikasy» JShS diyrektory Hasen Qajybaevtyng aituynsha, búl bastamany óndirushiler birden qoldaghan, alayda olardyng ózderi ortasha statistikalyq tútynushynyng materialdyq mýmkindikterin negizge aluy kerek.  «Qazirgi naryqtyq jaghdaylarda bir jiyntyqtyng baghasy shamamen 10000 tengedey boluy tiyis», – deydi ol.  

Oblystyq Bilim basqarmasy úsynghan mәlimetterge sәikes, 2016-2017 oqu jylynda audan boyynsha mektep formasyna degen qajettilik 86 231 toptama bolsa, oblys ortalyghynda 13 myngha jetedi. Býginde oblysta 26 óndirushi oqushylargha arnalghan formalyq kiyim tiguge júmyldyrylghan.

Mektep oqushylaryna arnalghan kiyim formasyna qoyylatyn bir talap -  birynghay boluy. Osy túrghyda  «Júmaghúlov M.S.» jeke kәsipkerligining basshysy Aida Múhamedjarova: «Týsi men ýlgisi bir-birinen qatty erekshelenbeui kerek. Búl kez kelgen dayyndaushygha ynghayly bolady», - deydi.  

Elimizde 2,5 millionnan astam mektep oqushysy bar. Endeshe, 2,5 mln balany otandyq tiginshiler kiyindirse, búl otandyq ónimdi qoldau әri ekonomikagha qosylghan ýles emes pe? Oghan sol tigin firmalarynda júmyspen qamtylghan adamdardy qosynyz. Áriyne, ol ýshin mektep kiyimi sapaly, ortasha statistikalyq otbasy ýshin qoljetimdi  boluy mindetti. Olay bolsa, otandyq tigin kompaniyalarynyn  búl mindetting ýdesinen shyghuy ózderine baylanysty  der edik.

Abai.kz