Senbi, 21 Qyrkýiek 2024
Qogham 4887 0 pikir 19 Nauryz, 2015 saghat 00:28

BES JAPON, BAUYRJAN JÁNE «BOLAShAQ» BAGhDARLAMASY

Sonau on toghyzynshy ghasyrdyng alpys ýshinshi jyly. Japon elinde tórtkil dýniyeden oqshaulanyp, syrttan kirgizbeytin, elden shygharmaytyn, eger ketkenderdi bilip qoysa ólim jazasyna kesetin bir qatigez zaman ornapty. Biraq kýnderding kýni arman qughan tepse temir ýzetin japonnyng bes jigiti mynanday nartәuekelge bel baylaydy. Aghylshynnyng sauda firmasy kemesining olarmen kelisip, jaghalaugha kelgenin paydalanyp, aghylshyn tenizshilerining kiyimin kiyip, jasyrynyp shetelge attanady. Sodan 135 kýn boyy aldymen - Shanhaygha, Shanhaydan - Londongha kememen jýzip, aqyry esen-sau jetedi. Úlybritaniyanyng Viktoriya hanzadasy biylegen tústa aghylshyndar kýnshyghys elinen kelgen beseudi jyly qabyldap, birden uniyversiytet kolledjine oqugha qabyldaydy. Arada bes jyl ótip, oqudy bitirip, maman bolyp shyqqan bes japon eshtenege qaraylamay tughan eline qaytady. Japoniyagha kelgende zaman ózgergen eken. Bes jigitke ózderining qabilet-qarymyn kórsetuge danghyl jol ashylady. Olar bilek sybana talantymen tәnti etip japon Ýkimetining qúramyn jasaqtaugha belsene kirisedi. Beseuding biri - Ito Hirobumy 4 ret Japoniyanyng premier-ministri, 2 ret ishki ister ministri, bir-birden әdilet jәne syrtqy ister ministri qyzmetin atqarady. Eng bastysy - Japon Konstitusiyasynyng avtory jәne Geno imperatorynyng eng jaqyn kenesshilerining biri bolady. Al Inoue Kaoruda Ýkimet qúramynda qoghamdyq júmys, syrtqy ister jәne eginshilik ministri qyzmetterinde bolady. Al Eno Kinsuke últtyq valuta engizuge qatysyp jәne Osakodaghy moneta jasaytyn saray soqtyrghan. Inoue Masaru japoniya «temir jolynyng әkesi» atanady. Beseuding songhysy Yamao Edzo keme jasaytyn kәsiporyndy basqaryp, odan song injenerlik kolledjder, sonday-aq zaghiptar mektebin ashady. Búlardy kórip Japoniyadan taghy 15 adam Londongha attanady. Arada birneshe jyl ótkennen keyin japondyq kóptegen jastar Kembridj jәne Oksford uniyversitterining oqyp, elge oralyp jatty. Sol jastardyng qajyr - qayratymen reformatorlyq izdenis - әreketterining arqasynda qaranghy artta qalghan Japoniya әlemdegi eng ozyq tehnologiyalyq derjavagha ainaldy.
...Elimiz təuelsizdik alghannan keyin Elbasy asa súnghylalyq tanytty. Bәsekelestikke qabiletti últ qalyptastyru ýshin asa manyzdy sharalardyng biri - halyqaralyq «Bolashaq» stependiyasyn taghayyndaugha Jarlyq shyghardy. (1993 j.) El ekonomikasyna reformalardy tiyanaqty jýrgizu maqsatynda dostastyq elderding tarihynda túnghysh ret qazaq eli talantty jastardy shetelde bilim alugha jiberdi.

Ál-әzir nәtiyjesi: Alghashqy on jylda (1994-2004 j.j)  785 student shetelde oqysa, baghdarlama iske asyrylghan jiyrma jylda 10 025  shәkirtaqy taghayyndaldy. Onyng ishinde 6 015 maman ekonomikanyng naqty sektorlarynda júmys isteude.

Al biylikke qoly jetkenderding ishindegi kórnektisi - 1994-1998 jyldarda Federativti Germaniya respublikasynda «Bolashaq» baghdarlamasynyng stiypendiaty bolghan Bauyrjan Baybek - «Núr Otan» partiyasy Tóraghasynyng birinshi orynbasary.

Janúzaq AYaZBEKOV.

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alashorda

IYdey Alasha y sovremennyy Kazahstan

Kerimsal Jubatkanov 2401