Qazannyng biri me, ekisi me eken, «Miyr» telearnasyn kórip, «mәz» bolghanym... Bizding arnalardan adam túshynatyn aqparat tappay otyrghanda, Batikanyng baspasóz mәslihatyn tikeley efirden translyasiyalap jatyr. Batika degenimiz, Belarusi basshysy A.Lukashenkonyng shartty atauy ekeni belgili shyghar. Sondaghysy, Reseyding guberniya, aimaq, avtonomiyalarynan shaqyrylghan jýzden astam jurnalisti Minskide meyman qylyp syilasa kerek. Esesine, olar da dilmәr Batikagha dittegen súraqtaryn qoyyp, tórt jarym saghattay súhbat qúrdy. Lukashenkogha da keregi osy bolatyn. Oilary jinaqy, sózderi salmaqty shyqty. Ángime auany ózine qarsy jasalghan aqparattyq shabuylgha aughanda, preziydent «Lukashenkony soqqygha alu» turaly búiryqty tikeley Dmitriy Medvedevting ózi berdi», - dep naqtylady. «Qazirgi qarym-qatynasymyz nashar, búdan da jaman bolmasa jarar edi... Meni qaralaghan eshqanday da aqparat qúraly emes, Medvedevting komandasy, - dey kele, Batika - Búl komanda Mintemir Shәimiyevti yghystyrdy, Múrtaza Rahymovty qyzmetinen aldy. Balasyna, әieline tiyisti me, әiteuir ketirdi. Lujkovqa qarsy lang da solardyng tirligi. Endi mine, meni de tizerletkisi keledi».

Qazannyng biri me, ekisi me eken, «Miyr» telearnasyn kórip, «mәz» bolghanym... Bizding arnalardan adam túshynatyn aqparat tappay otyrghanda, Batikanyng baspasóz mәslihatyn tikeley efirden translyasiyalap jatyr. Batika degenimiz, Belarusi basshysy A.Lukashenkonyng shartty atauy ekeni belgili shyghar. Sondaghysy, Reseyding guberniya, aimaq, avtonomiyalarynan shaqyrylghan jýzden astam jurnalisti Minskide meyman qylyp syilasa kerek. Esesine, olar da dilmәr Batikagha dittegen súraqtaryn qoyyp, tórt jarym saghattay súhbat qúrdy. Lukashenkogha da keregi osy bolatyn. Oilary jinaqy, sózderi salmaqty shyqty. Ángime auany ózine qarsy jasalghan aqparattyq shabuylgha aughanda, preziydent «Lukashenkony soqqygha alu» turaly búiryqty tikeley Dmitriy Medvedevting ózi berdi», - dep naqtylady. «Qazirgi qarym-qatynasymyz nashar, búdan da jaman bolmasa jarar edi... Meni qaralaghan eshqanday da aqparat qúraly emes, Medvedevting komandasy, - dey kele, Batika - Búl komanda Mintemir Shәimiyevti yghystyrdy, Múrtaza Rahymovty qyzmetinen aldy. Balasyna, әieline tiyisti me, әiteuir ketirdi. Lujkovqa qarsy lang da solardyng tirligi. Endi mine, meni de tizerletkisi keledi».

Búdan keyingi súraqtargha jauabyna da Batika esh bógelmedi. «A», «B» dep bóliktep, argumentpen túzdyqtady. Ásirese, «Zang diktaturasyn qalay ornatasyz?» degen súraqqa bergen jauaby únay ketti. Búl orayda Lukashenko: «Zandy oryndatuda asqan sheberlikting qajeti shamaly. Ony bir gharyshtyq dengeyge deyin әsireleuge de bolmaydy. Barlyghy óte qarapayym. Bәrin ózinnen bastau kerek. Zandy qalay oryndasan, basqalar da saghan qarap, boy týzeydi. Sonymen birge, zannyng kýshi jetpegen jerde morali men әdildik ýstemdik etui tiyis. Zanda jazylmaghan jerdi әdil payymgha salyp kóru kerek», - dedi. Ynghaysyz saualgha kelgende, ynyrsymady. Mysaly, Ontýstik Osetiyanyng tәuelsizdigin tanu turaly súraqqa kelgende, ol «Ony nege Belorussiyadan súray qalasyzdar? Osetiyanyng tәuelsizdigin qaydaghy bir araldar toby, alystaghy elder tanysa, tanyp jatyr. Biraq, bizding manayda ony Reseyden basqa kim tanydy? Sondyqtan, jan-jaghymyzgha qaraylap otyrmyz. Batys bar. Euroodaq bar. Solardyng ynghayyna qarap degendey... ary ketkende, mýmkin Resey basshylyghy osyny qalap otyrghan shyghar. Al, biz múnday túzaqqa onay týse qoymaymyz», - dep qasqaya qaldy. Kedendik Odaqqa kelgende, «bizding mýddemiz әli eskerilmey otyr, Reseyding degeni bolyp túr» degen synayda sóz aitty. Al, Belarusi elindegi kezekti preziydent saylau turaly súraqtan Batika: «Lukashenko lauazymyn balasyna qaldyryp ketedi» degen sózding bәri beker. Ol jayynda oilamanyzdar. Men preziydenttikke әbden toydym... Keybireuler preziydenttikti patshalyq etu dep oilaytyn shyghar, al men ýshin búl óte auyr hәm kónilsiz júmys. Men óz balalarymnyng Belorussiya basshysy bolghanyn qalamaymyn! Osy jetedi... men ketsem, abyroymen ketemin. Taghy bir aitarym, preziydent retinde qalyptaspaysyn, preziydent bolyp tuasyn», - dep qútyldy.

Aleksandr myrza baspasóz mәslihatyn qorytyndylay kele, «Bizde, әriyne mәseleler bar. Nashaqor da, alqashtar da jetkilikti. Biraq, Reseydegidey bardak joq bizde... Eng bastysy, kartop ósiruden auyldyng әleumettik damuyna deyin barlyq joldy bilemiz... Biz ketemiz, al halyq qalady. Medvedev te, Lukashenko da uaqytsha túlghalar. Bizding qatelikti halyq týzemeui tiyis. Búl eki tuys halyqtyng emes, túlghalardyng arasyndaghy qaqtyghys», - dep, qadap-qadap aitty. Bylayghy júrt oghan «isti tilmen sheshetin sheshen, әkki populist» dep syrtynan bagha qoyyp jatady. Biraq, onyng birinshi qazandaghy sózine sýisingen adam az bolmady-au, shamasy. Rasynda, biz ony Resey BAQ-ynyng «súmyray etip kórsetu» sayasatynan tughan dýniyelermen bilip keldik. Batikany múrnynyng astynan sóileytin ynjyq, orys dese, ojarlana qalatyn, mәmilege qynbaytyn qiqar dep tanydyq. Jaraydy, búny kórshimizding aqparattyq sayasaty dep bileyik. Biraq, myna bizge ne joryq? Biylikke býiregi búrghan basylym bolsyn, arna bolsyn, Lukashenkony sayqymazaq qylyp, Mәskeuding «shaynap bergen» aqparatyn jútqyzyp keledi.

Jalpy, aqparattyq sayasat degenimiz - әrbir azamattyng aqparat alugha degen konstitusiyalyq qúqyn qamtamasyz etuge baghyttalghan memleketting sayasi, qúqyqtyq, ekonomikalyq is-sharalar kesheni. Anyqtamada solay deydi. Qazaqstanda sol qúryghyr aqparatty tek birjaqty, synar pozisiyada berip kele jatqanyn qúqyghymyzdyng taptaluy dep qarasaq, jaray ma? Jaraydy. Ásirese, halyqaralyq ahualgha, kórshi elder arasyndaghy klimatqa kelgende, aqparat ataulynyng deni Mәskeuding soryp tastaghan mәmpәsii bolyp shyghady.   Mysaly, Mәskeu meri Yu. Lujkovtyng qyzmetinen ketkenin de bas arnalarymyz Kremliding kózimen sholghanday әser qaldyrdy. Sol traktovka, sol saryn.. Saakashviliydi de «batysshyl, býldirgi, ne istep, ne qoyghanyn bilmeytin bireu» dep tanyp jýrsek, onda da Resey baspasózining yqpaly bar. Saakashviliydi sózben soyghandar onyng qúqyqtyq reformasyna kelgende, sóz tappay qaldy ma? Maqtay da almaydy. Al, biz sol orystyng maqamynda qalyng qazaqtyng sanasyn qalyptastyryp kelemiz. Qysqasy, әli de kórshimizding aqparattyq arbauynan aiygha almay otyrghan jayymyz bar. Ras, Lujkovty, Lukashenkony, Saakashviliydi atqa teris otyrghyzdy dep, Resey arnalaryna renjy almaymyz. Olargha qoghamnyng solay oilaghany qajet. Aqparattyq sayasatyn «adal» jýrgizip otyr. Al, Qazaqstan... әlemge kórshining kózildirigin súrap alyp, qarap otyrghan siyaqty. Orystyng dosy bizding de dos. Onyng jauy - bizding jau. Sonda, dos pen qasymyzdy bireu ajyratyp beru ýshin tәuelsizdikti alyppyz ba? Bizding adamgha aliternativa, balama aqparat kerek. Qisayyp ketken kózqaras prizmasyn týzeu kerek. Kerek, kerek... endi osyny mýddeli organdar kýntizbesinen qashan kóredi ekenbiz? Sebebi, qazaq qoghamynyng súranysyn mýddesin mәpelegen Mәskeu «materialy» qanaghattandyra almaydy.

«Halyq sózi» gazeti, №18