Jaqyn arada Din isteri jәne azamattyq qogham ministri N.B. Ermekbaev jurnalisterge bergen súqbatynda elimizde jekemenshik mektepterding ashyluyna qoldanystaghy zannamalar boyynsha qanday da bir kedergi joq dep sanaytynyn mәlimdedi.

Osydan keyin keybir BAQ qúraldary men jekelegen azamattar әleumettik jelilerde osy aqparatty dúrys týsinbesten, jekemenshik mektepter diny negizde oqyta alady degen pikir tarata bastady.

Búl shyndyqqa janaspaytyn aqparat ekenine nazar audarghym keledi.

Birinshiden, Din isteri jәne azamattyq qogham ministri N. B. Ermekbaev osy sózi arqyly hidjab kiyetin ata-analardyng memleket tarapynan bilim alugha qatysty qosymsha balamaly núsqa úsynuyn talap etip jatqandyghyn eskere otyryp jekemenshik mektepterdi ashudyng mýmkindikterin qaraugha bolatyny turaly pikirin aitty.

Ekinshiden, qoldanystaghy zannamalarda jekemenshik mektepterding ashyluyna kedergi joq degenimen, onday mektepterde tek qana dindar qyzdar ghana oqidy dep aitpady. Sebebi, zannamalargha sәikes kez kelgen oqushy qyz túrghylyqty jeri boyynsha ornalasqan bilim oryndarynda oqugha qúqyly. Olardy oramal taghatyndar jәne oramal taqpaytyndar dep bóluge bolmaydy.

Ýshinshiden, jekemenshik mektepterde qyzdar oramalmen sabaqqa kele alady degen joq. Kerisinshe, múnday mektepterde de «Bilim turaly» zangha sәikes Bilim jәne ghylym ministrining 2016 jylghy 14 qantardaghy №26 bekitilgen búiryghynyng talaptary orta jәne jalpy orta bilim beru, mamandandyrylghan jalpy bilim beru jәne arnayy oqu baghdarlamalaryn jýzege asyratyn kez-kelgen oqu oryndaryna birdey qatysty.

Taghy bir balama retinde qashyqtan bilim beru tәsilin zertteuge bolatynyn bildirdi.

Múqiyat qaraghan adam Ministrding osy eki tәsildi taghy da zertteu kerek ekendigine nazar audarghanyn, yaghni, mindetti týrde sheshiledi dep aitpaghanyn angharar edi.

Sondyqtan, keybir dindar azamattardyng Ministr Núrlan Bayúzaqúlynyng osy sózderinen keyin ózderining qoyghan talaptaryn oryndatqanday etip kórsetuleri týsiniksizdik tudyrady.

Osyghan oray, jekemenshik mektepter ashylghan kýnning ózinde olardyng bilim beru baghdarlamalary Bilim jәne ghylym ministrligi bekitken talaptargha say boluy kerek. Sonday aq, sabaq beretin ústazdargha qoyylatyn talaptar da oqytushylardyng biliktiligine qaray rettelui kerek. Jәne de onday mektepterde de qyz-balalardyng sabaqqa oramal taghyp keluine jol berilmeydi.

Eshqanday diny komponentter oqytylmaydy jәne tek qana dindarlardan qúralmaydy. Sonday aq. Ministrlik jekemenshik mektepter ashylghan jaghdayda, sonday bilim beru mekemesinde oqimyn degen qyz balalargha shekteu qoyyluy mýmkin dep sanaydy. Mysaly, tek 9-shy synypty bitirgen song ghana qabyldanuy mýmkin. Oghan deyin memlekettik bilim beru mekemelerinde oquy tiyis.

Sonymen qatar, jekemenshik mektepterdi salu azamattardyng nemese jekelegen kәsipkerlerding ózderining qarjysyna alynuy oryndy bolady.

Osyghan qosymsha, taghy bir mәselege nazar audarghym kelip otyr. Eger qyz balalar 1-shi synyptan bastap bólek oqityn bolsa olar qoghamnan oqshaulanyp, jatyrqap qaluy mýmkin. Nәtiyjesinde, keleshekte qoghamnyng tolyqqandy mýshesi bolyp qalyptasuyna keri әseri bolady. Sonymen qatar, qyz balalar men er balalar bólek oquy mýmkin bolghanymen, búl mindetti týrde 1-shi synyptan bastap bólek oqugha bolady degendi bildirmeydi. Mysaly, olargha tek 9-shy synyptan keyin ghana bólek mektepte oqularyna rúqsat berilui mýmkin. Memleket onday talaptardy qoya alady.

Halyqaralyq tәjiriybelerdi alyp qaraytyn bolsaq, kóptegen damyghan elderde jekemenshik mektepter jәne qashyqtan oqytu tәjiriybesi bar ekenin kóruge bolady. Evropa elderinde jekemenshik mektepter bolghanymen ol jerlerde әrtýrli din ókilderining balalary bilim alyp jatady.

Jalpy, mektepterde oramal nemese hijab kii syrtqy kórinister boluymen qatar, diny talaptardy ýstem etuge úmtylystyng kórinisi bolyp tabylady. Al, Konstitusiyada bizding elimiz zayyrly memleket bolyp tabylatyndyghy atap kórsetilgen. Zayyrly memlekette zang diny talaptardan joghary túrady. Sondyqtan, әleumettik qarym-qatynastar, onyng ishinde bilim beru, densaulyq saqtau, otbasy jәne neke instituttary diny normalarmen emes, zayyrly memleketting zannamasymen retteledi.

Al, oramalyn sheshpeymin degen qyz balalar balamaly núsqa retinde medreselerde oquyn jalghastyrularyna eshqanday kedergi joq. Onyng ózinde, olar 9-shy synypty bitirgen song ghana bolulary kerek. Qazaqstan Respublikasynyng «Diny qyzmet jәne diny birlestikter turaly» Zanynyng 3-babynda da diny bilim beru úiymdaryn qospaghanda, Qazaqstan Respublikasynda bilim beru men tәrbiyeleu jýiesi din men diny birlestikterden bólingen jәne zayyrly sipatta bolady dep kórsetilgen.

Balghabek Ábdiqayymúly Myrzaev, QR Din isteri jәne azamattyq qogham ministrligi Din isteri komiyteti tóraghasynyng orynbasary

Abai.kz