Jaybergenge jauap. Ózine -ózi qarsy...
Qúrmetti oqyrman! Kýni keshe ghana «Abai.kz» aqparattyq portalynda qostanaylyq avtorymyz Jaybergen Bolatovtyn «Qostanaydyng «qojasy» Arhiymed ne deydi, el ne deydi?» atty maqalasy jariya boldy. Osyghan oray, býgin redaksiyamyzgha Qostanaydaghy oblystyq «Qostanay tany» gazetining Diyrektor-Bas redaktory Janúzaq Ayazbekovtyng jauap haty kelip týsti.
«Abai.kz» aqparattyq portaly erkin aqparat alany. Múnday oy jarystyryp, pikir talastyrugha әrkim qúqyly. Osy maqsatpen biz Janúzaq Ayazbekovtyng maqalasyn jariyalap otyrmyz.
Redaksiya
2018 jylghy 21 qarashada jaryq kórgen Jaybergen Bolatovtyng «Qostanaydyng «qojasy» Arhiymed ne deydi, el ne deydi?» maqalasyn oqyp, bizge qatysty bolghan song ýndemey qaludyng retin tappadyq.
Maqalada avtor oblys әkimining Astanagha baryp, ortalyq kommunikasiyalar qyzmetining baspasóz ortalyghynda esep beru kezinde әkim ózining atyna bir top adamnyng atynan ótinish-hat kelgendigin, sol ýshbu hatta oblys atauyn Qostanaydan Torghaygha auystyru jayy aytylghandyghyn, biraq oblys basshysy ózining búl ózgeriske qarsy ekendigin qadap aitty dey kele: «Múnysyn, biz әriyne, teris uәj dep aita almaymyz. Shyndyghynda da Qostanay da ejelgi Torghay sekildi tarihy atau, qasiyetti ólke, qazaqtyng da taghy bir kiyeli jeri. Bir qazaqy atty ekinshisimen auystyrghanda ne útamyz?» -dey kele: «Alayda osy orayda bizding kókeyimizde talay saual qaldy. Birinshiden, biz osy hat turaly nege Astanadan estiymiz? Búl endi kýnde aitylatyn ósegimiz emes, oblysymyzdyng belgili-belgili túlghalary qol qoyghan asa manyzdy dýnie desek, artyq aitpaspyz. Endi nege ony oblysymyzdaghy mandayymyzgha bitken jalghyz ghana qazaq tilindegi «Qostanay tany» gazetine basyp, dýiim júrtty habardar etpeske? Mýmkin, sonda biz atalmysh hattaghy aitylghan uәjderdi ózimiz úghynyp, taldau jasar ma edik? Múny sonsha qúpiya ústap, júrttan jasyrudyng astarynda qanday syr jatyr?» degen aiyptaularyn kóldeneng tartady.
Bizding tanqalghanymyz – Jaybergen Bolatov myrzanyng búdan әri óz maqalasynda bizding gazetimizdi tilge tiyek ete otyryp, jansaq aityp, әdiletten attap ótetini jәne óz oiyna ózi qarsy shyghatyny.
Aytayyq, jansaq deytinimiz – biz de kórdik, әkim Astanadaghy brifingte ótinish-hat haqynda moderatordyng qoyghan súraghyna bola jauap berdi. Áytpese búl saualdy Astana otyryp qozghaudy maqsat tútpaghany anyq. Búl bir.
Ekinshiden, múnday ýshbu hat sol kýni bizding redaksiyamyzgha da kelip týsti. Tәrtip-tәjiriybe boyynsha múnday újymdyq hat ras- ótirigin tekserip almay jaryqqa shyqpaydy. Kónilge sekem alghanymyz kompiuterde terilgen hatta adamdardyng aty-jóni, lauazymy jazylghanymen, birde - birining qoyghan qoly joq. Súrastyrdyq, tekserdik. Qol qoyghandardyng jartysy hatty estigeni bolmasa, quattap qol qoymaghany, olar әngime etilgenmen hat jazugha kelispegenin aitty. Hatta osynday shiykilik bar.
Onyng ýstine biz de Jaybergen aghamyz jazghanday «Shyndyghynda da Qostanay da ejelgi Torghay sekildi tarihy atau, qasiyetti ólke, qazaqtyng da taghy bir kiyeli jeri. Bir qazaqy atty ekinshisimen auystyrghanda ne útamyz?» degen sekildi oida boldyq. Endeshe, joq jerden mәsele oilap tauyp, ónbeytin dau tudyryp, sýttey úiyp otyrghan aghayyndardyng arasyna jik saludyng qanday qajeti bar?
Biraq Jaybergen myrza múny әngime etuding artyq ekenin, әkimning ústanymyn dúrys dey otyrsa da,osy ótinish- hatty qayta týrtpektey jóneledi. Jol-jónekey әkimdi «ózi qúryltayshy bolyp tabylatyn jalghyz gazetimiz— «Qostanay tanyna» bas súghyp, esigin ashpaydy» dep kina taghady. Basqa oblystan mysal keltirip, onda gazet basshysyn shaqyryp alyp, jaghdayyna qanyghyp, qanday kómek qajettigin súrap otyrady degendi aityp kýiinedi. Búl – qate pikir.
Oblys әkimi A.Múqambetov kelgeli 3 jyldan asty, basqa-basqa, bizdi, oblystyq gazetti nazardan tys qaldyrghan emes. Jay-kýiimizdi ýnemi súrastyryp, qajet kezinde kómek kórsetip, qoldap otyrady. Bas redaktor retinde oblys әkimine kirgenimde sheshusiz qalghan birde-bir gazet mәselesi joq. Búl maghan ghana emes, jalpy ónirdegi baspasóz basshylary ýshin oblys әkimining esigi qashanda ashyq ekeni ayan.
Jalpy maqala avtorynyng «Múny sonsha qúpiya ústap, júrttan jasyrudyng astarynda qanday syr jatyr?» deui de artyq. Bile bilse, brifingten búryn-aq búl ýshbu hat әleumettik jelilerdi sharlap, týrli sayttarda, keyin respublikalyq «Qazaq», «Ayqyn», «Týrkistan» basylymdarynda jaryq kórdi. Halyq kózi kóregen, mynau qisyndy dýnie bolsa osy kýnge deyin-aq des bermey keter edi. Áleumet oghan mәn bergen joq. Mәn bermeytini, Jaybergen myrza: «Hatty úiymdastyrushylardyng әlgilermen telefon arqyly habarlasyp, kelisimin aluy mýmkin. Sosyn syrtynan qol qoyyp jibergen de bolar»- dep ózi jónsizdikke iytermelegen, asyghys tughan shalaghay tújyrym. Áytpese Torghay da, Qostanay da qazaq ýshin tarihy qúndylyghy bar atau. Birin ósirip, birin óshirgennen últymyzgha tiygizer payda joq.
Alayda búl atau auystyrudy jónsiz degen әkimge, Jaybergen әriptesimiz «teris uәj dep aita almaymyz», «Sheshimi onsyz da belgili osynau qisynsyz mәsele» dep doghara saludyng ornyna, dәl osy oidyng tónireginde tәptishtep, әkimning auzynan shyqqan әr sózding astarynan «syr» izdep, ózine-ózi qarsy shyqqanyn biz de týsinbey qaldyq.
Janúzaq Ayazbekov
Qostanay oblystyq «Qostanay tany»
gazetining Diyrektor-Bas redaktory
Abai.kz