Qazaqstannyng qay aimaqtarynda joghary bilim eng qymbatqa týsedi, balanyng bilim aluyna qordy qashan jinap bastaghan dúrys jәne múny qalay jasaugha bolady.

Jyl sayyn jýz myndaghan qazaqstandyq joghary synyp oqushylary bolashaqta kim bolamyn jәne qay uniyversiytetke oqugha týsemin degen kýrdeli tandau aldynda túrady. Kóp nәrse: bolashaqta enbek naryghynda súranysqa ie bolu, enbekaqy mólsheri jәne mansaptyq perspektivalar naq osy sheshimge baylanysty bolady.

QR statistika jónindegi komiytetining derekteri boyynsha, 2018 jyly qazaqstandyq joghary oqu oryndaryna 163 336 adam oqugha týsken. Al barlyghy ótken jylda elimizde 542 258 student boldy. Talapkerler arasyndaghy eng tanymal mamandyqtar halyqaralyq qúqyq, qarjy, ekonomika jәne qúqyqtanu boldy. Alayda songhy birneshe jylda IT salasymen, baghdarlamalaumen, derekterdi taldaumen, robototehnikamen, genetikamen baylanysty mamandyqtargha qyzyghushylyq qatty artty.

Qazirgi uaqytta elimizde 124 joghary oqu orny júmys isteydi, olardaghy oqu qúny aitarlyqtay qatty ózgeshelenedi. «Freedom Finance Life» ómirdi saqtandyru kompaniyasynyng mamandary ashyq kózderden jәne qazaqstandyq joghary oqu oryndarynyng qabyldau komissiyalarynan alynghan derekterdi taldap, bakalavriatta bir jylghy oqu qúny boyynsha QR aimaqtarynyng reytingin qúrastyrdy.

«Ortasha eseppen alghanda, qazaqstandyq uniyversiytet bakalavriatyndaghy bir jyldyq oqu student ýshin 396 307 tengege ainalady, - dep mәlimdedi «Freedom Finance Life» ómirdi saqtandyru  kompaniyasynyng Basqarma tóraghasy Azamat Erdesov. – Tiyisinshe bakalavriattyng tórt jylyna 1 585 228 tenge tóleu qajet bolady. Kóptegen qazaqstandyqtar ýshin búl – jinau qiyngha týsetin ýlken soma. Ásirese joghary bilimning jyl sayyn 10-15%-gha qymbattap otyratyndyghyn eskeretin bolsaq».

Taldau nәtiyjeleri boyynsha, eng qymbat joghary bilim – Almaty qalasynda: múnda bakalavriattaghy bir jyldyq oqudyng ortasha qúny studentke 671 397 tengege ainalady. Tórt jylgha 2 685 588 tenge tóleuge tura keledi. Ayta ketu kerek, búl – almatylyq joghary oqu ornyndaghy oqudyng ortasha qúny ghana. Ontýstik astanagha elimizdegi barlyq joghary oqu oryndarynyng 33%-y tiyesili, sondyqtan qún aiyrmasy óte ýlken jәne jylyna 205 000 tengeden bastap 2 157 000 tengege deyin týrlenedi.

Reytingte Almatydan keyin Almaty oblysy men Astana túr. Búl aimaqtarda bakalavriattaghy bir jyldyq oqu ortasha eseppen alghanda tiyisinshe 542 216 jәne 532 384 tenge bolady. Búl rette bir jyldyq oqudyng eng jogharghy qúny – Almaty oblysynda 1 250 000 tenge jәne Astanada 1 000 000 tenge.

Reytingte olardyng sonynan Aqtóbe oblysy (jylyna 484 333 tenge), Soltýstik Qazaqstan oblysy (jylyna 450 000 tenge) jәne Shyghys Qazaqstan oblysy (jylyna 444 114 tenge) ilesedi. Qazaqstannyng barlyq aimaqtary boyynsha nәtiyjeler tómendegi kestede keltirilgen.

Rýstem Alamanov

Abai.kz