جوعارى ءبىلىمنىڭ قۇنى قانشا؟
قازاقستاننىڭ قاي ايماقتارىندا جوعارى ءبىلىم ەڭ قىمباتقا تۇسەدى، بالانىڭ ءبىلىم الۋىنا قوردى قاشان جيناپ باستاعان دۇرىس جانە مۇنى قالاي جاساۋعا بولادى.
جىل سايىن ءجۇز مىڭداعان قازاقستاندىق جوعارى سىنىپ وقۋشىلارى بولاشاقتا كىم بولامىن جانە قاي ۋنيۆەرسيتەتكە وقۋعا تۇسەمىن دەگەن كۇردەلى تاڭداۋ الدىندا تۇرادى. كوپ نارسە: بولاشاقتا ەڭبەك نارىعىندا سۇرانىسقا يە بولۋ، ەڭبەكاقى مولشەرى جانە مانساپتىق پەرسپەكتيۆالار ناق وسى شەشىمگە بايلانىستى بولادى.
قر ستاتيستيكا جونىندەگى كوميتەتىنىڭ دەرەكتەرى بويىنشا، 2018 جىلى قازاقستاندىق جوعارى وقۋ ورىندارىنا 163 336 ادام وقۋعا تۇسكەن. ال بارلىعى وتكەن جىلدا ەلىمىزدە 542 258 ستۋدەنت بولدى. تالاپكەرلەر اراسىنداعى ەڭ تانىمال ماماندىقتار حالىقارالىق قۇقىق، قارجى، ەكونوميكا جانە قۇقىقتانۋ بولدى. الايدا سوڭعى بىرنەشە جىلدا ءىت سالاسىمەن، باعدارلامالاۋمەن، دەرەكتەردى تالداۋمەن، روبوتوتەحنيكامەن، گەنەتيكامەن بايلانىستى ماماندىقتارعا قىزىعۋشىلىق قاتتى ارتتى.
قازىرگى ۋاقىتتا ەلىمىزدە 124 جوعارى وقۋ ورنى جۇمىس ىستەيدى، ولارداعى وقۋ قۇنى ايتارلىقتاي قاتتى وزگەشەلەنەدى. «Freedom Finance Life» ءومىردى ساقتاندىرۋ كومپانياسىنىڭ ماماندارى اشىق كوزدەردەن جانە قازاقستاندىق جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ قابىلداۋ كوميسسيالارىنان الىنعان دەرەكتەردى تالداپ، باكالاۆرياتتا ءبىر جىلعى وقۋ قۇنى بويىنشا قر ايماقتارىنىڭ رەيتينگىن قۇراستىردى.
«ورتاشا ەسەپپەن العاندا، قازاقستاندىق ۋنيۆەرسيتەت باكالاۆرياتىنداعى ءبىر جىلدىق وقۋ ستۋدەنت ءۇشىن 396 307 تەڭگەگە اينالادى، - دەپ مالىمدەدى «Freedom Finance Life» ءومىردى ساقتاندىرۋ كومپانياسىنىڭ باسقارما توراعاسى ازامات ەردەسوۆ. – تيىسىنشە باكالاۆرياتتىڭ ءتورت جىلىنا 1 585 228 تەڭگە تولەۋ قاجەت بولادى. كوپتەگەن قازاقستاندىقتار ءۇشىن بۇل – جيناۋ قيىنعا تۇسەتىن ۇلكەن سوما. اسىرەسە جوعارى ءبىلىمنىڭ جىل سايىن 10-15%-عا قىمباتتاپ وتىراتىندىعىن ەسكەرەتىن بولساق».
تالداۋ ناتيجەلەرى بويىنشا، ەڭ قىمبات جوعارى ءبىلىم – الماتى قالاسىندا: مۇندا باكالاۆرياتتاعى ءبىر جىلدىق وقۋدىڭ ورتاشا قۇنى ستۋدەنتكە 671 397 تەڭگەگە اينالادى. ءتورت جىلعا 2 685 588 تەڭگە تولەۋگە تۋرا كەلەدى. ايتا كەتۋ كەرەك، بۇل – الماتىلىق جوعارى وقۋ ورنىنداعى وقۋدىڭ ورتاشا قۇنى عانا. وڭتۇستىك استاناعا ەلىمىزدەگى بارلىق جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ 33%-ى تيەسىلى، سوندىقتان قۇن ايىرماسى وتە ۇلكەن جانە جىلىنا 205 000 تەڭگەدەن باستاپ 2 157 000 تەڭگەگە دەيىن تۇرلەنەدى.
رەيتينگتە الماتىدان كەيىن الماتى وبلىسى مەن استانا تۇر. بۇل ايماقتاردا باكالاۆرياتتاعى ءبىر جىلدىق وقۋ ورتاشا ەسەپپەن العاندا تيىسىنشە 542 216 جانە 532 384 تەڭگە بولادى. بۇل رەتتە ءبىر جىلدىق وقۋدىڭ ەڭ جوعارعى قۇنى – الماتى وبلىسىندا 1 250 000 تەڭگە جانە استانادا 1 000 000 تەڭگە.
رەيتينگتە ولاردىڭ سوڭىنان اقتوبە وبلىسى (جىلىنا 484 333 تەڭگە), سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى (جىلىنا 450 000 تەڭگە) جانە شىعىس قازاقستان وبلىسى (جىلىنا 444 114 تەڭگە) ىلەسەدى. قازاقستاننىڭ بارلىق ايماقتارى بويىنشا ناتيجەلەر تومەندەگى كەستەدە كەلتىرىلگەن.
رۇستەم الامانوۆ
Abai.kz