Bayaghyda bir rejisserding kino týsirilim alanyna bargham. Kinogha týsip jatqan akterlerding əjeptəuir tanymaldylyghy bar. "Hayuan, hayuan" dep aiqaylap, akterlerdi qúl sekildi kóredi. Bir akter sóz qaytara almaydy. Olar qorghansyz. Olar sol rejisserding ghana emes, jýiening qúrbany. Eger sóz qaytarsa, júmyssyz qalady. Sebebi, ol rejisserding biylikte krutoy dostary bar. Jylpyldap, jaghynyp solardy jaghalap jýredi. Ol olardyng tilin tabady. "Bas róldegi qyz jasandy oinaydy" dep edim, basym bəlege qaldy. Sózge kep qaldyq.
***
Qatemen jazatyn bir jurnalisti bilem. "Ol redaktorgha soghym əkep beredi, sol ýshin júmystan shygharmaydy" deytin biletinder. Ótirik-shynyn kim bilsin? Sol jurnalist kóterilipti. Tanghalatyn ne bar? Solardyng zamany ghoy. Búl biylikting manynda qanshama sauatsyz jýr emes pe? Sol jurnalisti bəri qúttyqtap jatyr. Olar da onyng sauatsyz ekenin biledi. Biraq eshkim "sen ol oryngha layyq emessin" dep aitpaydy. Esh bolmasa, qarsylyghyn qúttyqtamay kórsetpeydi. Sebebi, olar bireuding jaqsylyghyn bóliskennen búryn "bir kómegi tiyip qalar" dep oilaydy, ýmittenedi.
***
Biylikke barghan tanystarym bar. Kórgen jerde səlemimiz týzu. Jaryp bara jatqan bilimi, potensialy joq. Endi búl biylikke janyp týrghan jastar emes, orta dengeyli adamdar kerek sekildi. Solar kóp ótpey múrnyna esekqúrt kirip, adam tanymay qalady. Oiboy, bayghústar adammen kergip sóilesedi ghoy. Intellektisi tómen olar halyqtyng qamyn qaydan oilasyn? Olardyng dengeyi joghary bolsa, ózgerip shygha kelmes edi.
Qazir kóp jer janyp túrghan jastardy júmysqa alghysy kelmeydi. Qauiptenedi. Baghynbay ma dep qorqady. Kemshiligimdi, qateligimdi, ishken-jegenimdi asha ma dep qorqady. Jýie jaghympaz adamdardyng sanyn arttyrdy. Jaghympaz adamdardyng obrazyn jasady. Otandyq arnalarda ýndining tómen sortty serialyn qaptatyp, qazaqtyng intellektisin óltiru júmysymen ainalysty. Qazaqty qorqytyp-ýrkitip, qúldyq sana dengeyine týsirgisi keldi.
***
Adam qúndylyghy... Keshiriniz, bizding qoghamda adam tym qúnsyzdanyp ketti. Adamda qún qalmady. Ony atyp ketuge, basyp ketuge, janshyp ketuge bolady.
Jýie batpaqqa batqan. Sayasy elitany tútas ózgertpey, sayasy reformalar jasamay batpaqtan shygha almaydy-au jəne ózderi de shyqqysy kelmeydi. Sebebi, ýirengen jerleri, batpaqta jata beru ózderine únaytyn sekildi.
Men evolusiyalyq jolmen damyghandy qoldaymyn. Biraq biylik halyqpen dialog jasamasa, onda revolusiyadan basqa jol joq. Biylik qúldyraudyng songhy shegine jetti. Revolusiyany qalayyq, qalamayyq soghan ózi kele jatyrmyz.

Ayagýl Mantaydyng facebook paraqshasynan

 Abai.kz