"Qazaqsha jaqsy biledi ekensin" dedi bir qazaq...
"Qazaqsha jaqsy biledi ekensin" dedi bir qazaq. Quanu kerek pe, jylau kerek pe?
"Men qazaqpyn ghoy endi" dedim.
Tauda búlaqtyng bolatyndyghy siyaqty, ol búlaqtyng boyynda jayqalyp aghash, qúlpyryp gýl ósip, syldyrap su aghatyny qanshalyqty zandylyq bolsa, әr últtyng ózine tәn tili men dili boluy da sonshalyqty zandylyq qoy.
Aghylshyngha baryp aghylshynsha bilgenine, fransuzgha baryp fransuzsha bilgenine, orysqa baryp oryssha bilgenine tandanu bizding sanamyzda qanshalyqty absurd sanalsa, qazaq tilin biletin qazaqqa tandanu da sonshalyqty absurd sanalatyn kýn tusa ghoy shirkin.
Áriyne jetpis jyl myltyq tósep, tamaqqa qanjar taqap my shay prosesi jýrdi. Onyng saldaryn ketiru de onay emes. Biraq terezeni bir ash. Dalada XXI ghasyr, "halyqtar týrmesi" qúlaghan. Ol týrme tek key jandardyng basynda ghana jasap jatyr.
Qazir saghan til ýirenuge kedergi joq. Mýmkindik kóp. Kýnine 10 sóz jattasan, jylyna Ana tilinde 3650 sóz bilip shyghasyn. Bylaysha aitqanda tildi tolyq ýirenesin.
Miymyzda bir syltau bar. Ol biylik orys tilinde, qogham orys tildi degen. Biraq kýnine on sóz jattaugha biylik qolyndy baylap qoymaytynyn moyyndau kerek.
Qazaq tilining mәselesi biylikting qúzyrymen sheshilmeu kerek. Halyqtyng ishki yntasymen rettelui tiyis. Shyndap kelgende halyqtyng 80% qazaq tilinde sóilep ketse, Parlamentte shýldirlep, orys tilinde zang qabyldap otyrghan deputattar erten-aq memlekettik tilde zang qaray bastaydy.
Sayyp kelgende "Qazaq tili ýshin ne istedin?" dese, "Ana tilimdi jaqsy bilemin" dep jauap qatsang ol sening óz últyna qosqan ýlesin. Al qalghanyn biylikting ary men újdany sheshsin. Myng jyl búryn ólip qalghan tilin tiriltken evreyden kem emes shygharmyz.
PySy: Ózge tildi de ýirenu kerek.
Ashat Qasenghalidyng facebook paraqshasynan
Abai.kz
