«Lad» tóraghasynyng kózdegeni ne?
Postnazarbaev әngimesi orys BAQ eng ózekti taqyrybyna ainalyp otyr. Árbir joly Qazaqstandaghy orys últynyng qyspaqqa úshyrauy ýdep ketti dep zar qaghady. Tayauda Resey basylymdary tym asyra siltep, «Respublikalyq Lad slavyan qozghalysynyn» neni kózdeytinining arty ashylyp qaldy. Qozghalys tóraghasy Maksim Kramarenko ózining «Vesty Uzbekstangha» «KOGDA V KAZAHSTANE PREKRATITSYa «NEOBIYaVLENNAYa» VOYNA» atty súhbatynda qazaq elindegi orys jikshilderining neni qalaytynyn ashyp aitty.
Osy súhbattan angharylatyn reseyshilder qazaq tarapynan oryn alugha tiyis túraqsyzdyqty qalaydy eken. Átteng birinshi kezekte biylik auysuy barysynda últaralyq qarym-qatynasqa kólenke týspedi, Ukraina ssenariyi oryn alghan joq, -dep kýrsinedi Maksim Kramarenko.
Jana elbasy Qasym-Jomart Toqaevtyng eng iri etnikalyq azshylyq bolyp tabylatyn orystardyng kónilin ornyna týsirip, ýshtúghyrly tilding taza orys tildi mektepterding baghyn baylamaytyn aityp júrtty bir quantyp tastaghany iri jeniske parapar bolghandaghy sóz arasynda Maksim Kramarenko tarapynan jelpine auyzgha alynady.
Biraq, Maksim myrzanyng kónilin kýpti etip otyrghan dýnie songhy bes aida 11 myng etnikalyq orystyng Qazaqstannan óz tarihy otandaryna qonys audarghany eken. Búghan kinәli әriyne jogharghy bilim aludyng qymbatshylyghy men qazaq últshyldary. Songhylary Kenestik jәne Resey imperiyasy qaldyrghan jer-sulyq múradan arylugha tyrysyp, olardy tituldy últtyng jergilikti atauyna kóshirudi tezdete bastapty. Osy qazaqtar ústanyp otyrghan tarihy revansh orystardyng etnopsihologiyalyq ahualyna keri әser tiygizip otyr-mys. Osy bir jariyalanbaghan soghystyng kesirinen orystar amalsyz óz baspanalaryn tastap aua kóshudi bastan keship otyrghan jayy baryn Maksim myrza múnaya sóz etedi.
Búl jaghdaydy orystardyng keybireuleri hosh kórse, ekinshilerining búghan qabyrghasy qayysady eken, sondyqtan RF biyligi resey azamattyghyn berudi jenildetse bek jaqsy bolatyndyghyn algha tartady. Búny tezdetpese eldegi últaralyq jaghday ushyqqan jaghdayda orystar eki ottyng arasynda qalady-mys.
Týiin
«Respublikalyq Lad slavyan qozghalysynyn» tóraghasy Maksim Kramarenko qazaq elinde últaralyq qaqtyghys bolady degendi algha tartady. Osy әiteuir bir oryn alugha tiyis qaqtyghystan orystar tek RF azamatyghyn alyp qana aman qalady. Óitkeni, Resey biyligi Abhaziya men Osetiyagha kezinde orys tildiler qúqyghyn qorghaudy jeleu etip әsker kirgizgendey, endi qolynda reseylik pasporty bar orys tildilerdi qorghau ýshin qazaq jerin bóliske salamyz degen oidyng úshqynyn sezdiredi. Osynday bir sausaghyn býkken qozghalystargha tyiym salynatyn kez qashan tuady degen oigha qalasyn!?
Ábil-Serik Áliakbar
Abai.kz