Perzenthanada medbiykeler múny jerden alyp, jerge saldy. Olar múnyng ishki jansyryn úqsyn ba? Tórt qyzdan keyin shanyraghyna atústar keler dep kýtken-di. Jaratqan búl joly taghy kestetiger tartu etti. «Qyzdy boldyn, qúttyqtaymyn!» dep sýiinshi súraghan medbiykeni únatpay, suyq qarady da, tis jarmady. Sol ýnsizdik әlemine engen kýii teris qarap jatyp qaldy. Alghashynda aq halattylar aiqaylap, aqyl aitqan-dy. «Erteng seni baghatyn osy qyz bolady» dedi biri, endi biri «Qyzdyng kóp bolghany jaqsy» dedi. Áyteuir jas bosanghan anagha balasyn bauyryna beru ýshin jan jadyratar jaqsy sózderin aitysty. Biraq, «úldy bolmadym» dep renjigen әiel sәbiyine moyyn búryp qaramay jatty da qoydy. Birshama «bas auyrtar» aqyl aitqan dәrigerler sózderining zaya ketkenin týsinip, shynymen qapalana bastady. Sәby shyr-shyr etedi, anasy bas kóterer emes.

Bólmege kelgen bas dәriger:

- Ayala, ainalayyn, esindi ji. Balany úl-qyz dep bóluding qajeti joq. Aman-esen janyng qaldy. Qarashy, bópeng qanday sýp-sýikimdi! - dedi.

Ol solq-solq etip jylaghan kýii estimegendey jata berdi. Jyly sózge jany auyrmasyn sezgen dәriger qorqytugha kóshti.

- Eger balany qaramaytyn bolsan, onda perzenthanagha qaldyr da, ózing ýiine qayt. Balagha qosymsha sýt berip, ózimiz ósiremiz.

Áyel selt etpedi. Dәriger bólmeden shyghyp ketti. Ol ornynan túrdy. Dýnie esigin jana ashqan beykýnә perishte tәtti úiqynyng qúshaghynda. Dәrigerler jórgekke ayaq-qolyn tanyp tastapty. Sәbiyining betine qarap otyryp, ózine úqsastyq izdedi. «Búl da әkesine tartypty» dep ashuly kýii qayta jantaydy.

...Ózi jeti úldan keyin dýniyege kelgen jalghyz qyz. Jeti úly jalanash jýrse de әke-sheshesi múny han qyzynday ayalady. Jeti úly bir tóbe, Ayalasy bir tóbe boldy olar ýshin. Ata-әjesi, sirә, múnyng mandayyna shang tiygizgen  emes. Erke óskendikten be, múnyng óz degeni bolmasa qabyrghagha teris qarap, býk týsip jatyp alatyn әdeti. Búl kýnde bes balanyng anasyna ainalsa da, sol әdetinen arylghan emes.

Medbiykeler palatagha kelesi bir ana men sәbiydi alyp kelip ornalastyrdy. Anasy әlsiz, sәbii shyr-shyr etedi. Kereuetke jatysymen kórshisi de kóz jasyna erik berdi. Sýt pisirimdey uaqyt ótkende, Ayala esin jinap, kórshisine basu aitugha bekindi. Bәlkim búl da «úldy bolmadym» dep, dýniyeni tónkergisi kelip, nalyp jatqan bolar. Bos sóz jany qinalghan kisining ashuyn odan beter qozdyrary anyq. Ol ary-beri jatty da, qonyr dausymen әnge basty.

Qyzdyng aty qyz ghoy, shirkin, qashanda,

Tóbesine altyn qúiyp baqsang da.

Shanyraqqa ie bolyp qalatyn

Úldyng aty úl ghoy, shirkin, qashanda...

Ánning songhy jolyna kelgende kómeyine jas tolyp, túnshygha әzer oryndady. Kórshisi qosylar dep kýtken edi, ol jylauyn qoyyp, ýnsiz qaldy. Ayala til qatty.

- Siz de úl kýtip jýr me ediniz?

Kórshisi biraz ýnsizdikten son:

- Joq, sinilim, men ana bolghanyma, janymnyng aman qalghanyna jylap jatyrmyn.

Kórshisi bayau ornynan túryp, sәbiyin bauyryna basyp, meyirlene qúshty. «Bilesing be, sәbiyding iysindey tәtti iyis joq búl jalghanda. Búl - júmaqtyng iysi» dedi jymiyp. Sodan song bóbegin aimalap, besik jyryn aita bastady. Ayala óz әreketine ynghaysyzdandy. Kýni boyy nәr tatpaghan bóbegin ayap ketti... Kórshisi orta jastaghy apay eken. Balasyn kótergen kýii kereuetine jayghasty.

- Kýnimning kózi ózime úqsapty. Al qabaq týigeni әkesinen ainymaydy.

Óz-ózimen sóilesip, jany jadyrap otyr.

- Men kópke deyin qúrsaq kótere almadym, - dep, sóz bastady. Emdelmegen  dәrigerim, qaralmaghan baqsy-balgerim qalmady. On bes jyldan astam bala bolmaghannan keyin mýldem ýmit ýzdik. Joldasymyz ekeumiz úrys-kerissiz   ajyrasugha bel budyq. Qimadyq. Biraq er azamatqa bala kerek qoy. Ýiimizdi satamyz dep sheshtik. Sotqa aryz berdik. Men tughan jerime birjola ketetin bolyp, jolgha jinalyp jatqanda.., o, toba! Qúdaydyng qúdiretin qaranyz... Jýregim ainyp, basym ainaldy. Alghashynda uayymnan bolar degenmin. Sóitsem, Jaratqan synay jýrip, tosynsyy jasaudy úmytpapty. Sol sәtten bastap joldasym tabanymdy jerge tiygizbedi. Biraq, dәrigerler búl balany dýniyege әkeluime qarsy boldy. Ár saraptamalyq tekseru sayyn qúrsaghymdaghy balany «dauna» dedi, «qoly joq» dedi, әiteuir, jatyrgha bitken tirshilik iyesinen qútylugha ýgittedi. Kónbedim. Men múnan song sәbiyli bola almaymyn... Mine, qarashy, dәrigerler de qatelesedi eken ghoy. Sәbiyim sap-sau. Qúdaygha myng da bir shýkir! Álginde men sol ýshin jyladym. Ana ýshin baqyt degening - balanyng amandyghy eken ghoy...

Biraz ýnsizdikten song kórshisi búghan barlay qarap otyryp:

- Ózing nege kónilsizsin? - dedi.

Búl ózin mazalaghan jaydy aitty. Kórshisi múny únatpay qaldy.

- Rahatty úldan kóresing be, qyzdan kóresing be, ony Alla biledi. Qyz bergen Alla úl da syilaydy. Tek sabyr men tózim kerek.

Kórshi múnan ary lәm-lim demedi. Qyzyn kóterip otyryp: «Bir tal  gýlim, kórer qyzyghyng kóp bolghay» dedi. Bir tal gýl... Bir tal gýlge baqyt syilaghan ana qanday baqytty edi.

Ayala óz әreketinen úyaldy. Jórgekke oralghan sәbiyine qalay qolyn sozghanyn bayqamay da qaldy. Bóbegi de osy sәtti kýtip jatqanday, ingәlap qoya berdi. Ol qyzyn meyirlene qúshaqtap: «IYә, júmaqtyng iysi eken ghoy» dedi...

Aygýl Júbanysh

Abai.kz