Senatta 2020-2022 jyldargha arnalghan respublikalyq budjet turaly, elimizding Últtyq qordan 2020-2022 jyldargha arnalghan kepildendirilgen transfert turaly, respublikalyq jәne oblystyq budjetter, respublikalyq manyzy bar qalalar, astana budjetteri arasyndaghy 2020-2022 jyldargha arnalghan jalpy sipattaghy transfertterding kólemi turaly zang jobalarynyng tanystyrylymy boldy.

Respublikalyq budjetting shyghystary 2020 jyly 12,9 trln.tengeni qúrap, 2019 jyldyng josparyna qaraghanda 886,2 mlrd. tengege ósedi.

Respublikalyq budjet shyghystarynyng jalpy kólemining 46 payyzy әleumettik salany damytugha baghyttaldy. Áleumettik shyghystardyng negizgi ýlesi tútastay alghanda el azamattaryn әleumettik qamtamasyz etuge jәne әleumettik kómek kórsetuge jiberiledi. Búl rette kórsetilgen shyghystardyng eleuli ýlesin әleumettik tólemder qúraydy, 2020 jyly osy tólemderdi qarjylandyru kólemi 2019 jylmen salystyrghanda 276,7 mlrd.tengege úlghaydy.

Densaulyq saqtau jýiesine 2020-2022 jyldargha arnalghan shyghystar 4,7 trln. onyng ishinde 2020 jyly-1,5 trln. tenge nemese 2019 jylghy dengeyge qaraghanda 298,5 mlrd. tengege ósedi. Búl birinshi kezekte, tegin kepildendirilgen dәrigerlik kómek kólemi ayasynda medisina qyzmetkerlerining enbekaqysynyng úlghangyna jәne mindetti әleumettik medisinalyq saqtandyrugha kóshuge baylanysty bolyp otyr.

2020 jyly Jalpy ishki ónimning naqty ósui 4,1% dengeyinde boljanyp, odan әri 2024 jyly 4,7% - gha deyin ósedi. JIÓ-ning aldaghy orta merzimdi kezendegi ortasha jyldyq ósu qarqyny 4,4 payyzdy qúraydy. Últtyq Bank jyldyq inflyasiyanyng 2020-2021 jyldardaghy dәlizin 4,0-6,0% sheginde saqtay otyryp, keyinnen 2022 jyldan 3,0-5,0 payyzgha deyin tómendetetin boldy.

Jalpy, respublikalyq budjetting kiristeri (transfertterdi eseptemegende) ýsh jyldyq kezende: 2020 jyly – 8,1 trln. tenge nemese JIÓ-ning 10,9%; 2021 jyly – 8,7 trln. tenge nemese JIÓ-ning 10,6%; 2022 jyly-9,5 trln. tenge nemese JIÓ-ning 10,7% bolady.

Últtyq qordan respublikalyq budjetke kepildendirilgen transferttin mólsheri 2020-2021 jyldary 2 trln. 700 mlrd. tenge bolyp,  2022 jyly 2 trln. 600 mlrd. tengege deyin tómendeydi. 

Jalpy sipattaghy transfertter ónirlerding budjettik qamtamasyz etiluin tenestiruge jәne aimaqtyq ekonomikanyng damuyn yntalandyrudy arttyrugha baghyttalghan. Transfertter kólemi ónirlerding erekshelikterin, shaghyn jәne orta biznesti damytudy yntalandyrudy, sonday-aq jergilikti tabystardyng ósu әleuetin eskere otyryp esepteldi.

Maqsatty transfertterden mikro jәne shaghyn biznes kiristerining salyq saludan bosatyluyn jәne pedagogtardyn, mәdeniyet jәne óner qyzmetkerlerining jalaqysyn kóteruge qarajat bóluin eskere otyryp, subvensiyalar men alyp qoi kólemderi týzetildi.

Osynnday erekshelikter esepke alyna otyryp, jalpy sipattaghy transfertter mynaday kólemderde aiqyndaldy: budjettik alular 2020 jyly – 420 mlrd. tenge; 2021 jyly – 451 mlrd.tenge; 2022 jyly – 490 mlrd. tenge; budjettik subvensiyalar 2020 jyly-2 trln. 104 mlrd. tenge; 2021 jyly – 2 trln. 121 mlrd. tenge; 2022 jyly - 2 trln. 125 mlrd. tenge. 

Osylaysha, 2020-2022 jyldary 13 subvensiyalyq jәne tórt aimaq-donor aiqyndaldy. 

Úsynylghan zang jobalary Senattyng Qarjy jәne budjet komiytetining keneytilgen otyrysynda 21 qarashada qaralyp, oghan deyin talqylau júmys toptarynda talqylanady.

Qazaqstan Respublikasy Parlamenti
Senatynyng Baspasóz qyzmeti

Abai.kz