Ekijaqty shaghyn jәne keneytilgen kelissózder qorytyndysy boyynsha Qasym-Jomart Toqaev pen Aleksandr Lukashenko Búqaralyq aqparat qúraldary ókilderi ýshin birlesken baspasóz mәslihatyn ótkizdi.

Jurnalister aldynda sóilegen Memleket basshysy Qazaqstan men Belarusi arasyndaghy tabysty әri tiyimdi yntymaqtastyqtyng negizin Elbasy Núrsúltan Nazarbaev pen Aleksandr Lukashenko qalaghanyn atap ótip, Belarusi kóshbasshysynyng búl sapary eki el arasyndaghy strategiyalyq seriktestikting jalghasy sanalatynyn aitty.

Qasym-Jomart Toqaev Aleksandr Lukashenkonyng TMD kenistigindegi eng tәjiriybeli sayasatkerlerding biri ekenine toqtalyp, songhy jarty jyldyng ishinde onymen ýshinshi ret resmy kezdesip otyrghanyn jәne búl eki taraptyng da yntymaqtastyqty ózara terendetuge jәne damytugha degen úmtylysyn kórsetetinine nazar audardy.

Memleket basshysy taraptardyng ekijaqty kelissózder qorytyndysy boyynsha yntymaqtastyqtyng birqatar manyzdy baghyttaryna, eng aldymen, sauda-ekonomika salasyna qatysty ortaq pikirge kelgenin aitty.

– Byltyr ózara sauda kólemi shamamen 800  million dollar boldy. Búl – jaqsy ýrdis, biraq jetkilikti emes. Sondyqtan búl júmys keleshekte de jalghasyn tabady dep ýmittenemiz, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Qazaqstan Preziydenti tauar ainalymyn jәne jetkiziletin tauarlar sanyn úlghaytu ýshin eki el Ýkimetteri arasynda Arnayy úzaqmerzimdi jospardy әzirleu jóninde uaghdalastyqqa qol jetkizilgenin habarlady jәne Euraziyalyq ekonomikalyq odaqtyng mýmkindikterin paydalanudyng manyzdylyghyna toqtaldy.

Qasym-Jomart Toqaev brifingke qatysushylardyng nazaryn Qazaqstan men Belarusi arasyndaghy ózara ónerkәsiptik is-qimyldardy kýsheytu turaly kelisimge audardy.

– Qazirgi uaqytta Qazaqstanda Belarusi kapitalynyng qatysuymen 340-qa juyq kәsiporyn júmys isteydi. 8 birlesken kәsiporyn iri ónerkәsip jәne auyl sharuashylyghy tehnikasyn shygharumen ainalysady, – dedi Memleket basshysy.

Memleketterding geografiyalyq erekshelikterine toqtalghan Qasym-Jomart Toqaev eki elding ózara qarym-qatynastarynda manyzdy ról atqaratyn kólik-tranzittik is-qimyldary jóninde aitty.

– Eger Qazaqstan Aziyagha ashylghan qaqpa bolsa, Belarusi Europagha salynghan kópir. Sondyqtan elderimizding «Bir beldeu, bir jol» jahandyq bastamasynyng bir bóligi boluy beker emes. Onyng jýzege asyryluy sauda-ekonomikalyq baylanystarymyzgha tyng serpin beredi, – dedi Memleket basshysy.

Sonymen qatar Qasym-Jomart Toqaev Birikken kólik-logistikalyq kompaniyanyng júmysyn ong baghalady. Qazaqstan men Belarusi búl kәsiporynnyng aksionerleri sanalady. Preziydentting aituynsha, kompaniyanyng songhy ýsh jyl ishindegi qyzmetining nәtiyjesinde Qazaqstan men Belarusi arqyly Qytay – Europa – Qytay baghyty boyynsha konteynerlik temir jol tasymaly shamamen 6,5 esege artqan.

Memleket basshysy Nazarbaev Uniyversiytetinin, «Astana Hub» halyqaralyq IT-startaptar tehnoparkinin, Minskidegi joghary tehnologiyalar parkining tabysty qyzmetin ýlgi ete otyryp, IT salasyndaghy ózara yntymaqtastyqtyng әleuetin atap ótti.  Sonday-aq qarjy salasyna qatysty «Astana» halyqaralyq qarjy ortalyghy ayasynda yqpaldastyq ornatudy úsyndy.

Qazaqstan Preziydenti eki memleketting ónirler arasyndaghy ekonomikalyq baylanystardy damytugha niyetti ekenin mәlimdedi.

– Búl ýshin Óniraralyq yntymaqtastyq forumyn ótkizuding perspektivalaryn qarastyru mәselesi úsynyldy. Býginde Qazaqstan men Belarusi múnday tәjiriybeni ózge memlekettermen yqpaldastyqta jýzege asyryp otyrghandyqtan, ónirler dengeyinde de yntymaqtastyghymyz tabysty bolady dep senemin, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Memleket basshysy eki el arasyndaghy mәdeniy-gumanitarlyq baylanystardy, ghylym jәne bilim salasyndaghy yntymaqtastyqty odan әri damytu manyzdy dep sanaytynyn aitty.

Preziydent kelissózder barysynda Úly Otan soghysyndaghy Jenisting 75 jyldyghyn atap ótu mәselesi de kóterilgenin atap ótti.

– Sol súrapyl jyldary barlyq kenes halqy siyaqty qazaq-belarusi halyqtary da nemis basqynshylaryna tize qosyp qarsy shyqty. Basqynshylar әskerining alghashqy soqqysyn qabyldaghan Belarusi eng auyr shyghyngha úshyrady. Biz әkelerimizding eren erligin úmytugha haqymyz joq. Qaza tapqan jauyngerlerding ruhyna taghzym etuge mindettimiz, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Sonymen qatar Preziydent kelissózder barysynda ónirlik jәne jahandyq kýn tәrtibindegi ózekti mәseleler jóninde pikir almasqanyn aitty.

– Býginde Qazaqstan men Belarusiting әlemdegi ahualdyng damuyna qatysty kózqarastary ortaq jәne ony birdey baghalaydy. Sonday-aq eki el BÚÚ, TMD, ÚQShÚ, ShYÚ, EQYÚ jәne Euraziyalyq ekonomikalyq odaq siyaqty týrli halyqaralyq qúrylymdar ayasynda konstruktivti yntymaqtastyq ornatqan. Belarusi eli Dýniyejýzilik sauda úiymyna kirgen kezde bizding kórsetken qoldauymyz ózara tiyimdi is-qimyldardyng dәleli bolyp sanalady, – dedi Qazaqstan Preziydenti.

Sóz sonynda Qasym-Jomart Toqaev Aleksandr Lukashenkonyng sapary ózara senim men týsinistik ruhynda ótkenin aityp, qol jetkizilgen uaghdalastyqtar men qabyldanghan sheshimder eki el halyqtarynyng iygiligine qyzmet etetine senim bildirdi.

Abai.kz