Еуропалық Одақ Ресейге қатысты санкциялардың сегізінші пакетін жариялады. Осы пакет өзін әрең ұстап тұрған Ресей экономикасына нокаут соққысы болуы мүмкін. Біршама факторлардың жиынтығы қордалана бастады. Және ол бір күні, тіпті осы жаңа жылға дейін міндетті түрде жарылады.

Осы санкция пакетінің екі ауыр бабы бар.

Бірінші бағыт. Ресей мұнайының бағасы лимиттелді. Бұл эмбаргоның (мүлде жауып тастау) жұмсақ түрі. Кедей, үшінші әлем елдері сорлап қалмасын деп, толық эмбарго негізілмеді. Споттық нарықтарда Юралс бағасы барреліне 40-60 доллардан аспауы тиіс және теңізбен үшінші елдерге тасымалданғанда осы шарт қадағаланатын болады. Оның алдында Ресей президенті Путин мұнай лимиттелсе, ешкімге ештеңе сатпайтынын мәлімдеген болатын. Ешкімге ештеңе сатпау - Ресейді валюталық түсімнен айырады.

Екінші бағыт. Ресей азаматтарына Еуроодақ криптоәмияндар ашуға, ұстауға тиым салып отыр. Ресейліктер шетелге ақша аударудың, алудың, табыс табудың соңғы көзінен айрылмақ. Бұған дейін USDT олардың соңғы үміті болып келген еді. Енді 6 сағаттың ішінде олар Еуроодақ елдерінде ашылған криптоәмияндарын жауып, одан ақшаларын шығарып алуы тиіс. Оның өзі оңай болмайды.

Еуроодақ сегізінші пакеттен Ресей экономикасы жылына 7 миллиард евро жоғалтады деген пікірде.

Сегізінші пакет келмей тұрып, тағы бір құбылысқа назар аударған болатынбыз. Ресейде де ұлттық әл-ауқат қоры бар. Ол қор осы қыркүйекте 777 миллиард рубль жоғалтқан. Қазір оның көлемі 10,79 триллион рубль немесе 187,9 миллиард доллар. Бұдан алып болып көрінетін Ресейдің бар қоржыны біздің Ұлттық қордан небары 3 есеге артық екенін көруге болады және оның өзі ай сайын қысқаруда.

Оған қоса, Ресейдің келесі жылғы бюджеті дефицитті болмақ. Ресей соңғы 10 жылда бюджет профицитіне (табыс шығыннан артық) қол жеткізіп жүрген еді. Енді дефицит алдағы 2025 жылға дейін созылады деп болжанады және оны жабу үшін Ресей тек ішкі нарықтан қарыз алмақ. Сырттан оған ешкім қарыз бермейді.

Ресей проблемаларының алғашқы сигналын бүгін Беларусь басшысы Лукашенконың аузынан естідік. Ол елде бағаларды өсіруге тиым салды. Бірақ нарық заңы Лукашенконы тыңдамайтыны анық. Және бәрін керісінше істейтін болады, ал нарықтарда ажиотаж жүрмек. Беларус елінде инфляция 17 пайыздан асып барады. Ал Ресейде соңғы 4-5 айда байқалған дефляция аяқталып, қайтадан инфляция басталды.

Бұл жағдайда Ресейге рубль бағамын құлдырату тығырықтан шығудың бір амалы болуы мүмкін. Экономикалық белсенділіктің төмендеуіне мобилизация әсер ететін болады. Көптеген компания қызметкерлері соғысқа шақырту алды, шамамен 500 мыңнан астам жұмысқа жарамды еркек елден қашып кетті және өзімен бірге жиған-терген рубльдерін алып кетті. Соғысқа барғандар сол уақытқа кредит төлемейтін болады, ал өлгендерінің кредиттері банк есебінен кешіріледі. Ресей банктері үшін биылғы жыл ауыр аяқталатын түрі бар.

Бұл Қазақстан үшін Ресеймен импорт/экспорт операцияларының заңды қысқаруына әкеліп соқса, Еуразиялық экономикалық одақ тек қағаз жүзінде жұмыс істемек. Бізге тек жағдайды бақылап отыру ғана бұйырып тұр. Бірақ ақырын күтпей, Ресейдің азық-түлік импортын Қытай, Үндістан мен Өзбекстан бағыттарына қарай бұра беру жөн болатын сияқты.

Айбар Олжаев

Abai.kz