قاسىم-جومارت توقاەۆ ءوز سوزىندە فرانتسيا قازاقستاننىڭ ەۋروپالىق وداق اياسىنداعى نەگىزگى سەرىكتەسى ەكەنىن جانە ەلىمىزدىڭ ەكىجاقتى ىقپالداستىقتى دامىتۋعا باسا ءمان بەرەتىنىن ايتتى. 

– ەكى مەملەكەت اراسىنداعى ءوزارا قارىم-قاتىناستار تۇراقتى ءارى جوعارى دەڭگەيدە. ءبىز فرانتسيا پرەزيدەنتى ەممانيۋەل ماكروننىڭ قازاقستانعا جاسايتىن الداعى ساپارى ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋعا تىڭ سەرپىن بەرەدى دەپ سانايمىز، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

قازىرگى ۋاقىتتا قازاقستاندا فرانتسۋز كاپيتالىنىڭ قاتىسۋىمەن Orano, Alstom, Air Liquide, Airbus سياقتى 160-تان استام ترانسۇلتتىق كومپانيا جۇمىس ىستەيدى. 2018 جىلى ەلدەرىمىز اراسىنداعى تاۋار اينالىمى 32 پايىزعا ارتىپ، 4,5 ميلليارد دوللارعا جەتتى.

– مەن مۇنى جاقسى كورسەتكىش دەپ ەسەپتەيمىن. سوعان قاراماستان ونى جاقسارتۋعا ۇنەمى ۇمتىلۋىمىز كەرەك. بيىلعى كورسەتكىشتەردە دە وڭ قارقىن بايقالادى. 9 ايدىڭ ىشىندە تاۋار اينالىمى 5,5 پايىزعا ءوسىپ، 3,4 ميلليارد دوللارعا جەتتى. جالپى قازاقستان ەكونوميكاسىنا سالىنعان فرانتسۋز ينۆەستيتسياسىنىڭ كولەمى 16 ميلليارد دوللارعا جۋىق، – دەدى پرەزيدەنت.

قاسىم-جومارت توقاەۆ قازاقستاندا تابىستى بيزنەس جۇرگىزۋ ءۇشىن جاعداي جاسالعانىن اتاپ ءوتىپ، بيزنەس-احۋالدى جاقسارتۋعا، كەدەرگىلەردى ازايتۋعا جانە  ەلىمىزدىڭ ينۆەستيتسيالىق تارتىمدىلىعىن جاقسارتۋعا باعىتتالعان جۇيەلى رەفورمالار جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقانىن ايتتى.

پرەزيدەنت فرانتسۋز بيزنەسمەندەرىنىڭ نازارىن ەكى ەل اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا نەگىزدەلگەن كوپتەگەن باعىتتارعا اۋدارىپ، ولاردى اگروونەركاسىپتىك كەشەن جانە ەكونوميكانىڭ باسقا دا سەكتورلارىنداعى بىرلەسكەن جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن سەرىكتەس بولۋعا شاقىردى.

– قازاقستاننىڭ باسەكەگە قابىلەتتى اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن وندىرۋدە مۇمكىندىگى زور. ەلىمىزدە 25 ميلليون گەكتار ەگىستىك پەن 186 ميلليون گەكتاردان استام  جايىلىمدىق جەر بار. بۇل وراسان زور رەسۋرس جانە رەزەرۆ. گەوگرافيالىق تۇرعىدان ءبىز ۇلكەن ءارى جوعارى تولەمقابىلەتتىلىگى بار قىتاي، ەۋروپا، تاياۋ شىعىس جانە ينديا نارىقتارىنا جاقىنبىز، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

قازاقستان پرەزيدەنتى ءوز سوزىندە يننوۆاتسيا، تسيفرلىق ەكونوميكا سالالارىنداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ ماڭىزى زور ەكەنىن اتاپ ءوتتى. قاسىم-جومارت توقاەۆ قارجى سەكتورىنداعى ءىس-قيمىلداردى كەڭەيتۋگە جانە «استانا» حالىقارالىق قارجى ورتالىعىنىڭ جۇمىسىنا قاتىسۋعا شاقىردى.

– ەلىمىزدە نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتى جانە يننوۆاتسيالىق تەحنولوگيالار پاركى سەكىلدى يننوۆاتسيالىق كلاستەرلەر جۇمىس ىستەيدى. Astana Hub IT-ستارتاپتار حالىقارالىق تەحنوپاركى اشىلدى. ءبىز قازاقستاندا فرانتسۋزدىق يننوۆاتسيالار مەن تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ ءۇشىن مەيلىنشە قولايلى جاعداي جاساۋعا دايىنبىز، – دەدى پرەزيدەنت.

كولىك-ترانزيت ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ ماسەلەسىنە توقتالعان مەملەكەت باسشىسى قازاقستان ارقىلى ازيا مەن ەۋروپانى جالعايتىن حالىقارالىق كولىك ءدالىزى وتەتىنىن، قىتايدىڭ «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» جاھاندىق باستاماسىمەن ۇشتاساتىن «نۇرلى جول» باعدارلاماسىنىڭ جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقانىن ايتتى. بۇدان بولەك كولىكتىك جانە تۋريستىك الەۋەتتى ارتتىرۋ ماقساتىندا ەلىمىزدىڭ جەتەكشى اۋەجايلارىندا «اشىق اسپان» جۇيەسى ەنگىزىلدى.

– مەن قازاقستاننىڭ اسپانى اشىق بولۋى كەرەك دەگەن شەشىم قابىلدادىم. وسى جۇيە 11 اۋەجايعا ەنگىزىلىپ، بارلىق اۋە كومپانيالارى اراسىندا، ونىڭ ىشىندە قازاقستاندىقتار دا بار، ءتيىستى باسەكەلەستىك ۇيىمداستىرىلادى. بۇل جولاۋشىلار تاسىمالى تۇرعىسىنان عانا ەمەس، سونداي-اق، قازاقستان مەن ەۋروپا اراسىندا جۇك تاسىمالىن ۇيىمداستىراتىن ەلىمىزدىڭ اۆياتسيالىق مۇمكىندىكتەرىنە وڭ ىقپال ەتەدى، – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.

پرەزيدەنت فرانتسيانىڭ تۋريزم سالاسىنداعى تابىستى تاجىريبەسىن زەرتتەۋگە جانە ەنگىزۋگە ەلىمىزدىڭ مۇددەلىلىگىن اتاپ ءوتىپ، قازاقستاننىڭ فرانتسيالىق تۋريستەردى قابىلداۋعا دايىن ەكەنىن مالىمدەدى.

قازاقستان-فرانتسۋز ىسكەرلىك كەڭەسىنىڭ تەڭ توراعاسى يۆ-لۋي دارريكاررەر ينۆەستورلاردىڭ بىرلەسكەن جوبالاردى دامىتۋعا نيەتتى ەكەنىن جەتكىزدى.

– مەن فرانتسۋز كومپانيالارىنىڭ قازاقستاننىڭ كاسىپورىندارىمەن ۇزاق مەرزىمگە نەگىزدەلگەن ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋعا نيەتتى ەكەنىن ايتقىم كەلەدى. ولار قوسىمشا جوبالاردى دامىتۋعا ءۇمىتتى جانە قازاقستاندىق بيلىكپەن جۇمىس ىستەۋگە ءازىر، – دەدى يۆ-لۋي دارريكاررەر.

كەزدەسۋ بارىسىندا قازاقستانداعى Total كومپانياسىنىڭ باسشىسى الەم فريگا-نوي، Air Liquide كومپانياسىنىڭ ۆيتسە-پرەزيدەنتى فيليپپ كريستودولۋ، Alstom كومپانياسىنىڭ تاياۋ شىعىس ەلدەرى بويىنشا اعا ۆيتسە-پرەزيدەنتى ديدە فلەجەر، Renault كاسىپورنىنىڭ اعا ۆيتسە-پرەزيدەنتى نيكوليا مور، Idemia كومپانياسىنىڭ اعا ۆيتسە-پرەزيدەنتى يزابەل لوزون، Orano mining كومپانياسىنىڭ باس ديرەكتورى نيكوليا ماەس، Vicat كومپانياسىنىڭ ايماقتىق ديرەكتورى پەترو كالا جانە باسقا دا فرانتسۋز بيزنەسىنىڭ وكىلدەرى ءسوز سويلەدى.

كەزدەسۋ سوڭىندا قاسىم-جومارت توقاەۆ وسى ءىس-شارانىڭ قازاقستان مەن فرانتسيا اراسىنداعى بايلانىستاردى نىعايتۋعا سەپتىگىن تيگىزەتىنىنە، ءوزارا ءتيىمدى جاڭا جوبالاردىڭ باستاۋى بولاتىنىنا سەنىم ءبىلدىردى.

Abai.kz