قاڭعىپ كەلگەن شۇرەگەي، ەلگە پانا بولمايدى...
وزبەكتە تۋىپ، قازاقتا كاسىپ باستاپ، بەلگيادان ازاماتتىق العان ايگىلى ءداۋ دوكەي پاتوح شوديەۆ كوروناۆيرۋسپەن كۇرەسۋ ءۇشىن وزبەكستانعا قىرۋار قارجى ءبولىپتى. وزبەك اقپاراتى الاقايلاپ جازىپ جاتىر ەكەن.
سايت مالىمەتىنشە، شوديەۆتىڭ حالىقارالىق قورى (ICF) وزبەكستان ۇكىمەتىمەن بىرلەسە وتىرىپ، الەۋمەتتىك وسال توپتارعا كوروناۆيرۋسپەن كۇرەسۋگە كومەك كورسەتەدى. قازىر شوديەۆ قورى (ICF) ۇكىمەتتىڭ ۆيرۋسقا قارسى كۇرەسىنە قوسىلىپ، كەڭ اۋقىمدى قايىرىمدىلىق باعدارلاماسىن باستاپ كەتكەن. كەيبىر مالىمەتتەردە 200 ميلليون دوللار بولگەنى ايتىلادى.
وزبەكستان ادىلەت مينيسترلىگىمەن بىرلەسىپ جۇزەگە اسىرىلاتىن بۇل ءىستىڭ ءبىرىنشى كەزەڭىنە - بۇكىل ەل بويىنشا قارت ادامدار مەن از قامتىلعان وتباسىلاردى تاماق جانە دەزينفەكتسيالىق قۇرالدارمەن قامتاماسىز ەتۋ كىرەدى ەكەن.
- وزبەكستاننىڭ اقىلدى دا مىقتى حالقى بۇرىن-سوڭدى بولماعان بۇل قيىندىقتى جەڭەتىنىنە كۇمان جوق. حالىقارالىق شوديەۆ قورى بۇكىل ەلدە كوروناۆيرۋستىڭ تارالۋىنا قارسى ءتيىمدى قولداۋ كورسەتۋ ءۇشىن بار كۇشىن سالادى، - دەپ پىكىر ءبىلدىرىپتى الگى شوديەۆ قورى.
(قازاقستاندىق ءۇش ميللياردەر: ا.يبراگيموۆ، ا.ماشكەۆيچ، پ.شوديەۆ)
پاتوح شوديەۆ - وزبەكستاندا تۋعان. سوۆەت وداعى ىدىراعان تۇستا قازاققا كەلىپ كاسىپ باستاعان. ءادىلجان يبراگيموۆ، الەكساندر ماشكەۆيچ ۇشەۋى بىرىگىپ «Eurasian Resources Group (ERG)» دەگەن الىپ كورپوراتسيا قۇرعان. بۇل كورپوراتسيا الەمدىك ماسششتابتاعى ارتاراپتاندىرىلعان توپ. ول تاۋ-كەن وندىرىسىندەگى تابيعي مينەرالداردى تاۋىپ، ونى يگەرۋمەن اينالىساتىن الەمنىڭ الدىنعى قاتارلى كورپوراتسياسى. سونداي-اق، ەنەرگەتيكا، ترانسپورت جانە ماركەتينگ سالاسىندا دا قوماقتى ۇلەسى بار.
الەۋمەتتىك جەلىدەگى تاعى ءبىر اقپاراتتا 2002 جىلدىڭ شىلدە ايىندا لاكشمي ميتتال فيرماسىمەن سىبايلاسا وتىرىپ، قازاقستاننىڭ مەتاللۋرگيا كومبيناتىن ءوز قولىنا ءبىرجولا الدى، دەپ جازىلعان ەكەن. قازىر الەكساندر ماشكەۆيچپەن ىسكەرلىك بايلانىستا كورىنەدى. جىلدىق تابىسى – 3,7 ميللارد دوللار كولەمىندە. شوديەۆ قازىر بەلگيا ازاماتتىعىن العان.
قازاقستاننىڭ «بارىس»، «قۇرمەت» وردەندەرىمەن ماراپاتتالعان.
ەرلان سايروۆتىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسى:
- پاتوح شوديەۆ قورى وزبەكستان حالقىنا كوروناۆيرۋسپەن كۇرەسۋگە كومەكتەسەدى. ول ءوز (وزبەك) حالقىنىڭ ناعىز پاتريوتى. قازاقستان ارقىلى بايىعاندار وزبەكستانعا كومەكتەسەدى. قازاقستان حالقىن قۇتتىقتايمىز!
ءبىز الەمگە ارزان شيكىزات قوسىمشاسى بولىپ قانا قويماي، سونىمەن قاتار كورشىلەرىمىز ءۇشىن تەگىن اقشا پاكەتىنە اينالدىق. ول قازاقستان حالقىنا قانشا بەرەدى؟ بۇل تۋرالى قر زاڭى نە دەيدى؟...
مۇحتار تۇمەنبايدىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسى:
- ءىىى دارەجەلى «بارىس»، «قۇرمەت» وردەندەرىنىڭ يەگەرى پاتوح شوديەۆتىڭ كوروناۆيرۋسپەن كۇرەسۋ ءۇشىن كومەك رەتىندە قازاقستانعا ەمەس، وزبەكستانعا قارجى ءبولۋى - بۇل قاۋىپسىزدىڭ كەڭەسى توراعاسىنىڭ ۇندەۋىن پىسقىرماعاندىق. گاستاربايتەر - ول افريكادا دا گاستاربەيتەر.
باقىتگەلدى نيازبەكوۆتىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسى:
- شوديەۆ وزبەكستانعان قانشا ۋادە ەتسە، بىزگە دە سونشا بەرسىن! ايتپەسە، ونىڭ مۇلكىن كامپەسكەلەۋ كەرەك!
Abai.kz