اقش-تىڭ كەلەسى پرەزيدەنتى كىم بولادى؟
دەموكرات دجو بايدەن اقش-تاعى پرەزيدەنتتىك سايىستا كوش باستاپ كەلەدى. CNN تەلەارناسى جۇرگىزگەن ساۋالناما ناتيجەسى وسىنى كورسەتكەن. الايدا، قازىرگى پرەزيدەنت دونالد ترامپ بۇل ولقىلىقتىڭ ورنىن تولتىرۋعا تىرىسىپ جاتىر.
ساۋالناماعا قاتىسۋشىلاردىڭ 50%-ى دەموكراتيالىق ۇمىتكەرگە داۋىس بەرۋگە دايىن ەكەنىن بىلدىرگەن. ال ساۋالناماعا قاتىسقانداردىڭ 46%-ى ترامپقا داۋىس بەرمەكشى.
سونىمەن بىرگە، جازدىڭ باسىندا بايدەن وسىنداي ساۋالنامالاردا 55%، ال ترامپ 41% داۋىس جيناعان. سايلاۋ ناتيجەسىنە ەڭ ۇلكەن اسەر ەتەتىن اقش-تىڭ 15 شتاتىندا بايدەننىڭ رەيتينگى شامامەن 49%، ال ترامپ ودان 1% ارتتا قالدى.
دجوزەف روبينەتت (دجو) بايدەن - امەريكالىق كورنەكتى ساياساتكەر. بۇرىن اقش-تىڭ 47-ءشى ۆيتسە-پرەزيدەنتى بولعان. پرەزيدەنت باراك وباما ەل باسقارعان تۇستاپ، 2009 جىلدىڭ 20 قاڭتارىندا قىزمەتكە كىرىسكەن. دجو بايدەن - دەموكراتيالىق پارتيانىڭ مۇشەسى. 1973 جىلدان 2009 جىلعا دەيىن ول دەلاۆەر شتاتىنان سايلانعان اقش سەناتورى بولعان. 2019 جىلدىڭ 24 ساۋىرىندە دجو بايدەن پرەزيدەنتتىك سايلاۋعا تۇسەتىنىن مالىمدەدى.
1990 جىلدارى امەريكالىق ساياساتكەر تاۋلى قاراباق پەن ارمەنيانى قارجىلاندىرۋ تۋرالى قارار قابىلداۋعا قاتىستى. ول ازىربايجانعا قارسى 907 تۇزەتۋدى قابىلداۋعا جانە 1992-2008 جىلدارى ارمەنيا مەن تاۋلى قاراباق رەسپۋبليكالارىنا امەريكالىق قارجىلىق كومەك بولۋگە داۋىس بەردى.
2000 جىلداردىڭ باسىندا ول مەملەكەت باسشىسى دجوردج بۋشتىڭ باستامالارىنا جانە كەڭەستىك-امەريكالىق شەكسىز كەلىسىمدى بىرجاقتى بۇزۋ نيەتىنە نارازىلىق ءبىلدىردى. دجو بايدەن سەناتور رەتىندە ازاماتتىق قۇقىقتار مەن ەكولوگيالىق ماسەلەلەرگە توقتالدى. سىرتقى ساياسات تۇرعىسىنان ول يادرولىق قارۋدى قىسقارتۋ باعىتىن قولدادى. 1987−1995 جج. سوت كوميتەتىنىڭ توراعاسى بولدى. سونىمەن قاتار حالىقارالىق قاتىناستار جونىندەگى كوميتەتتىڭ توراعاسى بولدى، بۇل قىزمەتتى ءۇش رەت اتقاردى.
بايدەن ءوزىنىڭ ۇستانىمىن ارقاشان دا اشىق ايتادى. اتاپ ايتقاندا، ايەلدەردى قورعاۋعا باعىتتالعان تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىققا قارسى زاڭدار قابىلداۋعا ءوز ۇلەسىن قوستى. بايدەن وسى زاڭ جوباسىنىڭ اۆتورى بولدى، وعان سايكەس 2007 جىلدىڭ 26 قىركۇيەگىندە اقش سەناتى يراكتاعى فەدەرالدى مەملەكەتتىك قۇرىلىمدى قولداۋ تۋرالى قارار قابىلدادى.
دەموكراتيالىق كانديدات بولعاننان كەيىن باراك وباما دجو بايدەندى ۆيتسە-پرەزيدەنتتىككە 2008 جىلدىڭ 23 تامىزىندا سايلادى. سودان كەيىن بايدەن سەناتتاعى ناۋقانىن جالعاستىردى. 2008 جىلعى 4 قاراشادا دەموكراتيالىق كانديداتتار (وباما-بايدەن) داۋىس بەردى; ءدال وسى كۇنى بايدەن جاڭا مەرزىمگە دەلاۆەردەن سەناتور بولىپ سايلاندى.
يناۋگۋراتسيادان بەس كۇن بۇرىن، 2009 جىلدىڭ 15 قاڭتارىندا، بايدەن سەناتتان كەتتى. جاڭا قىزمەتىندە ساياساتكەر ۇكىمەتتىڭ شەشىمدەرىنە كۇمان كەلتىرىپ، مينيسترلەردى ويلاندىرىپ، پىكىرتالاس تۋدىراتىن ارتتا قالعان كەڭەسشىنىڭ ءرولىن الدى.
2012 جىلى دجو بايدەن ۆيتسە-پرەزيدەنت بولىپ قايتا سايلاندى. باراك وباما ءوزىنىڭ دوسى دەپ اتاعان ۆيتسە-پرەزيدەنت الدىندا ماقتاۋ ءسوز سويلەدى. «ول وسى جىلدارى مەنىڭ قاسىمدا عانا ەمەس، بۇكىل ءومىرىن وسى مەملەكەتكە قىزمەت ەتۋگە ارنادى. بۇل امەريكا قۇراما شتاتتارىندا بولعان ەڭ جاقسى ۆيتسە-پرەزيدەنت»، - دەدى وباما.
كەرىمسال جۇباتقانوۆ
Abai.kz